Γιώργος Φουρτούνης: Ο κόσμος θέλει να ξανακερδίσει τη χαμένη του αξιοπρέπεια

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΙΩΡΓΟ ΦΟΥΡΤΟΥΝΗ

Tη συ­νέ­ντευ­ξη πή­ραν
οι Αδά­μος Ζα­χα­ριά­δης
και Παύ­λος Κλαυ­δια­νός

Δύο με­γά­λα κόμ­μα­τα, η ΝΔ και το ΠΑ­ΣΟ­Κ, με ση­μα­ντι­κή λαϊκή βά­ση, χά­νουν το κοι­νω­νι­κό τους έ­ρει­σμα, αλ­λά δεί­χνουν να μην κα­τα­νοούν αυ­τή τη δια­δι­κα­σία και να μην μπο­ρούν να α­ντι­δρά­σουν, έ­στω και για λό­γους αυ­το­συ­ντή­ρη­σης. Πως ε­ξη­γεί­ται αυ­τό;
Μια πρώ­τη ερ­μη­νεία εί­ναι ό­τι δεν κα­τα­νοούν α­κρι­βώς το εγ­χεί­ρη­μα στο ο­ποίο έ­χουν ε­μπλα­κεί, κα­θώς αυ­τό α­φο­ρά μια πο­λι­τι­κή την ο­ποία δεν έ­χουν συλ­λά­βει οι ί­διοι, αλ­λά εί­ναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα οι διεκ­πε­ραιω­τές της. Ενδε­χο­μέ­νως να μην μπο­ρούν να συλ­λά­βουν την εμ­βέ­λεια αυ­τού του πει­ρά­μα­τος. Με αυ­τή την έν­νοια α­δυ­να­τούν να συ­νει­δη­το­ποιή­σουν ό­τι η κοι­νω­νία που δια­μορ­φώ­νε­ται σή­με­ρα, εί­ναι ε­ντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κή α­πό αυ­τήν της προ­η­γού­με­νης πε­ριό­δου. Ίσως δεν μπο­ρούν να συλ­λά­βουν το γε­γο­νός ό­τι δεν υ­πάρ­χει πλέ­ον αυ­τό που έ­τρε­φε τα δύο αυ­τά κόμ­μα­τα και τη σύ­γκλι­σή τους, ο «μυ­θι­κός» με­σαίος χώ­ρος. Αυ­τό εί­ναι το πρό­βλη­μα και σε εγ­χει­ρή­μα­τα τύ­που «πρω­το­βου­λία των 58» αλ­λά και της ΔΗ­ΜΑ­Ρ, θα έ­λε­γα: ε­πι­χει­ρούν να κα­λύ­ψουν πο­λι­τι­κά έ­ναν χώ­ρο που δεν υ­πάρ­χει κοι­νω­νι­κά ή έ­χει με­τα­σχη­μα­τι­σθεί δρα­μα­τι­κά.

Πώς δεν «δρα­πε­τεύουν» α­πό την πα­γί­δα αυ­τή; Δεν έ­χουν κα­θό­λου αυ­το­νο­μία;
Δεν εί­μαι κα­θό­λου σί­γου­ρος. Από την άλ­λη, να δρα­πε­τεύ­σουν για να πά­νε που; Εί­ναι τό­σο προ­σκολ­λη­μέ­νοι στην υ­πό­θε­ση αυ­τή, τό­σο «κα­μέ­νοι» πο­λι­τι­κά, που δεν έ­χουν πολ­λές ε­πι­λο­γές. Το α­διέ­ξο­δο μιας τέ­τοιας «δρα­πέ­τευ­σης» νο­μί­ζω ό­τι α­πο­τυ­πώ­νε­ται κα­θα­ρά στην πε­ρί­πτω­ση της ΔΗ­ΜΑΡ. Θέ­λει να α­πο­κτή­σει μια αυ­το­νο­μία α­πό αυ­τό το πο­λι­τι­κό σχέ­διο, αλ­λά δεν υ­πάρ­χει χώ­ρος.

