«25 άνθρωποι, εκ των οποίων 17 μικρά παιδιά, συνελήφθησαν στη Λέσβο, χτυπήθηκαν και κακοποιήθηκαν προτού αφεθούν στην ανοιχτή θάλασσα στην τελευταία εκτροπή των ελληνικών Αρχών. Και ποιο ήταν το «έγκλημα» αυτών των 25 ανθρώπων που δικαιολογεί αυτή την τρομακτική τους εμπειρία από άτομα που πληρώνονται για να προστατεύουν και να σώζουν ανθρώπινες ζωές; Κανένα. Προσπαθούσαν απλώς να βρουν έναν ασφαλή τόπο για να ζήσουν, να μορφωθούν, να δουλέψουν» καταγγέλλει η Aegean Boat Report τονίζοντας πως επαναπροωθήσεις συμβαίνουν καθημερινά στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μια βαρβαρότητα και ντροπή όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλη την Ευρώπη.
Ακολουθεί η καταγγελία της Aegean Boat Report
Το απόγευμα της Κυριακής 9 Ιανουαρίου μια βάρκα που μετέφερε 25 ανθρώπους έφτασε στην παραλία Τσόνια, στη βορειοανατολική Λέσβο. Αμέσως μετά την άφιξή τους, κρύφτηκαν στο δάσος της περιοχής, φοβούμενοι ότι αν βρεθούν από την αστυνομία θα επαναπροωθηθούν παράνομα στην Τουρκία. Στις 17:00 επικοινώνησαν με την Aegean Boat Report ζητώντας βοήθεια.
Τις επόμενες ώρες έδωσαν εικόνες, video, ηχητικά μηνύματα και στίγμα της τοποθεσίας τους για να τεκμηριώσουν την παρουσία τους στη Λέσβο: δεν υπήρχε αμφιβολία ότι βρίσκονταν στο νησί.
Η ομάδα χρειαζόταν απεγνωσμένα βοήθεια αλλά παρά τις προσπάθειές μου για να βρω κάποιον δεν κατάφερα να εντοπίσω κανέναν στη Λέσβο που να μπορέσει να τους βοηθήσει. Η Aegean Boat Report κοινοποίησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μια επείγουσα έκκληση βοήθειας αλλά καμία οργάνωση δεν εμφανίστηκε, κανείς δεν μπόρεσε να προστατέψει αυτούς τους ανθρώπους, ούτε καν τα 17 παιδιά.
Υπάρχουν πολλές οργανώσεις πρόθυμες να κάνουν κριτική όταν πνίγονται άνθρωποι στο Αιγαίο πέλαγος, επιρρίπτοντας ευθύνες στους υπεύθυνους. Αλλά όταν έχουν την ευκαιρία να παρέμβουν προτού οι άνθρωποι εμπλακούν σε καταστάσεις όπου κινδυνεύει η ζωή τους δεν λένε και δεν κάνουν τίποτα.
Την επόμενη φορά που θα πνιγούν άνθρωποι στο Αιγαίο, οι ίδιες οργανώσεις θα αδράξουν πάλι την ευκαιρία να «δείξουν τη συμπόνια τους» στα θύματα καθώς συνάδει με το «ανθρωπιστικό τους πρόσωπο», είναι οικονομικά επικερδές να δείχνεις ότι είσαι με την πλευρά της ανθρωπιάς. Η λέξη υποκρισία εμφανίζεται στο μυαλό μου.
Αλλά υπάρχουν και λόγοι.
Στη Λέσβο, ή σε οποιοδήποτε άλλο νησί, δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να βοηθήσει ακόμα και αν το ήθελαν, ούτε ντόπιες οργανώσεις, ούτε ΜΚΟ, εθελοντές, δημοσιογράφοι και δικηγόροι, που θα μπορούσαν να σπεύσουν σε ένα μέρος και να βοηθήσουν απλώς ανθρώπους που μόλις έφτασαν, ούτε καν για να τεκμηριώσουν την παρουσία τους. Επειδή, αν το κάνουν και τους ανακαλύψει η αστυνομία, κινδυνεύουν να συλληφθούν επί τόπου με τις κατηγορίες της διευκόλυνσης παράνομης εισόδου στη χώρα, παρεμπόδιση αστυνομικών ερευνών και όποιες άλλες κατηγορίες μπορούν να βρεθούν, απλώς επειδή προσπάθησαν να βοηθήσουν ευάλωτους ανθρώπους που ψάχνουν ασφάλεια την Ευρώπη.
