Δεν επήλθε συμφωνία για το μεταναστευτικό στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών των χωρών μελών της ΕΕ καθώς οι χώρες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης φαίνεται να αρνούνται να συμμετάσχουν ενεργά στην υποδοχή των προσφύγων ενώ φαίνεται επίσης πως θα δοθεί προτεραιότητα στην ενίσχυση των μηχανισμών επαναπάτρισης αντί εκείνων της υποδοχής.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters σκληρή ήταν η στάση του πρωθυπουργού της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι ο οποίος κατηγόρησε για ανικανότητά τους ηγέτες της ΕΕ ώστε να συμφωνήσουν σε σχέδιο το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα και Ιταλία να ανακατανείμουν 40.000 μετανάστες σε άλλες χώρες.
«Αν δεν συμφωνείτε με τον αριθμό 40.000, δεν είστε άξιοι να αποκαλείστε Ευρωπαίοι. Αν αυτή είναι η γνώμη σας για το τι σημαίνει Ευρώπη, μπορείτε να την κρατήσετε. Ή υπάρχει αλληλεγγύη ή μη σπαταλάτε το χρόνο μας», είπε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με συμμετέχοντα στη Σύνοδο που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Άλλη πηγή ανέφερε ότι οι διαφωνίες επικεντρώνονταν στο αν το σχέδιο θα ήταν σε εθελοντική βάση για κάθε χώρα ή υποχρεωτικό, όπως είχε προτείνει αρχικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς μερικές χώρες της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης ζήτησαν εγγυήσεις ότι το σύστημα θα είναι προσωρινό και σε εθελοντική βάση.
Σύμφωνα με ένα προσχέδιο ανακοινωθέντος της Συνόδου που διέρρευσε στη δημοσιότητα, τα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ συμφωνούν με την ανακατανομή σ΄αυτές των 40.000 μεταναστών από την Ελλάδα και Ιταλία.
«Δεν έχουμε συμφωνήσει σε υποχρεωτικές ποσοστώσεις για τους μετανάστες, αλλά (…) αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία για να μη κάνουμε τίποτα», δήλωσε ο Ντόναλντ Τούσκ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρόσθεσε ότι αλληλεγγύη χωρίς θυσία είναι καθαρή υποκρισία.
Τα κριτήρια για την ανακατανομή των μεταναστών μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ θα πρέπει να οριστικοποιηθούν μέχρι τέλος Ιουλίου, σύμφωνα με το προσχέδιο, και θα λαμβάνουν υπ’ όψιν τη οικονομία και τον πληθυσμό κάθε χώρας. Το σύστημα κριτηρίων αντικαθιστά μη-δημοφιλείς προτάσεις για υποχρεωτικές ποσοστώσεις για κάθε χώρα συγκεκριμένα. Η ΕΕ θα δεσμευτεί επίσης για την επανεγκατάσταση 20.000 μεταναστών άμεσα από χώρες όπως την Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Υπενθυμίζεται πως μετά τους θανάτους σχεδόν 2.000 μεταναστών που προσπαθούσαν να φθάσουν στην Ευρώπη με πλεούμενα, η Ε.Ε. υποσχέθηκε να υιοθετήσει ένα σχέδιο αντιμετώπισης της έκτακτης κατάστασης που έχει διαμορφωθεί, ωστόσο δεν υπήρξε συμφωνία για την επιβολή ποσοστώσεων όσον αφορά την υποδοχή των προσφύγων, οι οποίοι προσπαθούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο ή την ανέχεια στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με το Reuters.
Τέλος οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να ενισχύσουν τους μηχανισμούς επαναπάτρισης μεταναστών που δεν μπορούν να ζητήσουν άσυλο στην Ευρώπη, με την ταυτόχρονη ενίσχυση των συνόρων.
«Χρειαζόμαστε συμφωνίες για τον επαναπατρισμό ώστε οι διακινητές να καταλάβουν ότι οι παράτυποι μετανάστες θα επιστρέφουν στις πατρίδες τους», εκτίμησε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους.