Μετά από μήνες αυξανόμενης πίεσης σε όλο τον κόσμο, η Παγκόσμια Τράπεζα αποφάσισε την πώληση των μετοχών που κατείχε στον παγκόσμιο γίγαντα των ιδιωτικοποιήσεων στο τομέα του νερού την πολυεθνική Veolia. Πρόκειται για μια τεράστια νίκη αναφέρουν οι ακτιβιστές που υποστηρίζουν πως το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα και όχι εμπόρευμα.
Η διεθνής οργάνωση Corporate Accountability International ενάντια στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις μεγάλες εταιρείες που ανακοίνωσε την εξέλιξη ζητά από τη Παγκόσμια Τράπεζα να διακόψει τις οικονομικές της σχέσεις με όλες τις ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο πεδίο του νερού υποστηρίζοντας πως το “είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα”.
Υπενθυμίζεται πως η Veolia εμπλέκεται σε δεκάδες ιδιωτικοποιήσεις των εταιρειών ύδρευσης σε όλο το κόσμο με τη πληθώρα αυτών των συμβάσεων να καταγγέλλονται για επαχθείς όρους, τα τιμολογία να αυξάνονται ραγδαία και τη ποιότητα του νερού να δέχεται σοβαρό πλήγμα.
Χαρακτηριστική άλλωστε είναι η περίπτωση μίας εκ των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών πόλεων του Βερολίνου όταν στα τέλη της δεκαετίας του ’90 η διαδικασία πώλησης το 49,9% της εταιρείας ύδρευσης πωλήθηκε στη Veolia και τηνRWE Aqua Ltd με μια διαδικασία που έχει επικριθεί ως αντιδημοκρατική και μυστικοπαθής καθώς η σύμβαση εξασφάλισε τεράστια κέρδη και φορολογικά πλεονεκτήματα στις ιδιωτικές εταιρείες. Αυτό οδήγησε σε μια ραγδαία αύξηση στην τιμή του νερού, σε μαζική μείωση των θέσεων εργασίας, καθώς και σε σημαντική μείωση των επενδύσεων που επηρέασαν την τοπική βιομηχανία και κατέληξαν σε «υπόεπενδύσεις» στον τομέα των υποδομών. Το 2013 μετά από ένα μεγάλο κίνημα και ένα δημοψήφισμα το νερό επανήλθε στον έλεγχο του δημοσίου.
Μία άλλη αντίστοιχη περίπτωση αφορά τη παραχώρηση της παροχής ύδρευσης και αποχέτευσης για 30 έτη στο Αλμάτι του Καζακσταν στην γαλλική πολυεθνική Vivendi (νυν Veolia). Η παραχώρηση τερματίστηκε και ακολούθησε η επαναδημοτικοποίηση το 2003 λόγω διαφωνιών σχετικά με τις αυξήσεις στις τιμές που ζήτησε η Veolia, οι οποίες ήταν διπλάσιες από εκείνες που η κυβέρνηση ήταν έτοιμη να αποδεχθεί.
Τέλος αντίστοιχο παράδειγμα έχουμε και στις ΗΠΑ όπου στην Ινδιανάπολη κατά τη διάρκεια της θητείας της εταιρείας , στις υπηρεσίες του νερού της πόλης, αρχής γενομένης από το 2002, η έλλειψη των κατάλληλων διασφαλίσεων οδήγησε σε συναγερμό πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους που αναγκάστηκαν να βράζουν το νερό. Μάλιστα από το 2005, ένα ομοσπονδιακό σώμα ενόρκων ερευνούσε το ενδεχόμενο ακόμη και να παραποιήθηκαν εκθέσεις για την ποιότητα του νερού της Veolia. Αρκετά χρόνια μετά την έναρξη της σύμβασης, η Veolia επαναδιαπραγματεύτηκε εκτός δημόσιας σφαίρας και χωρίς την εποπτεία της αρμόδιας ρυθμιστικής Επιτροπής. Μάλιστα η Veolia απείλησε να αποχωρήσει και στρίμωξε την πόλη σε νέα συμφωνία με την οποία κέρδισε πρόσθετες ετήσιες πληρωμές ύψους 1.9 εκατομμυρίων δολαρίων για να αναπληρώσει τα κέρδη που έχανε. Η Veolia επίσης συστηματικά υπερχρέωνε τους κατοίκους υπολογίζοντας το λογαριασμό στη βάση εκτιμήσεων από το ρυθμό της χρήσης του νερού το καλοκαίρι, εν αγνοία της αρμόδιας ρυθμιστικής επιτροπής. Τελικά, η πόλη αναγκάστηκε να πληρώσει το ποσό των 29 εκατομμυρίων δολαρίων για να καταγγείλει τη σύμβαση 20 ετών με τη Veolia σχεδόν μια δεκαετία πριν από τη λήξη της.