Αυτή δυστυχώς είναι η πραγματικότητα στα σύνορα της Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν υπερασπίζονται πλέον τις «ευρωπαϊκές αξίες»: αυτές οι αξίες έχουν χαθεί. Είναι πια απλά λέξεις χωρίς υπόσταση, που τις χρησιμοποιούν σε ομιλίες για να φαίνεται ότι κάνουν κάτι. Δεν κάνουν τίποτα.
Η ομάδα των 25 κρύφτηκε στο δάσος όλη τη νύχτα περιμένοντας το ξημέρωμα. Έκανε κρύο, δεν είχαν στεγνά ρούχα, φαγητό ή νερό. Μια πολύ δύσκολη κατάσταση, ειδικά για τα πολλά μικρά παιδιά.
Με το πρώτο φως της Δευτέρας 10 Ιανουαρίου ξεκίνησαν προς το κοντινότερο χωριό, τα Τσόνια, για να τους δουν οι κάτοικοι, πιστεύοντας πως η ευαισθητοποίηση του κοινού θα εμπόδιζε την επαναπροώθησή τους από την Αστυνομία.
Στις 8:00 της 10ης Ιανουαρίου, η Aegean Boat Report έστειλε email σε οργανισμούς, ΜΚΟ, αρχές και στο Έλληνα Συνήγορο του Πολίτη, ενημερώνοντάς τους ότι η ομάδα θέλει να κάνει αίτηση ασύλου στην Ελλάδα και χρειαζόταν διεθνή προστασία. Δεν λάβαμε καμία απάντηση. Η επιστολή δημοσιεύτηκε στο Facebook και στο Twitter για την ενημέρωση του κοινού:
«25 πρόσφυγες έφτασαν χθες στη Λέσβο και ανακοινώθηκε στις αρχές, τον Έλληνα Συνήγορο του Πολίτη και την ελληνική Ύπατη Αρμοστεία σήμερα το πρωί από την Aegean Boat Report. Προτρέψαμε την Ύπατη Αρμοστεία και τον Συνήγορο του Πολίτη να μεσολαβήσουν άμεσα ώστε να εξασφαλίσουν ότι τα δικαιώματά τους θα γίνουν σεβαστά. 17 από τους 25 ανθρώπους είναι παιδιά».
Στις 10:20 έφτασαν στις παρυφές του χωριού αλλά ήταν πολύ φοβισμένοι για να προχωρήσουν περισσότερο. Είδαν διάφορα αυτοκίνητα και ντόπιους.
Μία ώρα αργότερα, στις 11:20, ενημέρωσαν την Aegean Boat Report ότι η αστυνομία τους ανακάλυψε.. Χάθηκε κάθε επαφή με την ομάδα, τα τηλεφωνά τους απενεργοποιήθηκαν, το μόνο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν να περιμένουμε και να ελπίζουμε ότι θα τους μετάφεραν σε κάποιο camp. Δεν συνέβη αυτό. Δεν καταγράφηκαν νέες αφίξεις από τις αρχές της Λέσβου εκείνη την ημέρα, όπως και τις επόμενες.
Αργότερα μάθαμε από κατοίκους της περιοχής ότι η αστυνομία κυκλοφορούσε στην περιοχή με πολιτικά οχήματα – ένα γκρι van με τέσσερις άντρες που φορούσαν σκούρες στολές τράβηξε την προσοχή τους. Το αυτοκίνητο σταμάτησε στην άκρη του χωριού και τέσσερις άντρες κατέβηκαν. Φορούσαν όλοι μπαλακλάβες, που δεν χρησιμοποιούνται από τους ντόπιους την περίοδο της σοδειάς.
Βιντεοσκόπησαν το αυτοκίνητο και φαίνεται καθαρά η πινακίδα ΙΖΗ 1548 καθώς και ένας άντρας που στέκεται πίσω του.
