Πάντα εμφανείς αλλά πλέον παγιωμένες και ογκούμενες οι διαστρεβλωτικές μεθοδεύσεις και η παραπληροφόρηση από την πλευρά των συστημικών μιντιακών μέσων. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως η προσπάθεια ποδηγέτησης του λαού εντυπωσιάζει και εκπλήσσει και τους πλέον σκεπτόμενους και υποψιασμένους μεταξύ ημών.
Πρόσφατο παράδειγμα που αποτέλεσε αφορμή για σειρά προσωπικών προβληματισμών οι οποίοι τελικά και με οδήγησαν στη συγγραφή του παρόντος, ήταν το κύριο άρθρο στο φύλλο της Καθημερινής της 5ης Νοεμβρίου. Ένα μονόστηλο με τίτλο “Στα χέρια των πρυτάνεων”, ένας λεκτικός συρφετός εστιασμένος στις ανάγκες στήριξης των νεοφιλελεύθερων κυβερνητικών θέσεων για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αλλά και επιδοκιμασίας της πρόσφατης αποδοχής και επικρότησης εκ μέρους των κυβερνητικών κεφαλών Σαμαρά και Βενιζέλου των πρακτικών που υιοθετήθηκαν από τις πρυτανικές αρχές του ΕΚΠΑ στην πρόσφατη διαμάχη μεταξύ πρυτάνεως και φοιτητών. Η εισαγωγική αναφορά του άρθρου στην κοινώς αποδεκτή άποψη περί των καταστροφικών επιπτώσεων της εσφαλμένης διαχείρισης μεταρρυθμιστικών δράσεων όταν αυτές επαφίενται στα «χέρια ανίκανων και φαύλων πολιτικών» ουδόλως προϊδεάζει για την προβοκατόρικη πύρινη λαίλαπα που ακολουθεί.
Η φράση «Εκείνοι που ετοίμασαν τους σχετικούς νόμους δεν είχαν προφανώς ιδέα τι έκαναν» με αναφορά αποκλειστικά στην προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας για τους εσφαλμένους χειρισμούς της στα θέματα των διαθεσιμοτήτων των διοικητικών υπαλλήλων στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και των μεταγραφών των νεοεισαχθέντων φοιτητών, συνιστά σαφέστατη καταδίκη του πρώην Υπουργού και των συνεργατών του. Εδώ όμως εγείρονται σημαντικά ζητήματα. Αναφορικά με το θέμα των διαθεσιμοτήτων, γεννάται άμεσα το ερώτημα για την μη αναφορά στη στάση και τις ενέργειες των άμεσα σχετιζόμενων Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Υπουργείου Οικονομικών. Μήπως η συγκεκριμένη ενέργεια δεν αποτελούσε επιταγή των διεθνών κέντρων εξουσίας; Μήπως δεν συμπεριλαμβάνονταν στις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας και στην προσπάθεια διάλυσης του κοινωνικού ιστού και της δημόσιας διοίκησης; Μήπως δεν υιοθετήθηκε για τη συμπλήρωση του μαγικού αριθμού των δεκαπέντε χιλιάδων απολύσεων στο δημόσιο μέχρι το τέλος του έτους; Εκτός και αν ο αρθογράφος θεωρούσε ως αποτυχημένους χειρισμούς το ότι οι υπό διαθεσιμότητα διοικητικοί υπάλληλοι των ΑΕΙ ακόμα δεν έχουν βρεθεί στον κάλαθο των αχρήστων. Σε αυτή την περίπτωση όμως λογικό θα ήταν οι κατηγορίες να διευρυνθούν και να αγγίξουν και τον νυν Υπουργό Παιδείας ο οποίος, με την ίδια λογική, θα έπρεπε να φέρει πολιτικές ευθύνες και για το θέμα των μεταγραφών, αλλά, όλως τεχνηέντως, μένει στο απυρόβλητο…
