Λίγο πριν αποσυρθεί στο Νυμφαίο για να σκεφτεί με ηρεμία τις πιθανολογούμενες αλλαγές στους αντιδημάρχους της πόλης, ο Γιάννης Μπουτάρης, είπε να λύσει ένα μικρότερο πρόβλημα. Αυτό της ανώτατης εκπαίδευσης. Για όσα μάλιστα σκέφτεται και προτείνει φέρει παράδειγμα λαμπρό: το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.
Ενδεχομένως, βέβαια, να θύμωσαν όσοι παρακολουθούν, στοιχειωδώς, τα πεπραγμένα του δήμου Θεσσαλονίκης, ενθυμούμενοι τα πρόσφατα, ότι επί δίμηνο τουλάχιστον έσπευδαν γονείς παιδιών που φοιτούν σε σχολεία του οικείου δήμου για να διαμαρτυρηθούν σχετικά με ελλείψεις και παραλείψεις της διοίκησης Μπουτάρη, τέτοιες και τόσες που, μέλος της παράταξής του είχε αναφωνήσει δημοσίως «αν δεν γνωρίζουν τι να κάνουν οι υπεύθυνοι ας ρωτήσουν τι κάνουν οι διπλανοί δήμοι». Αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες. Και με τέτοιες λεπτομέρειες η Καθημερινή στην οποία αρθρογραφεί ο δήμαρχος, δεν ασχολείται. Πάντως αφού είναι δημόσιο πρόσωπο ο δήμαρχος έχει υποχρέωση να καταθέσει την άποψή του στον δημόσιο διάλογο για τα μεγάλα ζητήματα, οπότε ας τον παρακολουθήσουμε, αφού εκπροσωπεί και μια ολόκληρη κοινωνική τάξη η ιδεολογία της οποίας παράγει «απλές λύσεις για σύνθετα προβλήματα».
Το άρθρο ξεκινά με την διαπίστωση ότι η σημερινή κυβέρνηση «επιχειρεί να γυρίσει πίσω τα πανεπιστήμια της χώρας, στον περασμένο αιώνα, τη δεκαετία του 1980, δρομολογώντας την κατάργηση της μεταρρύθμισης Διαμαντοπούλου: αποψιλώνονται οι αρμοδιότητες των Συμβουλίων Ιδρυμάτων, επιστρέφει η κομματικοποίηση στην πανεπιστημιακή διακυβέρνηση, παραμένουν «αιώνιοι» οι φοιτητές». Η επιστροφή στον περασμένο αιώνα θα συντελεστεί επειδή θα ακυρωθεί η «μεταρρύθμισης Διαμαντοπούλου» που απελευθέρωσε κατά τον δήμαρχο το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των πανεπιστημίων. Λέει ακόμη, εισαγωγικά, και κάτι που δεν καταλαβαίνω ότι « η κρίση έχει αναδείξει τον κομβικό ρόλο στην οικονομική παρακμή της Θεσσαλονίκης του μοντέλου διακυβέρνησης των ΑΕΙ, που εδραιώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980» αλλά για την ασάφεια της φράσης μπορεί να ευθύνεται ο δαίμων του τυπογραφείου (διότι αν ευθύνεται κανένας σύμβουλος χρειάζεται πάραυτα απόλυση) οπότε πάω στην ουσία. Στην επιχειρηματολογία με την οποία υπερασπίζεται την «μεταρρύθμιση».
Τα προηγούμενα δεινά της πόλης κατά τον δήμαρχο είναι παράγωγα και της αποτυχημένης διακυβέρνησης του ΑΠΘ που δεν συνέδεσε την έρευνα με την παραγωγή, δεν δημιούργησε «φιλοπρόοδους κεφαλαιούχους και πνευματικούς ανθρώπους», δεν διεθνοποίησε την εκπαιδευτική δραστηριότητα δεν προσέλκυσε αλλοδαπούς φοιτητές που θα κουβαλούσαν στις βαλίτσες τους και μπόλικους συγγενείς τους ως τουρίστες. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν με την «μεταρρύθμιση». Κι αν είναι έτσι, θα σκεφτόταν ένας καλοπροαίρετος αστός σε απόγνωση, να την υποστηρίξουμε την «μεταρρύθμιση» ακόμη και αν κουβαλά μαζί της το όνομα «Διαμαντοπούλου» που ανασύρει παραλλήλως δυσάρεστες αναμνήσεις.