Οι πρόσφυγες εξήγησαν αργότερα ότι οι τέσσερις άντρες με σκούρες στολές, μπαλακλάβες και όπλα ήταν αυτοί που τους βρήκαν. Αφού είδαν φωτογραφίες του αυτοκινήτου, επιβεβαίωσαν ότι ήταν το ίδιο με αυτό που είχαν οι «κομάντο» που τους ανακάλυψαν.
Όταν βρέθηκαν από αυτούς τους «κομάντο» στην άκρη του χωριού Τσόνια, κάποιοι από τους ανθρώπους προσπάθησαν να τρέξουν μακριά, είπε ένας από τους πρόσφυγες. Πυροβόλησαν τέσσερις φορές στον για να τους φέρουν πίσω. Όλοι φοβήθηκαν, τα παιδιά έκλαιγαν , ήταν μια τρομακτική κατάσταση.
Οι άνθρωποι κρατήθηκαν υπό την απειλή όπλων σε αυτό το μέρος για περισσότερο από μία ώρα. Έγινε βίαιος έλεγχος σε όλους και τους πήραν όλα τους τα υπάρχοντα, τσάντες, χαρτιά, χρήματα και τηλέφωνα.
Κάτοικοι της περιοχής είδαν ένα μεγάλο άσπρο φορτηγό που έφτασε γύρω στο μεσημέρι και έφυγε μετά από περίπου μια ώρα, με γκρίζο van να προπορεύεται. Όλοι οι πρόσφυγες που είχαν δει νωρίτερα είχαν εξαφανιστεί, οπότε εικάζουν πως τους πήρε το φορτηγό.
Το ίδιο άσπρο φορτηγό είχε χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά προσφύγων από αρκετά σημεία προηγούμενων αφίξεων και σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι άνθρωποι εξωθήθηκαν βίαια από το νησί και επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία.
Είναι γνωστό στους κατοίκους της Λέσβου ότι αυτά τα «πολιτικά» οχήματα χρησιμοποιούνται από τη «μυστική αστυνομία» για να περνούν απαρατήρητα, αλλά όλοι γνωρίζουν πως οι άντρες που επιβαίνουν είναι στρατιωτικό προσωπικό με αποστολή από τις ελληνικές Αρχές να «κυνηγούν» πρόσφυγες.
Αργά το απόγευμα της Δευτέρας 10 Ιανουαρίου, η Aegean Boat Report έλαβε ένα απεγνωσμένο ηχητικό μήνυμα από έναν άνθρωπο της ομάδας με τον οποίο είχαμε μιλήσει στη Λέσβο νωρίτερα το πρωί.
Είχαν καταφέρει να κρύψουν ένα τηλέφωνο από την αστυνομία στη Λέσβο με όση μπαταρία χρειαζόταν για μία κλήση έκτακτης ανάγκης στην τουρκική ακτοφυλακή και μια κλήση ανάγκης στην Aegean Boat Report. Δε βρέθηκε τοποθεσία και το τηλέφωνο ξαναέκλεισε.
Επικοινωνήσαμε με την Τούρκικη Ακτοφυλακή αμέσως, αλλά χωρίς τοποθεσία δεν μπορούσαμε να κάνουμε πολλά. Η Ακτοφυλακή είπε ότι δεν βρήκε κανέναν κοντά στη Λέσβο αλλά ότι έλαβε πληροφορίες για μια ομάδα ατόμων σε κίνδυνο έξω από το Σεφεριχισάρ.
Απορρίψαμε το ενδεχόμενο να είναι η ίδια ομάδα, λόγω της απόστασης από τη Λέσβο. Δεν θα μετέφεραν ανθρώπους για πάνω από 200 χιλιόμετρα για να κάνουν μια επαναπροώθηση, σκεφτήκαμε.
Αλλά μετά τα μεσάνυχτα η Τούρκικη Ακτοφυλακή ενημέρωσε την Aegean Boat Report ότι εντόπισαν και διέσωσαν την ομάδα για την οποία είχαμε επικοινωνήσει νωρίτερα: 25 άνθρωποι βρέθηκαν παρασυρμένοι σε μια σωσίβια σχεδία έξω από το Σεφεριχισάρ της Τουρκίας, μεταξύ των οποίων 17 παιδιά.