Το πείραμα και η αξιοπρέπεια

Οι Ευ­ρω­παίοι δεν υ­πο­λο­γί­ζουν ό­τι οι α­ντο­χές και της κοι­νω­νίας και του πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος δεν εί­ναι α­πε­ριό­ρι­στες;
Θεω­ρώ ό­τι αυ­τό έ­χει να κά­νει με την πει­ρα­μα­τι­κή διά­στα­ση  ό­σων συμ­βαί­νουν στην Ελλά­δα. Αυ­τό που δο­κι­μά­ζε­ται εί­ναι η ε­γκα­θί­δρυ­ση ε­νός ρι­ζι­κά δια­φο­ρε­τι­κού «πα­ρα­δείγ­μα­τος» κοι­νω­νι­κής και πο­λι­τι­κής ζωής στις ευ­ρω­παϊκές χώ­ρες. Ένα πα­ρά­δειγ­μα που, στην ο­λο­κλή­ρω­σή του, δεν μπο­ρού­με  α­κό­μα να το φα­ντα­στού­με. Εί­ναι η α­να­τρο­πή του με­τα­πο­λε­μι­κού, του­λά­χι­στον, κοι­νω­νι­κού συμ­βο­λαίου και ταυ­τό­χρο­να η ε­μπέ­δω­ση κοι­νω­νι­κών και πο­λι­τι­κών συν­θη­κών που πα­ρα­πέ­μπουν ο­ρια­κά α­κό­μα και στον κα­πι­τα­λι­σμό του 19ου αιώ­να. Άρα, ό­ταν α­να­ρω­τιό­μα­στε για τις α­ντο­χές της ελ­λη­νι­κής κοι­νω­νίας, πρέ­πει πρώ­τα να α­να­λο­γι­στού­με για ποια κοι­νω­νία μι­λά­με. Το ε­ρώ­τη­μα, δη­λα­δή, έ­χει να κά­νει με το αν διε­ρευ­νούν τα ό­ρια των α­ντο­χών μέ­σα στις ο­ποίες η ελ­λη­νι­κή κοι­νω­νία μπο­ρεί να δια­τη­ρή­σει τη συ­νο­χή της ως μια κοι­νω­νία δυ­τι­κού τύ­που ή αν α­να­ζη­τούν α­κρι­βώς την ε­λεγ­χό­με­νη υ­πέρ­βα­ση αυ­τών των α­ντο­χών και το πέ­ρα­σμά της σε μια ε­ντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κή κοι­νω­νι­κή κα­τά­στα­ση. Μια δεύ­τε­ρη εκ­δο­χή  της ε­ξή­γη­σης του για­τί τε­ντώ­νουν τό­σο το σχοι­νί εί­ναι ό­τι  μπο­ρεί να έ­χουν πά­ρει α­πό­φα­ση ό­τι θα υ­πάρ­ξει πο­λι­τι­κή αλ­λα­γή, έ­τσι κι αλ­λιώς, και ε­πι­χει­ρούν να πε­ρά­σουν ό­σα πε­ρισ­σό­τε­ρα μέ­τρα γί­νε­ται τώ­ρα. Μια πο­λι­τι­κή δη­μιουρ­γίας τε­τε­λε­σμέ­νων και συ­νε­πώς δυ­σκο­λό­τε­ρης α­ναί­ρε­σής τους.

