Ακόμη και οι μεγαλοαστοί της Θεσσαλονίκης, αυτοί τουλάχιστον που είχαν μερική συνείδηση της ταξικής και ιστορικής τους θέσης, έφριτταν πριν μερικά χρόνια με τα αισθητικά προτάγματα των δεξιών διοικήσεων σε δήμο και νομαρχία και σάρκαζαν την κάθοδο του Σάκη Ρουβά ως αγγέλου στην Πλατεία Αριστοτέλους. Ήταν τα ίδια χρόνια που οι διανοούμενοι οι οποίοι συμπορεύονταν με το ΠΑΣΟΚ προσπαθούσαν να καταπιούν με πολλά γλυκαντικά την ρήση του αείμνηστου Γιαννόπουλου ότι τα νυχτερινά κέντρα ήταν «πολιτιστικά κέντρα» στα οποία άνθιζαν οι «απόλυτοι σταρ» όπως συνηγορούσε η πάμφωτη τηλεοπτική δημοσιογραφία.
Το αισθητικό ζήτημα είχε μπει στις πρώτες αράδες του τότε αντιπολιτευόμενου λόγου, οι διαπιστώσεις ότι η πτώση της Θεσσαλονίκης γινόταν ορατή με την αντικατάσταση του Παπάζογλου από τον Ρουβά, του Πεντζίκη και του Ιωάννου από τον νεοαρλεκινισμό ακόμη και του σιωπηλού Κούδα από τους φαφλατάδες άμπαλους. Η δημοτική ομάδα που σήμερα κάνει κουμάντο στον δήμο με επικεφαλής τον Γιάννη Μπουτάρη θα θυμούνται φυσικά εκείνες τις «ηρωικές» μέρες με τις αντίστοιχης «ηρωικότητας» δηλώσεις για την αισθητική κατάντια στην οποία μας είχε οδηγήσει η δυαρχία Παπαγεωργόπουλου Ψωμιάδη –όχι ότι δεν είχαν προηγηθεί κι άλλοι. Η αισθητική έκρυβε την παλιά ηθική και ιδεολογία και θα αναδείκνυε μια άλλη. Εξάλλου, τα έσχατα τέκνα της πνευματικής Θεσσαλονίκης, που σαγήνευε κάποτε το πανελλήνιο με τους κατά καιρούς μύθους της, είχαν αποδεκατιστεί στα Γαυγάμηλα των προθαλάμων της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για ένα πουκάμισο αδειανό, μια επιχορήγηση.
Προγονικά φαντάσματα λογοτεχνικών σαλονιών, φαρμακείων, σινεμά, λεσχών, φεστιβάλ, πινακοθηκών, τραγουδοποιών ακόμη και ποδοσφαιριστών τάραζαν τον ύπνο των μεγαλοαστών που αναστέναζαν –φυσικά, μαζί με μερικούς ακόμη που βογκούσαν κυριολεκτικά- «μα δεν θα τελειώσει επιτέλους αυτός ο κατήφορος;». Το αισθητικό ζήτημα, όσο κι αν ακούγεται ετούτο παράξενο, είναι που ένωσε πολύ διαφορετικούς ανθρώπους σε έναν κοινό στόχο. Το σταμάτημα της κατάντιας. Ο συνασπισμός έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα και τον Γιάννη Μπουτάρη στη δημαρχία. Δεν ήταν λίγοι αυτοί που είχαν πιστέψει ότι η Θεσσαλονίκη θα γνώριζε επιτέλους μια κατά κυριολεξία αστική επανάσταση, αρχής γενομένης από το ευκολότερο, όπως φάνταζε ζήτημα, το αισθητικό. Η αστική επανάσταση κράτησε όσο και το βράδυ της νίκης.
Διάβαζα το χθεσινό ρεπορτάζ του alterthess.gr με τίτλο «Το πάρτυ μόλις ξεκίνησε – ΔΕΘ: Η Πάολα στο εργοστάσιο σοκολάτας» ότι «… το φετινό πρόγραμμα της ΔΕΘ, το οποίο ανακοίνωσε ο Υπουργός Μακεδονίας Θράκης Γ. Ορφανός στην συνέντευξη τύπου που παραχώρησε η διοίκηση της ΔΕΘ με περισσή περηφάνια ,συνιστά το κορυφαίο οικονομικό και κοινωνικό γεγονός της πόλης. Συγκεκριμένα η φετινή ΔΕΘ με σύνθημα “Το παιχνίδι συνεχίζεται” περιλαμβάνει λειτουργία εργοστασίου σοκολάτας, περίπτερο “exclusive beauty” με προϊόντα ομορφιάς, έκθεση της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης το οποίο συνιστά πρωτοβουλία του “μοναδικού” Άνθιμου, συναυλία της Πάολας και του Σάκη Ρουβά στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων και τον ερχομό εκατοντάδων εταιρειών οι οποίες όμως επιδοτούνται από τα Επιμελητήρια για να συμμετέχουν και να ανεβάζουν τα νούμερα των συμμετοχών». Στη φωτογραφία που συνοδεύει το ρεπορτάζ δίπλα στον κ. Ορφανό, δυναμικός επιχειρηματίας με καλές σχέσεις με δυναμικούς βιβλιοπώλες και εκδότες ο κ. Τάσος Τζήκας, ως διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ, εκπροσωπούσε τους μεγαλοαστούς που ονειρευόταν κάποτε μια άλλη αισθητική.
