Στο πλαίσιο του αφιερώματος του alterthess.gr για τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου, φιλοξενείται συνέντευξη του υποψήφιου Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας και επικεφαλής του συνδυασμού «Συμμετέχω», Μάρκου Μπόλαρη.
Επιμέλεια: Ευγενία Χατζηγεωργίου
Σε εξέλιξη βρίσκεται στο πλαίσιο των κυβερνητικών σχεδιασμών η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ και του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Ποια είναι η στάση σας απέναντι σε αυτά τα σχέδια;
Δηλώνουμε κατηγορηματικά πως τόσο η ΕΥΑΘ όσο και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι στρατηγικής σημασίας υπηρεσίες για την ανάπτυξη της περιοχής και εκφράζουμε τη ριζική μας αντίθεση σε οποιασδήποτε μορφής παραχώρησής τους. Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό. Πρέπει να είναι διαθέσιµο σε όλους. Δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο κερδοσκοπικής συναλλαγής. Ας μην αυταπατώνται όσοι υποστηρίζουν πως δήθεν με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ η τιμή του νερού θα μειωθεί και θα υπάρξει βελτίωση της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιώνκαι των υποδομών ύδρευσης. Υπάρχει μια αδήριτη λογική που διέπει σήμερα την αγορά, την οικονομία: ο ρόλος καμιάς ιδιωτικής εταιρείας δεν είναι να ασκεί κοινωνική πολιτική, ή να δρα σύµφωνα µε το ευρύτερο κοινωνικό συµφέρον. Το νερό είναι αγαθό µε µηδενική ελαστικότητα ζήτησης και η διαχείρισή του πρέπει να ασκείται εξ ολοκλήρου από το δημόσιο. Η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών παροχής ύδατος οδηγεί σε υψηλότερες τιµές και µε αµφίβολη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες. Όσοι εμφανίζονται σήμερα υπερασπιστές ή υποτελείς μιας σκληρής φιλελεύθερης πολιτικής που στο όνομα των μνημοναικών υποχρεώσεων της χώρας επιζητεί την ιδιωτικοποίηση κρίσιμων και στρατηγικής σημασίας τομέων του δημόσιου βίου αποκρύπτουν τα ιστορικά προηγούμενα. Βολιβία: Το 1998 το ∆ΝΤ εγκρίνει δάνειο στη Βολιβία υπό την προϋπόθεση της ιδιωτικοποίησης όλων των δηµόσιων υπηρεσιών μεταξύ αυτών και της ύδρευσης. Το 1999 µε µυστικές διαβουλεύσεις η κυβέρνηση της Βολιβίας παραχωρεί το δίκτυο ύδρευσης σε πολυεθνικό εταιρικό σχήμα με επικεφαλής την αµερικανική Bechtel.Το 2000 οι αυξήσεις στα τιµολόγια του νερού οδήγησαν σε διαµαρτυρίες που κλιµακώθηκαν σε λαϊκή εξέγερση με 7 νεκρούς. Η κυβέρνηση αποφάσισε τότε τη διακοπή της συνεργασίας και η Bechtel αξίωσε αποζηµιώσεις 25 εκατ. δολαρίων όταν τα τα αποθεµατικά της τότε ήταν 14 δισ. ενώ της Βολιβίας µόνο 2,5 δισ. δολ. . παρόμοιες καταστάσεις είχαμε την Αργεντινή όπου μετά τη ιδιωτικοποίηση παρατηρήθηκε πως μετά την υποχρεωτική «παραίτηση» του 50% των υπαλλήλων της δημόσιας εταιρείας ύδρευσης η πολυεθνική πληρούσε µόνο το 45% των συµβατικών της υποχρεώσεων (νέες συνδέσεις, κλπ.) ενώ ζητούσε αλλαγές στη σύµβαση για να αυξήσει τις τιµές. Το 2003 διαπιστώθηκε ότι µόνο το 12% των λυµάτων περνούσαν από επεξεργασία ενώ το 88% χύνονταν στον ποταµό Ρίο Ντε Λα Πλάτα προκαλώντας µεγάλη καταστροφή. Στη Νιγηρία μετά την ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης µόνο το 60% του πληθυσµού έχει πρόσβαση σε πόσιµο νερό κακής επεξεργασίας. Στις Φιλιππίνες μέσα σε 5 χρόνια από την ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης οι τιµές αυξήθηκαν κατά 500% ενώ το 2003 παρουσιάστηκαν κρούσµατα χολέρας και δυσεντερίας λόγω κακής επεξεργασίας και έλλειψης συντήρησης του δικτύου, προκειµένου να περιοριστεί το κόστος των εταιρειών. Για να προλάβουμε όσους μας επικρίνουν πως επικαλούμαστε παραδείγματα από χώρες με προβληματικές οικονομίας υπενθυμίζουμε πως : στη Βρετανία το 1989 η ιδιωτικοποίηση του φορέα ύδρευσης της Αγγλίας και Ουαλίας, επέφερε σε 10 χρόνια αύξηση του µέσου κόστους του λογαριασµού κατά 43%, στις 221 GBP ενώ στη Σκωτία που παρέμεινε δηµόσιος φτάνει στις 170 GBP. Στη Γαλλία όταν ιδιωτικοποιείται επί Σιράκ το 77% του δικτύου ύδρευσης της χώρας από τον επίδοξο αγοραστή της ΕΥΑΘ, η ∆ιεύθυνση Ανταγωνισµού διαπιστώνει σύντοµα ότι όσοι υδρεύονται από ιδιωτικά δίκτυα πληρώνουν 14% παραπάνω, χωρίς βελτίωση των υπηρεσιών. Μάλιστα, το 53% δηλώνει ότι δεν πίνει νερό βρύσης λόγω της κακής του ποιότητας.