Τα οι­κο­νο­μι­κά μέ­τρα έρ­χο­νται πα­κέ­το και με τη δη­μο­κρα­τι­κή πε­ρι­στο­λή. Με δε­δο­μέ­νο ό­τι υ­πάρ­χει πα­ρά­δο­ση δη­μο­κρα­τίας στην Ευ­ρώ­πη, πώς αυ­τό θα γί­νει τε­λι­κά α­νε­κτό;
Αυ­τό το δια­φο­ρε­τι­κό πα­ρά­δειγ­μα για το ο­ποίο μι­λά­με, εί­ναι τό­σο συ­νο­λι­κό που προ­φα­νώς πε­ρι­λαμ­βά­νει και το ζή­τη­μα της δη­μο­κρα­τίας. Την α­να­θεώ­ρη­ση δη­λα­δή του δη­μο­κρα­τι­κού κε­κτη­μέ­νου  της Ευ­ρώ­πης. Πι­στεύω ό­τι έ­να α­πό τα δε­δο­μέ­να της ε­πο­χής εί­ναι η κα­τάρ­ρευ­ση ε­νός με­γά­λου μύ­θου: του μύ­θου ό­τι α­γο­ρές και κα­πι­τα­λι­σμός πά­νε μα­ζί με τη δη­μο­κρα­τία. Αυ­τό πλέ­ον κα­ταρ­ρί­πτε­ται πα­τα­γω­δώς. Η αλ­του­σε­ρια­νή έν­νοια  της α­στάθ­μη­της συ­νά­ντη­σης μπο­ρεί να βο­η­θή­σει ε­δώ. Η δη­μο­κρα­τία, ως πρό­ταγ­μα και ι­στο­ρι­κό εγ­χεί­ρη­μα, συ­να­ντή­θη­κε ι­στο­ρι­κά με την ά­νο­δο του κα­πι­τα­λι­σμού. Η συ­νά­ντη­σή τους δη­μιούρ­γη­σε κα­τα­στά­σεις α­μοι­βαίας προ­σαρ­μο­γής, αλ­λά αυ­τό δεν ση­μαί­νει ό­τι εί­ναι ου­σιω­δώς φτιαγ­μέ­να το έ­να για το άλ­λο. Έτσι, εκ­πί­πτουν και ο­ρι­σμέ­νοι αυ­το­μα­τι­σμοί της α­ρι­στε­ρής σκέ­ψης, ό­πως για πα­ρά­δειγ­μα η ευ­κο­λία με την ο­ποία η Γαλ­λι­κή Επα­νά­στα­ση α­νά­γε­ται α­πλά και μό­νο σε μια «α­στι­κή» ε­πα­νά­στα­ση. Ξέ­ρου­με τώ­ρα ό­τι ο κα­πι­τα­λι­σμός μπο­ρεί να κά­νει χω­ρίς δη­μο­κρα­τία: αυ­τού του τύ­που η α­πο­σύν­δε­ση αρ­χί­ζει ή­δη να παίρ­νει σάρ­κα και ο­στά σε κοι­νω­νίες δυ­τι­κού τύ­που.
Από την άλ­λη πλευ­ρά, ό­μως, αυ­τό ση­μαί­νει ό­τι μπο­ρεί να υ­πάρ­ξει και δη­μο­κρα­τία χω­ρίς κα­πι­τα­λι­σμό. Εν ο­λί­γοις, έ­χο­ντας πά­ντα ε­νερ­γή την προο­πτι­κή του σο­σια­λι­σμού, θεω­ρώ ό­τι έ­να α­πό τα πράγ­μα­τα που έ­χου­με να κά­νου­με ως Αρι­στε­ρά, εί­ναι και η υ­πε­ρά­σπι­ση της δη­μο­κρα­τίας, η εκ νέ­ου ε­νερ­γο­ποίη­ση του δη­μο­κρα­τι­κού προ­τάγ­μα­τος. Πι­στεύω ό­τι μια α­ρι­στε­ρή κυ­βέρ­νη­ση ο­φεί­λει, με­τα­ξύ άλ­λων, να  α­κο­λου­θή­σει και μια ε­πι­θε­τι­κή πο­λι­τι­κή δη­μο­κρα­τι­κής ε­πέ­κτα­σης. Χρειά­ζε­ται μια διαρ­κής προ­σπά­θεια, για­τί η δη­μο­κρα­τία αν δεν γί­νε­ται ο­λοέ­να και πε­ρισ­σό­τε­ρο δη­μο­κρα­τι­κή, αν δεν «εκ­δη­μο­κρα­τί­ζε­ται» διαρ­κώς, πε­θαί­νει.
Τώ­ρα, σχε­τι­κά με το αν θα γί­νει αυ­τή η δη­μο­κρα­τι­κή πε­ρι­στο­λή α­πο­δε­κτή. Υπάρ­χουν α­παι­σιό­δο­ξα μη­νύ­μα­τα. Για πα­ρά­δειγ­μα, η α­πο­δο­χή εκ μέ­ρους των ευ­ρω­παίων πο­λι­τών της με­τα­βί­βα­σης υ­πε­ρε­ξου­σιών σε υ­πε­ρε­θνι­κά όρ­γα­να, πέ­ραν κά­θε δη­μο­κρα­τι­κού ε­λέγ­χου. Επί­σης, το φαι­νό­με­νο της ε­κτε­τα­μέ­νης «α­πο­λι­τι­κο­ποίη­σης». Με­γά­λο μέ­ρος των ευ­ρω­παϊκών κοι­νω­νιών κρα­τά­ει α­πό το ευ­ρω­παϊκό μο­ντέ­λο τις στε­νά α­το­μι­κές ε­λευ­θε­ρίες και  α­δια­φο­ρεί για τα συλ­λο­γι­κά και πο­λι­τι­κά δι­καιώ­μα­τα. Αυ­τό δη­μιουρ­γεί έ­ναν α­το­μι­κό τρό­πο ζωής, ου­σιω­δώς μη-πο­λι­τι­κό. Πρό­κει­ται για τά­σεις με τις ο­ποίες θα έ­χου­με να α­να­με­τρη­θού­με.