Αποδιοπομπαίος τράγος ο Αρβανιτόπουλος, κατανοητό (;) επειδή δεν ήταν επιλογή του ίδιου του Πρωθυπουργού, κατανοητό (;) αφού δεν έμεινε στα ηνία του Υπουργείου επί ένα έτος. Ήταν όμως εύκολος στόχος επειδή δε συντάχθηκε με τις κομματικές επιλογές της κυβερνώσας παράταξης στις τελευταίες Δημοτικές Εκλογές. Σε αυτό το σημείο αρχίζουν να εμφανίζονται λογικά κενά για το αν η ανικανότητα ή η διαφοροποίηση από συγκεκριμένες θέσεις και κατευθυντήριες γραμμές οδηγούν στην αποπομπή από ένα πολιτειακό αξίωμα, από μία κυβερνητική θέση. Το συγκεκριμένο ερώτημα θα μπορούσε να αποτελέσει θέμα ευρύτερου προβληματισμού και συζητήσεων, σε ένα άλλο όμως παράλληλο σύμπαν. Οι πολιτικές επιλογές των τελευταίων ετών έχουν δείξει με τον πλέον αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι οι κυβερνητικοί εταίροι είναι αλλά και επιθυμούν στην ομήγυρη τους μόνο πειθήνια εκτελεστικά όργανα των κελευσμάτων και νεοφιλελεύθερων πρακτικών της καπιταλιστικής Ευρώπης, του ΔΝΤ, της παγκόσμιας αστικής τάξης και των διαφόρων πολιτικοοικονομικών συμφερόντων.
Και πριν την κάθαρση και την εμφάνιση του από μηχανής θεού σε αυτή τη σύγχρονη τραγωδία, ριπές εξαπολύονται και εναντίων των κοινοβουλευτικών ομάδων των κομμάτων της συγκυβέρνησης επειδή ψήφισαν τους σχετικούς νόμους ενώ και αυτοί με τη σειρά τους συμπορευόμενοι με την ανίκανη και φαύλη ηγεσία του ΥΠ «δεν είχαν προφανώς ιδέα τι έκαναν» (ας μην σχολιάσουμε το σε τι εγκλήματα έχουν δώσει τη συγκατάβαση τους χωρίς “να έχουν διαβάσει αυτά που ψήφιζαν”, ας αφήσουμε ασχολίαστη τη συνήθη πρακτική διαπόμπευσης και εξοστρακισμού όσων εξ’ αυτών σε μία κρίση συνείδησης ή έστω στιγμή αδυναμίας έχουν τολμήσει να εκφράσουν διαφορετική στάση από το λοιπό κυβερνητικό στρατόπεδο). Και για ποιο λόγο αυτή η τελευταία κεκαλυμμένη επίθεση; Μα για να προετοιμαστεί ο αναγνώστης – θεατής για την εμφάνιση του από μηχανής θεού, για να αμβλυνθούν τυχόν άμυνες του όσον αφορά τη μορφή, ακόμα και την ύπαρξη, του θεού. Εξ’ άλλου σημασία έχει να ικανοποιηθεί τω περί δικαίου αίσθημα, να αποκατασταθεί η τάξη των πραγμάτων, να επευφημήσουμε το βασιλιά παρά τη γύμνια του.