Πάντως ως καλοπροαίρετος οφείλει να αναλογιστεί και ποιοι έκαναν κουμάντο τα προηγούμενα χρόνια στο ΑΠΘ και τι πέτυχε ή τι κατέστρεψε η πολιτική ενός εκάστου αλλά σε τέτοιες λεπτομέρειες δεν εισέρχεται ο δήμαρχος, μη θίξουμε και πρόσωπα, που βλέπει ως λυδία λίθο την σύνδεση έρευνας και παραγωγής. Πώς συμβαίνει και οι ερευνητές απόφοιτοι του ΑΠΘ να είναι περιζήτητοι στο εξωτερικό ενώ ψωμολυσσάνε στο εσωτερικό; Είναι κι αυτό μια λεπτομέρεια; Αδιευκρίνιστο επίσης μας αφήνει ποιους θεωρεί φιλοπρόοδους κεφαλαιούχους, ποιοι δημιούργησαν το ακριβώς αντίθετό τους, αν γνωρίζει κάποιους από αυτούς ως επιχειρηματίας, αν τους έχει επισημάνει το «μπαγιατιλίκι τους» και τι του έχουν απαντήσει. Όσο για τους πνευματικούς ανθρώπους, είναι τέτοια και τόση η ασάφεια του όρου οπότε υποθέτω ότι δεν περιλαμβάνονται σε αυτούς οι πανεπιστημιακοί άνδρες και γυναίκες που έκαναν και κάνουν καριέρα στην πολιτική με τις γνωστές επιτυχίες και είναι φίλοι του. Εκτός και ο δήμαρχος εννοεί ότι όσους αυτός γνωρίζει είναι φιλοπρόοδοι ενώ όσους δεν γνωρίζει αντιπροσωπεύουν την βεελζεβούλικη συντήρηση που μας οδήγησε σε αυτό το χάλι. Τέλος, σε ότι αφορά την εξωστρέφεια, θα είχε πολλαπλώς ενδιαφέρον να μας δοθούν τα στοιχεία από το ΑΠΘ που να μας πληροφορούν πόσοι ξένοι φοιτητές σπούδαζαν στην πόλη τα προηγούμενα χρόνια και πόσοι έσπευσαν να εκμεταλλευθούν την «μεταρρύθμιση» τα τελευταία δύο.
Αν για αυτά δεν λέει τίποτα ο κ. Μπουτάρης, είναι σαφής στην περιγραφή της νέας εποχής που έχει ξημερώσει με την «μεταρρύθμιση». Έτσι πληροφορεί τους αναγνώστες του ότι και στο ΑΠΘ λειτουργεί Συμβούλιο Ιδρύματος και μεταξύ άλλων εξυμνεί «την ανάληψη της προεδρίας του από τον επιφανή κλασικιστή του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, Ρίτσαρντ Χάντερ…». Τα Συμβούλια αυτά λέει μπορούν «να προαγάγουν, μαζί με τους Θεσσαλονικείς συναδέλφους τους, τη γόνιμη συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα, μια που στις χώρες όπου ευδοκιμεί η επιστημονική διασπορά μας, η συμβολή των πανεπιστημίων στην παραγωγή πλούτου συνιστά θεμέλιο της αναπτυξιακής διαδικασίας. Γνωρίζουν κάλλιστα πώς να προσελκύσουν αλλοδαπούς φοιτητές…». Ανίδεος εγώ και ταπεινωμένος από την αδιαφορία μου για το θαύμα που έχει συντελεστεί και παραμένει άγνωστο, σπεύδω τάχιστα στην ηλεκτρονική σελίδα του θαυματουργού Συμβουλίου να πληροφορηθώ τις δράσεις του. Και βρίσκω ότι το Συμβούλιο από τις 4-3-13 έχει εκδώσει μέχρι τις 16 Απριλιου 2015 περί τις 100 ανακοινώσεις (ευχές για Πάσχα και Χριστούγεννα, συγχαρητήρια σε όσους έχουν εκλεγεί, κυρίως δελτία τύπου για τον κακό χαμό που έγινε στις πρυτανικές εκλογές από τις αστοχίες του ίδιου του Συμβουλίου και στο τέλος τον απολογισμό διετίας ο οποίος είναι τόσο βαρετός που αν έχετε χρόνο για χάσιμο μπορείτε να τον βρείτε και να τον διαβάσετε). Σε ότι αφορά δε τον κ. Χάντερ, στην ίδια σελίδα μπορείτε να πληροφορηθείτε ότι μίλησε άπαξ σε ένα παιδιατρικό συνέδριο στο οποίο ο ίδιος αναφέρει ότι «…ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου (Β. Ταρλατζής) μου παρείχε αφειδώς συμβουλές και στήριξη και (ακόμα καλύτερα για μένα) ανέλαβε και τον μεγαλύτερο φόρτο εργασίας». Κρίμα που ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης δεν μας ενημερώνει στο άρθρο του για τις κρυφές δημιουργικές δραστηριότητες του κ. Χάντερ που έχουν ανυψώσει το πανεπιστήμιο και μας αφήνει στην μικροψυχία και την γκρίνια μας.