Η αριστερή προοπτική

Πώς θα α­ντι­με­τω­πι­στεί ο «κίν­δυ­νος» να έρ­θει η α­ρι­στε­ρά και συ­γκε­κρι­μέ­να ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στην κυ­βέρ­νη­ση;
 Πι­στεύω ό­τι το ρε­περ­τό­ριο τους δεν έ­χει ε­ξαν­τλη­θεί. Μπο­ρεί να δού­με ως τις ε­κλο­γές τα πά­ντα, α­κό­μα και προ­βο­κά­τσιες. Μια τά­ση που βλέ­πω τε­λευ­ταία, σε συν­δυα­σμό βέ­βαια με άλ­λες, εί­ναι ό­τι με την ε­ξάν­τλη­ση της κιν­δυ­νο­λο­γίας και της ρη­το­ρι­κής πε­ρί α­κραίων, προω­θούν πλέ­ον τη ρη­το­ρι­κή της ε­ξο­μοίω­σης. Λέ­νε δη­λα­δή: «Μα αυ­τοί εί­ναι σαν και ε­μάς». Προ­σπα­θούν  να βά­λουν τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στο κά­δρο της φθο­ράς. Εκεί που λέ­γα­νε ό­τι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­ναι το ε­πι­κίν­δυ­νο «άλ­λο» του πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος, τώ­ρα λέ­νε ό­τι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­ναι μέ­ρος αυ­τού του συ­στή­μα­τος, συ­νέ­νο­χο ό­λων των α­μαρ­τη­μά­των του. Νο­μί­ζω ό­τι ε­κεί ε­ντάσ­σο­νται τό­σο τα πε­ρί «πα­σό­κων» που έ­χουν βρει κα­τα­φύ­γιο στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ό­σο και οι α­θλιό­τη­τες με τα «πό­θεν έ­σχες» των βου­λευ­τών του.

Υπάρ­χει και το ό­πλο του φό­βου, που παί­χτη­κε πο­λύ στις πε­ρα­σμέ­νες ε­κλο­γές, με το «δί­λημ­μα» δραχ­μή – ευ­ρώ. Βλέ­πε­τε κά­ποιο άλ­λο δί­πο­λο που μπο­ρεί να παί­ξει μέ­σα στο πλαί­σιο του φό­βου;
Το βλέ­πω δύ­σκο­λο, ε­πει­δή ο φό­βος πλέ­ον σχε­τί­ζε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρο με τη συ­νέ­χι­ση αυ­τής της κα­τά­στα­σης. Ο κό­σμος δεν ξέ­ρει τι του ξη­με­ρώ­νει αύ­ριο και αυ­τό εί­ναι που φο­βί­ζει. Δεν νο­μί­ζω πως εί­ναι εύ­κο­λο να παι­χτεί ξα­νά με την ί­δια ε­πι­τυ­χία το δί­πο­λο στα­θε­ρό­τη­τα και  α­σφά­λεια έ­να­ντι «τυ­χο­διω­κτι­σμού» και δια­κιν­δύ­νευ­σης.

