Σειρά δράσεων για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος περιλαμβάνει το προσχέδιο – πρόταση του Ζ. Κ. Γιούνκερ – της Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες την Κυριακή.
Στο προσχέδιο προβλέπεται η αύξηση εκ μέρους της Ελλάδας της ικανότητας υποδοχής προσφύγων «σε 50.000 θέσεις, με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας (UNHCR) πριν το τέλος του έτους».
Τη μίνι Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό συγκάλεσε ο Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ στον οποίο ανήκουν και οι 16 προτάσεις του προσχεδίου. Έχουν κληθεί ηγέτες δέκα κρατών (Ελλάδας, Αυστρίας, Βουλγαρίας, Γερμανίας, Κροατίας, ΠΓΔΜ, Ουγγαρίας, Ρουμανίας, Σερβίας και Σλοβενίας).
Για απόρριψη τριών παράλογων προτάσεων που έπεσαν στο τραπέζι των συζητήσεων έκανε λόγο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στην συνέντευξη Τύπου, μετά την ολοκλήρωση της «μίνι» συνόδου για το προσφυγικό.
Οι τρεις προτάσεις που απερρίφθησαν ήταν:
• Η φιλοξενία στη χώρα μας 50.000 προσφύγων
• Να μην επιτρέπει η μία χώρα την ροή προσφύγων προς μία άλλη
• Μία νέα επιχείρηση της Frontex στα βόρεια σύνορά μας με την ΠΓΔΜ
Ο πρωθυπουργός, για μία ακόμη φορά, τόνισε το βασικό ρόλο που παίζει στην επίλυση του προβλήματος η Τουρκία και σημείωσε πως η συνεννόηση με τη γείτονα χώρα θα μειώσει σημαντικά τις ροές μεταναστών.
Ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές θα πρέπει να κατανοήσουν ότι «το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται στο διάδρομο, αλλά στην πόρτα». Ο πρωθυπουργός, επίσης, έκανε λόγο για περιπολίες της Ελλάδας και της Τουρκίας στο Αιγαίο, αλλά η καθεμία χώρα στα δικά της χωρικά ύδατα.
Μάλιστα, επεσήμανε ότι η Κομισιόν θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να κάνει συγκεκριμένες τις υποχρεώσεις της Τουρκίας, ωστόσο δήλωσε πως η ΕΕ με αργά βήματα κινείται προς την σωστή κατεύθυνση για τη λύση του προβλήματος. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «θα πρέπει να απομονώσουμε τις φωνές που λένε να ρίξουμε το πρόβλημα στο διπλανό μας».
Το απόγευμα της Κυριακής την ανάγκη να αναπτυχθούν τα κέντρα καταγραφής των προσφύγων (Hotspots) στην Ελλάδα, με δυνατότητα εξυπηρέτησης 50.000 ατόμων, τόνισε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς (δείτε περισσότερα εδώ).
Νωρίς την Κυριακή ανησυχία για το δημοσίευμα του Spiegel, που θέλει Κομισιόν και Βερολίνο να εξετάζουν τη δημιουργία κέντρου υποδοχής 50.000 προσφύγων στην Αθήνα, εξέφρασε ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης Γιάννης Μουζάλας. «Δεν μπορούμε να φτιάξουμε μια κωμόπολη προσφύγων» δήλωσε χαρακτηριστικά (δείτε περισσότερα εδώ).
Το προσχέδιο
1. Ανταλλαγή πληροφοριών και ορισμός σημείων επαφής επικοινωνίας που θα διευκολύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών αλλά και τον συντονισμό τους έτσι ώστε μέσα στις επόμενες 24 ώρες να υπάρχουν αυτά τα σημεία επαφής ώστε να επιτευχθεί η σταδιακή, ελεγχόμενη και ομαλή κυκλοφορία των προσφύγων κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων.
2 . Συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να γίνει χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μέσα στις επόμενες 24 ώρες. Οι άμεσες προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην παροχή προσωρινής στέγασης καθώς και για την οργάνωση ταχεία και αποτελεσματική επιστροφή των μεταναστών που δεν προκρίνονται για άσυλο.
3. Δέσμευση για την αύξηση της ικανότητας των χωρών μας για την παροχή προσωρινής στέγης, τροφής, υγείας, ύδρευσης και αποχέτευσης σε όσους τη χρειάζονται. Σε περίπτωση που αυτά υπολείπονται, θα δεσμευτούν να κάνουν τις ανάγκες σαφές προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και, ενδεχομένως, να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Επαρκείς εγκαταστάσεις προσωρινής στέγης θα πρέπει να εξασφαλίζεται κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων. Χαιρετίζουμε την πρόθεση Ελλάδας να αυξήσει την ικανότητα υποδοχής σε 50.000 θέσεις, με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας πριν από το τέλος του έτους.
4. Δέσμευση για συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία για τους πρόσφυγες (UNHCR). Αίτημα για άμεση ενίσχυση της Ύπατης Αρμοστείας όσον αφορά την ικανότητα υποδοχής και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
5. Άμεση επικοινωνία με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης, που είναι έτοιμες να υποστηρίξουν οικονομικά τις προσπάθειες για την παροχή καταφυγίου. Δεσμευόμαστε να συνεργαστεί με αυτά τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενεργούν με συντονισμένο τρόπο. Χαιρετίζουμε την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συγκαλέσει μια συνάντηση συντονισμού με αυτά τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέσα σε μια εβδομάδα.
