Του Γιάννη Γκλαρνέτατζη
Η Κεντρική Αγορά Τροφίμων, πιο γνωστή ως Στοά Μοδιάνο, εγκαινιάστηκε στις 23.3.1925. Το κτίσιμο της αγοράς είχε ξεκινήσει από το 1922 στο κέντρο της πυρίκαυστης ζώνης, εκεί που το σχέδιο της ομάδας του Γάλλου πολεοδόμου Εμπράρ προέβλεπε τη δημιουργία bazaars.[1] Πριν την πυρκαγιά του 1917 το σημείο εκείνο ήταν η Πλάζα «το παλιό κέντρο της θρησκευτικής και οικονομικής ζωής της πόλης μας».[2] Δίπλα, ακριβώς, στη σημερινή αγορά υπήρχε η πλατεία Αρχιραββινείας, όπου βρισκόταν και η Σχολή Ταλμούδ Τορά, το βασικό εκπαιδευτικό ίδρυμα της ισραηλιτικής κοινότητας μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Η σχολή και η αρχιραββινεία είχαν καεί και αναστηλωθεί επανειλημμένα.[3] Τα σχέδια κατασκευής της στοάς έκανε ο αρχιτέκτονας και μηχανικός Ελί Μοδιάνο, γόνος της γνωστής πλούσιας οικογένειας, που είχε επίσης κατασκευάσει και το Τελωνείο (σημ. Επιβατικό Σταθμό στο λιμάνι) και τη βίλλα όπου τώρα στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο.[4]
Τη μέρα των εγκαινίων περιγράφει γλαφυρά, όπως πάντα, ο Τομανάς. «Οι μουσικές της Μακαμπή και του Σπεράντζα έπαιζαν ως αργά τη νύχτα, ενώ στο φωταγωγημένο ισόγειο προσφέρονταν στους καλεσμένους ρακί Ναχμίας και μπύρα Όλυμπος-Νάουσα με μεζέ τουρσιά, αυχά ιχαμινάδος, ψάρια σεϊμέκος. Στους επίσημους καλεσμένους, σε ιδιαίτερο σαλόνι, προσφέρθηκαν μαύρο χαβιάρι, σαμπάνια και γαλλικά κρασιά, από το κατάστημα Μπέζα και Ρεβάχ της πλατείας Εμπορίου».[5]
Σήμερα η Αγορά είναι διατηρητέο κτίριο που διατηρεί, σε μεγάλο βαθμό, την αρχική της λειτουργία. Παράλληλα, εδώ και αρκετά χρόνια, έχει αποκτήσει και χαρακτήρα χώρου ψυχαγωγίας (κλασική εξέλιξη αγορών αλλά και βιομηχανικών χώρων) με ταβέρνες (όπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80 σύχναζαν οι νεοορθόδοξοι διανοούμενοι) και –πιο πρόσφατα– μπαρ.
Παραπομπές:
[2] Κώστας Τομανάς, Χρονικό της Θεσσαλονίκης (1921-1944), Νησίδες, Θεσσαλονίκη 1996, σ. 64.
[3] Κώστας Τομανάς, Οι πλατείες της Θεσσαλονίκης μέχρι το 1944, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 1997, σ. 79.
[5] Κ. Τομανάς, Χρονικό της Θεσσαλονίκης (1921-1944), ό.π., σ. 64.