Ασφαλιστικό: Μισές αλήθειες και ολόκληρα ψέμματα. Του Χρήστου Λάσκου

Αργά ή γρήγορα, η νέα ασφαλιστική «μεταρρύθμιση» θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή. Και η αλήθεια είναι πως η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών δύσκολα μπορεί να προσανατολιστεί μέσα στην χλαπαταγή των ημερών. Ο επικοινωνιακός θόρυβος δεν επιτρέπει, έτσι κι αλλιώς, οποιαδήποτε ασφαλή εκτίμηση για το μέσο άνθρωπο.

Από τη μία πλευρά, η «αντιπολίτευση», ήσσων επί της ουσίας στο σύνολό της, κραυγάζει πως δεν πρόκειται να αποδεχτεί την παραμικρή μείωση συντάξεων (!), ενώ στο 3ο Μνημόνιο, το οποίο όχι μόνο ψήφισε με χέρια και με πόδια, αλλά και πίεζε την κυβέρνηση να το υπογράψει, επί ποινή εσχάτης προδοσίας, περιλαμβάνονται όλα όσα αρνείται –με πρώτο και σαφέστατο πως η συνταξιοδοτική δαπάνη θα πρέπει να μειωθεί κατά 1.8 δισεκατομμύρια. Εκτός αυτού, διακηρύσσει πως οποιαδήποτε αύξηση εργοδοτικών εισφορών σημαίνει, χωρίς άλλο, άλλο ένα χτύπημα των κρατιστών στην περήφανη και πατριωτική μας επιχειρηματικότητα.

Από την άλλη, η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως πραγματοποιεί μια σημαντική προοδευτική (!) τομή στο ζήτημα, ενώ είναι προφανές, με την πρώτη ματιά, πως η πρόταση Κατρούγκαλου, στη διαρθρωτική της διάσταση, δεν είναι παρά ο νόμος Λοβέρδου -Κουτρουμάνη σε ορολογία new speak: μετονομάζει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος σε ρήτρα βιωσιμότητας, το εργόσημο σε παράβολο, τη βασική σύνταξη σε εθνική (παρέμβαση Καμμένου;) και την αναλογική σε ανταποδοτική. Θυμίζω πως τον συγκεκριμένο νόμο ο ΣΥΡΙΖΑ τον υποδέχτηκε, στην εποχή του, ως κοινωνικά γενοκτονικό («θεσμοθετημένη κοινωνική βαρβαρότητα») και, επιπλέον, «αντιαναπτυξιακό». Ενώ το σημερινό του αντίγραφο εμφανίζεται ως «σωτήριο για το ύψος των συντάξεων, αλλά και για το σύστημα ευρύτερα».

Ας δούμε, λοιπόν, πέρα από την προπαγάνδα ένθεν κακείθεν, κάποια αναμφισβήτητα δεδομένα, στα οποία, έστω πίσω από τις γραμμές, υπάρχει εκτεταμένη συμφωνία στις εκτιμήσεις:

1. Οι συντάξεις από δω και πέρα, βάσει του νέου τρόπου υπολογισμού, θα υποστούν σημαντικότατες μειώσεις. Η Εφημερίδα των Συντακτών, που δεν μπορεί να κατηγορηθεί, σε καμία περίπτωση, για άκριτο αντικυβερνητισμό, τις υπολόγισε πρωτοσέλιδα σε 15-30%.

2. Μια κατηγορία ηλικιωμένων, που θα πληρώσει δυσβάσταχτο κόστος, είναι όσοι δεν συμπληρώνουν δεκαπέντε χρόνια εισφορών, οι οποίοι δεν δικαιούνται ούτε ευρώ ανταποδοτικής σύνταξης, αλλά ούτε και ολόκληρη την εθνική των 384 ευρώ. Γι’ αυτούς προβλέπεται μόνο το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, που κυμαίνεται από 20 έως 360 ευρώ!