Η Ελληνική Ακτοφυλακή είχε μεταφέρει αυτή την ομάδα 200 χιλιόμετρα μακριά για να μπορέσει να την απωθήσει, γεγονός που δείχνει την αποφασιστικότητα των ελληνικών αρχών να απομακρύνουν οποιονδήποτε με κάθε δυνατό μέσο.
Γιατί, λοιπόν, δεν τους απώθησαν πίσω εκτός Λέσβου, όπως κάνουν συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις; Η εξήγηση είναι αρκετά απλή, η κατεύθυνση του ανέμου εκείνη την ώρα ήταν βορειοδυτικά, και αν είχαν τοποθετήσει τη σωσίβια σχεδία στη θάλασσα θα είχε παρασυρθεί πίσω προς τα ελληνικά νερά.
Χθες, ανακτήσαμε επαφή με την ομάδα, η οποία βρίσκεται τώρα καραντίνα σε εγκαταστάσεις στο Σεφεριχισάρ της Τουρκίας και εξήγησε τι πραγματικά τους συνέβη.
Η εμπειρία τους είναι απλώς φρικτή.
Οι αστυνομικοί τους εντόπισαν στις παρυφές του χωριού, όπου τους έκαναν έρευνα και κατέσχεσαν όλα τα υπάρχοντά τους.
Μετά από μια ώρα έφτασε ένα λευκό βαν και όλοι αναγκάστηκαν να μπουν πίσω: «Μας συμπεριφέρονταν σαν σκουπίδια», μας είπε μια γυναίκα. «Μας κλώτσησαν και μας χτύπησαν, ακόμη και μερικά από τα παιδιά χτυπήθηκαν».
Ήταν δύσκολο να είμαστε σίγουροι, αλλά πιστεύουν ότι το αυτοκίνητο οδηγούσε για περισσότερο από μία ώρα. Όταν τελικά σταμάτησε, βρίσκονταν σε κάποιο είδος λιμάνι, όπου μια μικρή γκρίζα βάρκα με δύο μηχανές περίμενε σε μια ξύλινη προβλήτα
Όταν βγήκαν από το βαν ήταν 10-15 μασκοφόροι, όλοι με σκούρες στολές, που κρατούσαν όπλα. Οι άνθρωποι έλαβαν εντολή να κοιτάξουν κάτω και να μείνουν ήσυχοι, και ακούστηκαν πολλές φωνές. Τα παιδιά έκλαιγαν, τρομοκρατημένα από τους μασκοφόρους. Το γκρι δικινητήριο φουσκωτό μετέφερε τους ανθρώπους σε ένα μεγαλύτερο σκάφος σε μικρές ομάδες. Στο φουσκωτό υπήρχαν τρεις μασκοφόροι με όπλα.
Το μεγαλύτερο σκάφος ήταν γκρι, με μπλε και άσπρες ρίγες στο μπροστινό μέρος. Αφού είδαν φωτογραφίες πλοίων από την Ελληνική Ακτοφυλακή (HCG), αναγνώρισαν το σκάφος ως περιπολικό ανοικτής θαλάσσης κλάσης Sa’ar 4 που ανήκει στην Ελληνική Ακτοφυλακή.
Τοποθετήθηκαν όλοι έξω στη μέση του σκάφους: «Μας έβαλαν κάτω από έναν λευκό πλαστικό μουσαμά, για να μην μας βλέπει κανείς και μας είπαν ότι θα μας πάνε στην Αθήνα».
Αυτό ήταν φυσικά ένα ψέμα, αλλά οι άνθρωποι ήθελαν απεγνωσμένα να πιστέψουν ότι ήταν αλήθεια.
Μετά από 7-8 ώρες, το σκάφος σταμάτησε. Έξω ήταν σκοτεινά και φυσούσε αρκετά, και το σκάφος HCG μετακινούνταν πέρα δώθε από τα κύματα. Έβαλαν μια παράξενη βάρκα στη θάλασσα, είπαν: «Όλοι αναγκάστηκαν να κατέβουν σε αυτό το σκάφος, το σκάφος δεν είχε μηχανή, όσοι αρνήθηκαν ή δεν κινήθηκαν αρκετά γρήγορα, ρίχτηκαν στη βάρκα».