Εκεί­νο ό­μως που προ­κα­λεί εν­στά­σεις σε έ­να κό­σμο, εί­ναι το ά­γνω­στο. Αυ­τό πώς μπο­ρεί να αρ­θεί;
Πρό­κει­ται για δί­κο­πο μα­χαί­ρι. Γα­τί α­πό τη μία εί­ναι σω­στό αυ­τό που λέ­τε, α­πό την άλ­λη ό­μως, αν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν εί­ναι κα­τά κά­ποιο τρό­πο κά­τι το «ά­γνω­στο», ση­μαί­νει πως εί­ναι μια απ’ τα ί­δια. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πρέ­πει να καλ­λιερ­γεί τη διά­στα­ση ό­τι η δια­κυ­βέρ­νη­σή του θα εί­ναι κά­τι πρω­τό­γνω­ρο, κά­τι και­νούρ­γιο. Ο κα­τευ­να­σμός του φό­βου πρέ­πει να συν­δυά­ζε­ται με την ελ­πί­δα μιας το­μής. Επι­πλέ­ον, σε σχέ­ση με την εύ­λο­γη α­παί­τη­ση για α­πο­σα­φή­νι­ση των κυ­βερ­νη­τι­κών βη­μά­των μας, που προ­φα­νώς χρειά­ζε­ται, πρέ­πει να μην ξε­χνά­με ό­τι κα­νείς δεν μπο­ρεί να δώ­σει έ­ναν πλή­ρη ο­δι­κό χάρ­τη, έ­να σε­νά­ριο. Θα έ­χου­με να κά­νου­με με μια ι­στο­ρι­κών δια­στά­σεων σύ­γκρου­ση, ό­που κα­νείς δεν μπο­ρεί να προ­δια­γρά­ψει τις πε­ρι­στά­σεις και τις συν­θή­κες που θα προ­κύ­ψουν. Αυ­τό εί­ναι μια «τε­χνι­κο­ποίη­ση» της πο­λι­τι­κής, μια τε­χνο­κρα­τι­κή πλά­νη. Αυ­τό που μπο­ρεί να εγ­γυη­θεί ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­ναι οι προ­τε­ραιό­τη­τές του. Αυ­τές θα κα­θο­ρί­σουν και τη δια­κυ­βέρ­νη­σή του. Η σύ­γκρου­ση ό­μως, ως τέ­τοια,  εί­ναι α­πρό­βλε­πτη. Εί­ναι ι­δε­α­λι­στι­κό το σχή­μα που λέει ό­τι μπο­ρού­με να έ­χου­με έ­να πλά­νο της ι­στο­ρίας.