3. Όσοι έχουν εισφορές πάνω από 25-27 χρόνια, επίσης υφίστανται κακομεταχείριση από το σχέδιο. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο Σάββας Ρομπόλης, επίσης υπεράνω υποψίας για αντικυβερνητισμό, «από το 27ο και μετά, ως τα 40 [χρόνια ασφάλισης], υπάρχει μια σταδιακή απόκλιση πτωτικών διαφοροποιήσεων, δηλαδή, όσο αυξάνουν τα έτη ασφάλισης τόσο μεγαλύτερη είναι η μείωση των συντελεστών αναπλήρωσης». Για να εξηγήσει, στη συνέχεια, πως αυτό δεν γίνεται στο πλαίσιο μιας στρεβλής, έστω, «αναδιανομής» (τα εισαγωγικά υποσημειώνουν τον τραγέλαφο να θεωρείται αναδιανομή η μείωση των συντάξεων της τάξης των 1200 ευρώ, «υπέρ των ασθενεστέρων»), αλλά «για να μείνουν οι πόροι μέσα στο ασφαλιστικό σύστημα, προκειμένου να καλύπτει τα ελλείμματά του». Έτσι, γι’ αυτήν την κατηγορία, «οι εισφορές που θα καταβάλλουν μετά τα 25 χρόνια δεν θα τους επιστραφούν ως σύνταξη [και, μ’ αυτόν τον τρόπο] υπονομεύεται η αρχή της αλληλεγγύης των γενεών»1.

4. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώνουν εισφορές της τάξης του 20% του εισοδήματός τους, όπως συμβαίνει και με τους μισθωτούς. Όλα καλά, θα μπορούσε να πει καταρχήν κάποιος. Μόνο που το ποσοστό δεν κλιμακώνεται με το εισόδημα: 20%, αν έχεις 10000 ευρώ τον χρόνο, 20% κι αν έχεις 1000000 ευρώ! Ακόμη καλύτερα, 20% επί ενός τεκμαρτού 6000 ευρώ, ακόμη κι αν έχεις μηδενικό εισόδημα: ό,τι πρέπει για τους νέους επιστήμονες, σα να λέμε! Εδώ δεν τρίζουν μόνο τα κόκκαλα του Βίλυ Μπραντ. Ακόμη και το παλαιοκαραμανλικό μας Σύνταγμα, που συνδέει τις υποχρεώσεις των πολιτών με την φοροδοτική τους ικανότητα, σηκώνει τα χέρια ψηλά.

Θα μπορούσα να παραθέσω δεκάδες ακόμη σημεία, αλλά δεν χρειάζεται. Η σταχυολόγηση που έκανα θέλει, απλώς, να δείξει πόση αξία έχουν οι πομφόλυγες του Κατρούγκαλου περί … ταξικής μεροληψίας2. Λεπτομερειακές αναλύσεις έχουν δει το φως3.

Θα κλείσω, λοιπόν, με ένα απόσπασμα από το σαλόνι, που είναι αφιερωμένο στο ασφαλιστικό, της, επίσης υπεράνω υποψίας για αντικυβερνητισμό, Εποχής (Ν, Χατζητσάκος, 10 Ιανουαρίου 2016), που, νομίζω, μας προσανατολίζει μια χαρά στο θέμα:

«Η λογική της δραστικής συρρίκνωσης συντάξεων και παροχών, πάνω στις βάσεις, οι οποίες τέθηκαν με το «νόμο Λοβέρδου», καθιερώνεται οριστικά και αφήνεται ανοικτό ένα μικρό «παράθυρο» για τον τερματισμό –μεταγενέστερα- των περαιτέρω περικοπών. Όμως, για να μη γίνουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα νέες μειώσεις (πέραν των όσων θα προκαλέσουν με την εφαρμογή τους τα νέα μέτρα) –θα πρέπει να βγουν αρκετά «αν»».

Ό,τι περισσότερο μπορούμε να ελπίσουμε, λοιπόν, είναι να μην έχουμε σύντομα κι άλλες μειώσεις, πέρα από τις δεδομένες τωρινές.

«Αν», που «δεν»4.

Αντίσταση, λοιπόν, ενότητα όλων των δυνάμεων και σύγκρουση, είναι ο μόνος δρόμος που έχουμε στη διάθεσή μας.

Ο μόνος δρόμος. Η μόνη ελπίδα.