Είκοσι πέντε άτομα, εκ των οποίων τα 17 παιδιά, εξαναγκάστηκαν σε σωσίβια σχεδία από την ελληνική ακτοφυλακή.
Μια γυναίκα εξήγησε ότι ένα μικρό μωρό κατέληξε στη θάλασσα: «Η ελληνική αστυνομία πέταξε το μωρό από το ελληνικό πλοίο, αλλά έχασε τη σωσίβια σχεδία, ευτυχώς καταφέραμε να ξαναφέρουμε το μωρό στη σχεδία. Άλλη μια κοπέλα σπρώχτηκε έξω από το ελληνικό πλοίο, έσπασε το πόδι της, ήταν βάρβαρο, το χάρηκαν, σαν να μην είμαστε άνθρωποι».
Γύρω στις 22.00 της 10ης Ιανουαρίου η ομάδα αφέθηκε να παρασύρεται σε σωσίβια σχεδία έξω από το Σεφεριχισάρ από την Ελληνική Ακτοφυλακή. Κατάφεραν να καλέσουν βοήθεια και μία ώρα αργότερα, στις 23.15, βρέθηκαν και διασώθηκαν από την τουρκική ακτοφυλακή.
Όταν έφτασαν στο λιμάνι του Σεφεριχισάρ, δύο μωρά και ένα 13χρονο κορίτσι, ο Χαρίρ, μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο. Τα μωρά είχαν αναπνευστικά προβλήματα, έμετο και πυρετό και ο Χαρίρ είχε σπάσει το πόδι μετά την πτώση του από το σκάφος της Ελληνικής Ακτοφυλακής.
Αρκετοί από τους άλλους είχαν μώλωπες και τραύματα. Ένα αγόρι ηλικίας 16 ετών ξυλοκοπήθηκε στο πρόσωπο, είχε τραύματα στα μάτια και το στόμα του, ενώ ένα άλλο είχε μώλωπες σε όλη την πλάτη του μετά τον ξυλοδαρμό του. Ένα κοριτσάκι έδειξε το χέρι του γεμάτο μώλωπες που προκλήθηκαν επειδή ποδοπατήθηκε από έναν από τους μασκοφόρους στο σκάφος της Ελληνικής Ακτοφυλακής.
Αφού άκουσα τις μαρτυρίες τους, βλέποντας τις φωτογραφίες και τα βίντεο, δεν μπορώ να μην ντρέπομαι.
Πώς μπορούμε να το εξηγήσουμε αυτό σε κάποιον, όταν δεν κάνουμε τίποτα για να το σταματήσουμε: το αφήνουμε να συμβεί.
Δεν υπάρχει απολύτως καμία αμφιβολία ποιος είναι υπεύθυνος για αυτές τις παράνομες απωθήσεις, και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Κομισιόν και οι εκπρόσωποί της δεν κάνουν τίποτα για να προσπαθήσουν να σταματήσουν αυτές τις παραβιάσεις.
Είναι ντροπή, όχι μόνο για την Κομισιόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη.
Αυτό συνεχίζεται για περισσότερο από 22 μήνες. Περισσότεροι από 25.000 άνθρωποι απωθήθηκαν παράνομα στο Αιγαίο Πέλαγος, 485 σωσίβιες σχεδίες βρέθηκαν να παρασύρονται μεταφέροντας 8.400 άτομα, όλα από τα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης, κινήσεις που έγιναν με τις ευλογίες και την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Πρόκειται για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που χρηματοδοτούνται από φορολογούμενους της ΕΕ.
Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Ylva Johansson, είπε κάποτε: «Οι επαναπροωθήσεις δεν πρέπει ποτέ να κανονικοποιούνται, οι επαναπροωθήσεις δεν πρέπει ποτέ να νομιμοποιούνται».
Αλλά οι επαναπροωθήσεις κανονικοποιούνται και συμβαίνουν καθημερινά στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, την Πολωνία, στην πραγματικότητα σε ολόκληρη τη βαλκανική διαδρομή και τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Είναι παράνομο. Είναι ανήθικο. Είναι βαρβαρότητα, και εμείς – ο λαός της Ελλάδας, ο λαός της Ευρώπης και οι άνθρωποι του κόσμου, αξίζουμε πολύ καλύτερα.