Ο κό­σμος φαί­νε­ται να έ­χει α­πο­δε­χτεί το γε­γο­νός ό­τι θα υ­πάρ­ξουν συ­γκρού­σεις και δεν το φο­βά­ται. Τα γκά­λοπ δη­λα­δή αυ­τό δεί­χνουν.
Αυ­τό έ­χει με­γά­λη ση­μα­σία  ε­νό­ψει της συμ­με­το­χής του κό­σμου την ε­πό­με­νη η­μέ­ρα των ε­κλο­γών. Εί­ναι α­πα­ραί­τη­το να σπά­σει η λο­γι­κή της α­νά­θε­σης. Και δεν α­να­φέ­ρο­μαι μό­νο στον πα­ρα­δο­σια­κό τρό­πο της αυ­στη­ρά πο­λι­τι­κής στή­ρι­ξης μιας κυ­βέρ­νη­σης, αλ­λά και στην ε­νερ­γή συμ­με­το­χή σε μια προ­σπά­θεια που θα έ­χει στοι­χεία ε­πο­ποιίας. Η α­νά­τα­ξη της χώ­ρας με α­ρι­στε­ρό πρό­ση­μο θα έ­χει τέ­τοια στοι­χεία και ε­πο­μέ­νως χρειά­ζε­ται τη λαϊκή κι­νη­το­ποίη­ση και συμ­με­το­χή, α­κό­μα και με τρό­πους που σή­με­ρα δεν έ­χου­με α­κό­μα φα­ντα­στεί. Ένα στοι­χείο που μπο­ρεί να κι­νη­το­ποιή­σει σε αυ­τή τη κα­τεύ­θυν­ση, πέ­ραν της α­πο­τρο­πής της κοι­νω­νι­κής κα­τα­στρο­φής, εί­ναι και το στοι­χείο της α­ξιο­πρέ­πειας. Ο κό­σμος θέ­λει να ξα­να­κερ­δί­σει τη χα­μέ­νη του α­ξιο­πρέ­πεια.

Αναγκαία η ιδεολογική ηγεμονία

Από την άλ­λη υ­πάρ­χει το ζή­τη­μα της ι­δε­ο­λο­γι­κής η­γε­μο­νίας. Πο­λύ πιο εύ­κο­λα κά­ποιος μπο­ρεί να δε­χτεί την οι­κο­νο­μι­κή πρό­τα­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ απ’ ό,τι τις α­πό­ψεις του σε κοι­νω­νι­κά ζη­τή­μα­τα. Για πα­ρά­δειγ­μα, το με­τα­να­στευ­τι­κό ή τα πο­λι­τι­κά και κοι­νω­νι­κά δι­καιώ­μα­τα.
Έτσι εί­ναι. Και δεν χρειά­ζε­ται να πά­ει κα­νείς σε «δύ­σκο­λα» θέ­μα­τα, ό­πως αυ­τά που α­να­φέ­ρα­τε. Ένα τε­ρά­στιο ι­δε­ο­λο­γι­κό ε­μπό­διο εί­ναι η βα­θιά ε­μπε­δω­μέ­νη ι­δε­ο­λη­ψία σχε­τι­κά με το δη­μό­σιο, ό­πως π.χ., τα πε­ρί του υ­δρο­κε­φα­λι­σμού του ή του εγ­γε­νούς «πα­ρα­σι­τι­σμού» των δη­μο­σίων υ­παλ­λή­λων. Η πρό­τα­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για το δη­μό­σιο  έρ­χε­ται σε α­ντί­θε­ση με μια κυ­ρίαρ­χη α­ντί­λη­ψη, που έ­χει ε­μπε­δω­θεί υ­πό την η­γε­μο­νία του νέ­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. Στην Ελλά­δα εί­ναι τό­σο μι­κρό το διά­στη­μα των αλ­λα­γών, θε­τι­κών και αρ­νη­τι­κών, που εί­ναι αρ­κε­τά πρόω­ρο να πε­ρι­μέ­νου­με ή να α­παι­τού­με α­πό την α­ρι­στε­ρά να έ­χει προ­ε­τοι­μά­σει ε­παρ­κώς αυ­τήν την η­γε­μο­νία. Από την άλ­λη πλευ­ρά, αυ­τή κα­θαυ­τή η ε­κλο­γι­κή ε­πιρ­ροή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δη­μιουρ­γεί ό­ρους ι­δε­ο­λο­γι­κής με­τα­τό­πι­σης: μό­νο και μό­νο η «χει­ρο­νο­μία» του να δη­λώ­σει, και α­κό­μα πε­ρισ­σό­τε­ρο να ψη­φί­σει,  το κόμ­μα της ρι­ζο­σπα­στι­κής α­ρι­στε­ρά κά­ποιος με τε­λείως δια­φο­ρε­τι­κή πο­λι­τι­κή προέ­λευ­ση συ­νι­στά πέ­ρα­σμα ε­νός ι­δε­ο­λο­γι­κού «Ρου­βί­κω­να» και α­φή­νει σο­βα­ρή πα­ρα­κα­τα­θή­κη για το μέλ­λον. Βέ­βαια, ο­φεί­λου­με  να πού­με ό­τι κά­τι α­νά­λο­γο, με δια­με­τρι­κά α­ντί­θε­το πρό­ση­μο, ι­σχύει και στην πε­ρί­πτω­ση που κά­ποιος ψη­φί­ζει Χρυ­σή Αυ­γή: ί­σως η με­γα­λύ­τε­ρη ζη­μιά της α­νό­δου της ΧΑ να εί­ναι η α­πό-ε­νο­χο­ποίη­ση της φι­λο-να­ζι­στι­κής στά­σης.  Όλα αυ­τά συ­νε­πά­γο­νται έ­να τε­ρά­στιο ι­στο­ρι­κό κα­θή­κον που αυ­τή τη στιγ­μή εκ των πραγ­μά­των έ­χει α­να­λά­βει ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Πρέ­πει να έ­χου­με, α­νά πά­σα στιγ­μή, πλή­ρη ε­πί­γνω­ση αυ­τής της ευ­θύ­νης: αν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν τα κα­τα­φέ­ρει, η υ­πό­θε­ση της Αρι­στε­ράς, ό­χι μό­νο στην Ελλά­δα αλ­λά και στην Ευ­ρώ­πη, έ­χει τε­λειώ­σει για τα ε­πό­με­να σα­ρά­ντα-πε­νή­ντα χρό­νια.