6. Να εξασφαλιστεί η πλήρη ικανότητα να εγγράφονται οι αφίξεις, με τη μεγαλύτερη χρήση των βιομετρικών δεδομένων, ιδίως τα δακτυλικά αποτυπώματα. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως στο σημείο πρώτης εισόδου στην ΕΕ. Εγγραφή δεν αντικαθιστά την υποχρέωση των κρατών μελών της υποχρεωτική καταχώριση σύμφωνα με τους κοινούς κανόνες ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου της ΕΕ.
7 . Άμεση ανταλλαγή πληροφοριών των κρατών μελών για το μέγεθος και την κίνηση των ροών μέσω των χωρών, ιδίως τον αριθμό των προσφύγων και των μεταναστών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, και όταν ζητηθεί για όλες φτάνουν πρόσφυγες και μετανάστες στο έδαφός μας.
8. Συνεργασία με τους οργανισμούς της ΕΕ, ιδίως την Frontex και την EASO για να γίνει άμεσα η ανταλλαγή πληροφοριών. Οι εν λόγω οργανισμοί της ΕΕ καλούνται να παράσχουν τεχνική βοήθεια σε αυτή την προσπάθεια και να συμβουλεύει σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να ανταλλάσσονται.
9. Δέσμευση να ενισχυθούν οι εθνικές και συλλογικά συντονισμένες προσπάθειές μας για την ταχεία επιστροφή των μεταναστών που δεν έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως στο σημείο πρώτης εισόδου στην ΕΕ. Η Frontex και η EASO καλούνται να παράσχουν τεχνική βοήθεια.
10. Συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Frontex ώστε να εντείνουν την συνεργασία για επανεισδοχή μεταναστών στις τρίτες χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Ιράκ και το Πακιστάν.
11. Δέσμευση ώστε να μην διευκολύνεται η κυκλοφορία των προσφύγων ή μεταναστών στα σύνορα μιας άλλης χώρας, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της εν λόγω χώρας. Μια πολιτική μεταφοράς προσφύγων προς τις γειτονικές χώρες δεν είναι αποδεκτή. Αυτό πρέπει να ισχύει σε όλες τις χώρες κατά μήκος της διαδρομής.
12. Δέσμευση για άμεση αύξηση της προσπάθειας για τη διαχείριση των συνόρων μας και αύξηση του συντονισμού των ενεργειών μας όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων.
-Πλήρης εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΕΕ – Τουρκίας, ιδίως όσον αφορά τη συνεργασία μεταξύ των ακτοφυλακών, της διαχείρισης των συνόρων και της επανεισδοχής.
-Αναβάθμιση της κοινής επιχείρησης Poseidon στην Ελλάδα, της παρουσία της Frontex ιδιαίτερα στο Αιγαίο , και σημαντική ενίσχυση της Frontex ώστε να στήριξει την Ελλάδα στην καταγραφή και τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων
-Ενίσχυση της υποστήριξης της Frontex στα σύνορα μεταξύ της Βουλγαρίας και της Τουρκίας.
-Άμεση διμερή μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης σχετικά με τα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την πΓΔΜ
-Η δημιουργία ενός νέου λειτουργία του Frontex στα εξωτερικά χερσαία σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα, την πΓΔΜ και την Αλβανία, που θα επικεντρωθεί σε ελέγχους εξόδου, αλλά επίσης και για την καταχώρηση των προσφύγων και των μεταναστών, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη εγγραφεί στην Ελλάδα.
-Αύξηση της παρουσίας της Ύπατης Αρμοστείας στα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την πΓΔΜ
-Συνεργασία με τον Frontex για τον εντοπισμό παράνομων διελεύσεων των συνόρων και την καταγραφή υποστήριξης και δακτυλικών αποτυπωμάτων στην Κροατία.
-Αποστολή μέσα σε μια εβδομάδα 400 συνοριοφυλάκων αλλά και του απαραίτητου εξοπλισμό μέσω διμερούς στήριξης και, επιπλέον, η ενεργοποίηση στην Σλοβενία της ομάδας ταχείας επέμβασης στα σύνορα (RABIT)
13. Επιβεβαίωση της αρχής ότι μια χώρα μπορεί να αρνηθεί την είσοδο στους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι, όταν προσέρχονται στα σημεία διέλευσης των συνόρων, δεν επιβεβαιώνουν την επιθυμία να υποβάλουν αίτηση για διεθνή προστασία.
14. Δέσμευση για την ενίσχυση της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας ώστε να επιταχύνουν τις ενέργειές της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Συμμετοχή της Europol και της Interpol για τη στήριξη της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ανθρώπων.
15. Δέσμευση να γίνει χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων επικοινωνίας για την ενημέρωση πρόσφυγες και μετανάστες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Η Ύπατη Αρμοστεία να στηρίξει σε αυτό το θέμα.
16. Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθεί την υλοποίηση των δεσμεύσεων αυτών σε εβδομαδιαία βάση, σε συνεργασία με τα εθνικά σημεία επαφής.
Photo Credit: Lefteris Partsalis/ SOOC