Κλείνοντας τις παρατηρήσεις στο άρθρο με το οποίο ο κ. Μπουτάρης υπερασπίζεται τούτο το έργο της «μεταρρύθμισης Διαμαντοπούλου» βάζει ως πρότυπο το οποίο πρέπει το ΑΠΘ να φτάσει «τα μικρά ιδιωτικά ιδρύματα της πόλης, τα κολέγια» τα οποία « έχουν ήδη τεκμηριώσει τις τεράστιες δυνατότητες για τα ΑΕΙ της Θεσσαλονίκης, στην προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών. Ένα μόνο από αυτά τα κολέγια έφερε μέσω των αλλοδαπών φοιτητών του, το 2011 που κάναμε τη μέτρηση, τόσες διανυκτερεύσεις στη Θεσσαλονίκη όσοι οι επισκέπτες της πολυπληθέστερης χώρας των Βαλκανίων, της Ρουμανίας». Κρίμα που δεν αναφέρεται ο αριθμός των «τουριστών της εκπαίδευσης», κρίμα που δεν μετρήσαμε και τα επόμενα χρόνια, τέσσερα πέρασαν, για να είναι ευκρινέστερη η εικόνα αυτής της «ιδιωτικής εκπαιδευτικής Δανίας του νότου», κρίμα που δεν μας λέει καν το όνομα του προτύπου που έχει κατά νου. Ας είναι.
Για να τονωθεί όμως περαιτέρω η περίφημη αυτή «μεταρρύθμιση» που κινδυνεύει από τους «κόκκινους διαβόλους» χρειάζεται και κάτι ακόμη γιατί η «εξωστρέφεια» έχει λιγουρίτσες οπότε «σε αυτό το πλαίσιο θα πρότεινα και την καθιέρωση ενός τέλους εγγραφής, στα 500 ευρώ περίπου ετησίως για κάθε φοιτητή, που θα καθιστούσε την πλειοψηφία του φοιτητικού σώματος «ιδιοκτήτη» της αναβάθμισης του πανεπιστήμιου, ενεργό σύμμαχο της εξωστρεφούς συμμαχίας που περιέγραψα και πολέμιο των βανδαλισμών και της κομματικοποίησης, που ακόμη και σήμερα απαξιώνουν την εκπαίδευση των φοιτητών μας». Δεν την ψέγει πάντως την κα Διαμαντοπούλου η οποία δεν προέβλεψε και το πεντακοσάρικο στην «μεταρρύθμιση» της και ψάχνουν τώρα τα Συμβούλια φραγκοδίφραγκα και δεν τα βρίσκουν γιατί τους εμποδίζουν …μειοψηφίες οι οποίες δεν κατάφερα πάντως να εμποδίσουν τα ερευνητικά προγράμματα του ΝΑΤΟ.
Είναι να απορείς για την ευκολία με την οποία ο δήμαρχος ζητάει ένα πεντακοσάρικο από τους ημιθανείς οικονομικά συμπατριώτες μας πόσο μάλιστα όταν αναλογιστείς τι φασαρία έκανε για το 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση αρχικά και ύστερα στο τσίπουρο. Βέβαια πάλι καλά που δεν λέει ότι πρέπει να πληρώνουμε όλοι κάτι παραπάνω στην δημόσια εκπαίδευση για να εξισορροπηθεί η αδικία να πληρώνουν μόνο οι πλούσιοι την ιδιωτική. Διότι, το αντίθετο, να πληρώνουν δηλαδή οι πλούσιοι για καλύτερη δημόσια παιδεία των φτωχών είναι σκέτη «αντιμεταρρύθμιση».
* Ο δημοσιογράφος του ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” Απόστολος Λυκεσάς αρθρογραφεί καθημερινά στο alterthess.gr. Ακούστε ζωντανά στον ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” την εκπομπή “Ορθά- Κοφτά” με τον Απόστολο Λυκεσά Δευτέρα- Παρασκευή 10:00-11:00. Επικοινωνία με τον Απόστολο Λυκεσά στο [email protected].