Και να, ο από μηχανής θεός εμφανίζεται. «Στα χέρια των πρυτάνεων» η λύση, αυτών «που θέλουν πραγματικά να αλλάξουν το πανεπιστήμιο». Μήπως όμως η λύση επαφίεται στα χέρια διαπλεκομένων και αυταρχικών, πλην ευτυχώς φωτεινών αλλά δυστυχώς περιορισμένων εξαιρέσεων, ηγεμονίσκων, όπως διαπλεκόμενοι και αυταρχικοί είναι οι ίδιοι οι προϊστάμενοι τους; Μήπως επαφίεται στα χέρια Συμβουλίων, πλην πάλι εξαιρέσεων, τα οποία εξασφαλίζουν a priori, πάντα με “δημοκρατικές” διαδικασίες, την εκλογή των “σωστών” πρυτανικών αρχών μέσω του αποκλεισμού ικανότατων υποψηφίων αριστερών θέσεων και απόψεων; Μήπως επαφίεται στα χέρια των κρατικών δυνάμεων καταστολής και των ιδιωτικών εταιρειών φύλαξης που διασφαλίζουν την τάξη και την ασφάλεια εντός των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων είτε άμεσα μέσω της καταστολής και της βίας είτε έμμεσα με εκμετάλλευση του φόβου;
Γινόμαστε μάρτυρες ενός άθλιου προμοταρίσματος από τα συστημικά μέσα ενημέρωσης των νέων ηθών στο χώρο της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης με τη συγκατάβαση και τη φενάκη των δύο επικεφαλής του κυβερνητικού εκτρώματος αλλά, δυστυχώς, και του νυν Υπουργού Παιδείας του οποίου ο πολιτικός βίος έχει αναδείξει την ιδιαίτερη αδυναμία του στην καταπάτηση των δικαιωμάτων συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων (βλ. εκδιδόμενες γυναίκες) αλλά και της ελευθερίας της λόγου και της έκφρασης (βλ. σχολικές καταλήψεις). Όντως επέρχεται αλλαγή σελίδας στα Πανεπιστήμια, όπως αναφέρεται σε άλλο άρθρο του ίδιου φύλλου της «Κ», αλλαγή σελίδας όμως ως προς τι;
Αλίμονο αν χρειάζεται αριστερή συνείδηση και αντίληψη και μόνο, για να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος της εξαπάτησης. Αλίμονο αν χρειάζονται αριστερά ήθη και έθιμα και μόνο, για να αντιδράσουμε στην κατάρρευση και τον εκφασισμό των Πανεπιστημίων. Αλίμονο αν αποκλειστικά και μόνο αριστερές πρακτικές και λύσεις μπορούν να κάνουν το Πανεπιστήμιο, αυτό που όλοι ονειρευόμαστε, έναν ελεύθερο χώρο πνευματικής καλλιέργειας, πολύπλευρης μόρφωσης, πολιτισμικών αναζητήσεων, κριτικής σκέψης, δημιουργικότητας και ενίσχυσης της δημοκρατικής συνείδησης, του αισθήματος της αλληλεγγύης και των αρχών της ισότητας. Δυστυχώς όμως αυτή είναι η αλήθεια, το “και μόνο” επικρατεί. Οι υποτελείς της Μέρκελ και του ΔΝΤ, οι ακροδεξιοί κουτσαβάκηδες, και τα διεθνή αλλά και εγχώρια συμφέροντα συνεπικουρούμενα με κάθε μορφής αστικούς και συστημικούς μηχανισμούς έχουν ποδηγετήσει το λαό και τον έχουν οδηγήσει σε τέτοιο ηθικό τέλμα, θεσμική απαξίωση και οικονομική εξαθλίωση που μόνο η αριστερή σκέψη και πράξη μπορεί να δώσει λύσεις.
Η αντιμετώπιση της Παιδείας ως ανθρώπινο δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό και η διασφάλιση της ισότιμης προς όλους παροχή δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης υψηλού επιπέδου σε συνδυασμό με την άρση των ταξικών φραγμών και την φραγή και απάλειψη των κάθε λογής διακρίσεων, βρίσκονται στον αντίποδα της σημερινής δεξιάς συντηρητικής πολιτικής, της νεοφιλελεύθερης πολιτικής των μνημονίων, της πολιτικής της καθημερινής εξαθλίωσης ενός λαού δέκα και πλέον εκατομμυρίων. Ειδικότερα για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, μια αριστερή ριζοσπαστική αντιπρόταση για το «Στα χέρια των πρυτάνεων» μπορεί να είναι η “Στα χέρια της εκπαιδευτικής κοινότητας” όπου όμως η εκπαιδευτική κοινότητα που θα συμμετάσχει στη λήψη και την εκτέλεση των αποφάσεων δεν θα είναι μία ταξική και επαγγελματική κάστα “φίλων” και “εκλεκτών” πανεπιστημιακών καθηγητών, αλλά θα περιλαμβάνει το σύνολο των σχετιζόμενων με την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καθηγητών, υπαλλήλων, φοιτητών.
* Δρ. Κώστας Μπαλτζής, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό, Τμήμα Φυσικής, ΑΠΘ
* Photo Credit: SOOC