Ακούω ήδη τις μεγαλοαστικές τους τσιρίδες στα μπαρ του κέντρου: «μα εμείς πρέπει να οργανώσουμε κάτι και για τον λαό, άμα εσύ επιθυμείς Ντβόρζακ να πας στο Μέγαρο». Είναι ο αντίλαλος των ίδιων τσιρίδων με τις οποίες έκανε τέχνη για τον λαό η αισθητική Παπαγεωργόπουλου Ψωμιάδη. Η λογική αυτή υπαγορεύει ότι ο λαός είναι για σουβλάκι και σκυλάδικο. Οπότε τι να κάνουν και οι έρμοι μεγαλοαστοί που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μας κυβερνούν; Κάνουν το κέφι του λαού. Του λαού που έχουν στο κεφάλι τους φυσικά ή αυτού του λαού που τον έχουν φτιάξει κατά τις επιθυμίες τους.
Ο Λαός όμως είναι ένα αλλόκοτο πράγμα με «αλλοπρόσαλες» επιθυμίες. Και στο θέμα αυτό συμβαίνει έτερο περίεργο. Όταν κάποιος λέει ότι ο λαός δεν μπορεί να ζει με τρεις κι εξήντα, τον λένε οι μεγαλοαστοί μας, λαϊκιστή. Όταν οι μεγαλοαστοί κάνουνε τα «κέφια» του λαού εκπληρώνουν απλώς μια… υποχρέωση της εξουσίας. Μην σας τα πολυλογώ όταν ο λαός θέλει σκυλάδικο οι μεγαλοαστοί είναι πρόθυμοι να κάνουν εκπτώσεις ακόμη και στην αισθητική τους. Αλλά όταν ο λαός, ένας άλλος λαός, στα «πλαίσια της ΔΕΘ» κινούμενος, θέλει να σηκώσει κεφάλι, να βάλει φωνή να διαμαρτυρηθεί ή να φωνάξει για τα δικαιώματα και τα αιτήματά του τότε, αυτομάτως, αποκαλείται ταραχοποιός και κινητοποιούν οι μεγαλοαστοί όλους τους πρόθυμους να αποδείξουν πως όσοι διαμαρτύρονται θέλουν απλώς να χαλάσουν το… πάρτι. Υποθέτω ότι για καθαρά αισθητικούς λόγους καλούνται επικουρικά 4000 αστυνομικοί, πλυμένοι, τακτοποιημένοι, με τα κράνη και τα κλομπ τους έτοιμα και γυαλισμένα, και τα αέρια που ρίχνουν αντικαθιστούν τους ανάλογους τεχνητούς καπνούς από τους οποίους αναδύονται στα νυχτερινά κέντρα της πόλεως οι καλλικέλαδες αηδόνες.
Μπορεί πάλι, γι αυτή την αβλεψία να φταίει ο κάματος, ένεκα της συστράτευσης (δήμαρχος, εξαγωγείς, βιομήχανοι, έμποροι και λοιποί σχετικοί επιτηδευματίες) και της άοκνης προσπάθειας, του αθεράπευτου γκαϊλέ τους, να το πουλήσουν οι μεγαλοαστοί μας το λιμάνι της πόλης, τι κι αν δεν είναι μόνο δικό τους. Το πούλημα του λιμανιού είναι η ρεβάνς για την αποτυχία στο πούλημα του νερού. Κι επειδή το παλιό σχέδιο «λουκάνικα και μαύρη μπύρα» είναι παλιακό, για να το πετύχουν οι μεγαλοαστοί της Θεσσαλονίκης μοιράζουν «τσικολάτες» και εφαρμόζουν σε πιο σικ εκδοχή την διατύπωση του νέου δημάρχου Βόλου «Για εμάς η τέχνη και η μουσική είναι … όπως λέμε “Της Πάολας θα γίνει”».
Για άλλη μια φορά στην ιστορία της πόλης συμβαίνει η αισθητική των αρχόντων της να αποκρύβει την ηθική και ιδεολογία της πίσω από σοκολάτες και σκυλοπόπ προπετάσματα και να αναδεικνύει παράλληλα μια άλλη, γνωστή –από όχι και τόσο παλιά- και ως χειρότερη.
* Ο δημοσιογράφος του ρ/σ “Στο Κόκκινο 93,4” Απόστολος Λυκεσάς αρθρογραφεί καθημερινά στο alterthess.gr. Ακούστε ζωντανά στο “Κόκκινο 93,4” την εκπομπή “Ορθά- Κοφτά” με τον Απόστολο Λυκεσά Δευτέρα- Παρασκευή 11:00- 12:00.