Η προ­σφυ­γή στις ε­θνι­κές λύ­σεις, α­κό­μα και στην Αρι­στε­ρά δεί­χνει πά­ντως να φυ­τρώ­νει.
Έτσι εί­ναι και για αυ­τό χρειά­ζε­ται να αλ­λά­ξου­με την πρόσ­λη­ψη της τρέ­χου­σας κα­τά­στα­σης.  Μια ε­πι­φα­νεια­κή πρόσ­λη­ψη  της σύ­γκρου­σης που ζού­με εί­ναι με ό­ρους «ξέ­νων» και «Ελλή­νων». Και για αυ­τό ευ­δο­κι­μούν α­να­λύ­σεις πε­ρί νέ­ας κα­το­χής, δο­σί­λο­γων, προ­δο­τών κ.ο.κ. Πρέ­πει να α­να­δει­χθεί ό­τι η πραγ­μα­τι­κή σύ­γκρου­ση εί­ναι με­τα­ξύ «α­γο­ρών» και δη­μο­κρα­τίας. Η κοι­νω­νι­κή α­ντί­θε­ση κε­φα­λαίου – ερ­γα­σίας λαμ­βά­νει σή­με­ρα την κυ­ρίαρ­χη μορ­φή της σύ­γκρου­σης α­γο­ρών – δη­μο­κρα­τίας. Από την άλ­λη πλευ­ρά, η «α­ντι-κα­πι­τα­λι­στι­κή» εκ­δο­χή ε­θνι­κής α­να­δί­πλω­σης, ε­νώ α­να­γνω­ρί­ζει τη στρα­τη­γι­κή εμ­βέ­λεια του συ­ντε­λού­με­νου πει­ρά­μα­τος για τις κυ­ρίαρ­χες δυ­νά­μεις της Ευ­ρώ­πης, πα­ρα­γνω­ρί­ζει την ε­ξί­σου στρα­τη­γι­κή, α­να­τρε­πτι­κή ση­μα­σία της α­νά­σχε­σης αυ­τής της ε­πί­θε­σης σε ευ­ρω­παϊκό α­κρι­βώς ε­πί­πε­δο. Θέ­λο­ντας και μη, η μά­χη εί­ναι ευ­ρω­παϊκή, και ως α­ρι­στε­ρά δεν μπο­ρού­με πα­ρά να τη δώ­σου­με.

Πηγή: Εποχή