Ο ανερχόμενος ασιατικός κινηματογράφος κρύβει πολλά διαμάντια που πολλοί από εμάς δεν είχαμε την ευκαιρία ή αν θέλετε την τύχη να παρακολουθήσουμε στην μεγάλη οθόνη. Η νέα πλατφόρμα Cinema no Border ετοίμασε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα (New Asian Cinema) που μας θυμίζει σπουδαίες στιγμές της έβδομης τέχνης στα πλαίσια του 21ου αιώνα. Μία απ’ αυτές αποτελεί το “Πάνω από τα Βουνά” του Ζαν Ζανγκέ (μετά τον Χρυσό Λέοντα για το “Ακίνητες Ζωές ” και πριν το “Στάχτες μιας Αγάπης”). Άλγεβρα-γεωμετρία-τριγωνομετρία. Τρεις άνθρωποι, τρεις διαφορετικές χρονικοί περίοδοι (1999, 2005, 2025), οι επιλογές, οι αποφάσεις κι οι συνέπειές τους.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Κινεζική Πρωτοχρονιά στην αυγή της νέας χιλιετίας. Εκατομμύρια άνθρωποι στην παγίδα της ελπίδας. Στο αχανές Πεκίνο έχει ανάψει το φυτίλι της νέας εποχής. Παρακολουθούμε την ιστορία της Τάο που καλείται να επιλέξει ανάμεσα στο λαμπερό και το σταθερό. Σαφής παραλληλισμός της κοπέλας με την πατρίδα. Δύο δρόμοι: Αυτός της παγκοσμιοποίησης κι ο έτερος της προστασίας, της διατήρησης των κεκτημένων. Μία ερωτική ιστορία γίνεται η αφορμή για να ξετυλίξει τον πλούτο των σκέψεων του ο δημιουργός σε τρία επίπεδα. “Μάλλον πρέπει να βιώσουμε πόνο για να νιώσουμε ερωτευμένοι”.
Η σαγηνευτική μουσική με την οποία επιλέγει να ντύσει το έργο, το ντελίριο των εικόνων με τον φωτογραφικό φακό να απομακρύνεται μαεστρικά επιτείνουν τη δράση και προτάσσουν-μεταφέρουν διλήμματα. Η κυνική προσέγγιση, “όταν πατώσει θα το αγοράσω” κι από την άλλη ο βυθός συναισθημάτων που όταν έρθουν στην επιφάνεια φέρνουν οργή. Ο χρόνος περνά. Τίποτα δεν μένει στάσιμο. Το καπιταλιστικό κέντρο της Σανγκάης κι από εκεί στην μακρινή Αυστραλία. Μένουν πίσω κομμάτια και μία μάνα πια να προσπαθεί να επουλώσει βουβά τις πληγές της.
Δημιουργείται ένα ασφυκτικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκει απόλυτη εφαρμογή το ρητό: “τα λεφτά δε φέρνουν την ευτυχία”. Ρωγμές στις σχέσεις των ανθρώπων, εγωισμός, πόνος, δίνη. Στην μέση πια υπάρχει η αθώα ψυχή του Ντόλαρ που καλείται να ανταπεξέλθει σε μία ακραία μάχη με καθημερινές ερωτήσεις που τον βασανίζουν καθώς ενηλικιώνεται. Συμβολίζει παράλληλα μία γενιά νέων, εφήβων που αφήνουν τις πατρίδες του κι επιλέγουν την Αμερική, την Μελβούρνη ή την Ευρώπη για τις σπουδές τους αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο συνυφασμένο με το ρεύμα της εποχής.
Άκρατη τεχνολογική ανάπτυξη (tablet στο 2005) και μαζί της οικολογική καταστροφή ελέω κλιματικής αλλαγής (εκρήξεις στα ύδατα). Ο Ζανγκέ προσπαθεί να ανοίξει όλα τα κεφάλαια που τον απασχολούν στο έργο του και να δώσει ποικίλα ερεθίσματα για σκέψη στον θεατή. Πάντα όμως αφήνει την τελευταία λέξη στον παράγοντα άνθρωπο. “Γιατί με το αργό τρένο θα έχω περισσότερο χρόνο να σε δω”. Κανείς δε ρωτά αν μετάνιωσε, δεν έχει άλλωστε νόημα πια να το μάθουμε. Η προφητεία τείνει να εκπληρωθεί.
Ένας στοχασμός για το σήμερα (2021). Μία υπερδύναμη σε αναμονή της πρωτοκαθεδρίας. Ταυτόχρονα μία διορατική ματιά για το δυστοπικό αύριο που κρύβει όπλα, σφαίρες κι ουσίες. Η αίσθηση της ελευθερίας όμως όσα χρόνια κι αν περάσουν θα αναζητείται πάντα στον ορίζοντα της θάλασσας. Όσες κατακτήσεις κι αν πετύχει πετύχει (ο άνθρωπος), αν δεν εξασφαλίσει την αληθινή επικοινωνία θα οδηγηθεί μοιραία όταν βρει τον χρόνο για την απαιτούμενη ενδοσκόπηση κι αυτοκριτική στην απόλυτη μοναξιά. Για καθένα χωρίς λοιπόν, η απάντηση είναι ένα ΜΑΖΙ.
Go West των Pet Shop Boys, σχήμα του κύκλου και τροφή για μεγάλη σκέψη …