Όσο για το αεροδρόμιο κατανοεί ο κάθε νοήμων πολίτης πως είναι εργαλείο ανάπτυξης για την περιοχή και αναπόσπαστο στοιχείο της στρατηγικής δύναμης του τόπου ως κόμβου μεταφοράς επιβατών και διακίνησης εμπορευμάτων. Επιπλέον η ονοματοθεσία του αεροδρομίου συνδέεται με τον ισχυρό συμβολισμό που πρέπει να εκπέμπει η δεδηλωμένη θέση μας για την ιστορική μας κληρονομιά. Εκτός κι αν κάποιοι αποφάσισαν ότι όλα είναι πλέον για ξεπούλημα.
Η ανεργία και η αποβιομηχάνιση έχουν αναδειχθεί σε μείζονα προβλήματα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Με ποιο τρόπο μπορεί η διοίκηση της Περιφέρειας να συμβάλει στην αντιμετώπιση τους;
Υπάρχουν άμεσης προτεραιότητας πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της ανεργίας αξιοποιώντας το νόμο για την κοινωνική οικονομία. Μπορούμε να στηρίξουμε την απασχόληση των ανέργων , μέσα από τα Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. Έχουμε επεξεργασθεί το κατάλληλο σχήμα με την ίδρυση των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων ,οι οποίες συγκροτούνται από ανέργους και θα μπορούν να αναλάβουν τη διαχείριση τομέων του δημοσίου που σήμερα απευθύνονται σε εργολάβους. Από την άλλη υπάρχει το ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης για μια μακρόπνοη και βιώσιμη αναπτυξιακή προοπτική της Κεντρικής Μακεδονίας. Με την ανάδειξη της Περιφέρειας ως περιοχής προορισμού για θεματικό τουρισμό με την ανάπτυξη πολιτιστικών διαδρομών (π.χ το Βυζάντιο ως ζωντανή μαρτυρία, η Μακεδονία του Φιλίππου, του Αλεξάνδρου, του Αριστοτέλη) που θα τονώσει την τοπική επιχειρηματικότητα. Παράλληλα με την εστιασμένη στην ποιότητα καις την καινοτομία επιχειρηματικότητα η Μακεδονία γίνεται ελκυστική και ανταγωνιστική. για ένα νέο πρότυπο που πρέπει να δείξει ετοιμότητα για αειφορικό σχεδιασμό, για διάφανη άσκηση πολιτικής, για επενδύσεις που θα αποτελέσουν ισχυρές μοχλεύσεις για περιφερειακή ανάπτυξη.
Τόσο στη Χαλκιδική όσο και σε άλλες περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, όπως στις Σέρρες και το Κιλκίς επιχειρείται η έναρξη εξορυκτικών δραστηριοτήτων εγείροντας πλήθος αντιδράσεων από τους κατοίκους. Τι στάση θα κρατήσετε απέναντι στο θέμα αν εκλεγείτε;
Οι εξορυκτικές δραστηριότητες που είναι σε εξέλιξη σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας είναι ενδεικτικές της αντίληψης που διέπει κυβέρνηση και περιφερειακή αυτοδιοίκηση για τη διαχείριση του ορυκτού πλούτου της χώρας αλλά προ πάντων της προστασίας του περιβάλλοντος. Η παραχώρηση αδειών σε ιδιώτες για έρευνες σε χιλιάδες στρέμματα και στο ΙΓΜΕ για μεταλλευτική έρευνα του ορυκτού πλούτου είναι εναρμονισμένη στη λογική του ξεπουλήματος των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας. Συνιστά συμμόρφωση στις επιταγές των δανειστών και έκφραση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που επειδή δεν θέλει να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή των ισχυρών και αδυνατεί να εκπονήσει ένα σχέδιο αειφορικής ανάπτυξης για τη χώρα επιλέγει τη μέθοδο της εκποίησης του δημόσιου πλούτου. Η δέσμευση εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων έκτασης που επιχειρείται για την εξόρυξη χρυσού σε περιοχές που έχουν ήδη ανακηρυχθεί δημόσιο μεταλλείο και η επιλογή αναδόχου εταιρίας για την εκμετάλλευση συνιστά πρόκληση για το περιβάλλον της περιοχής μας. Η επιφανειακή μέθοδος εξόρυξης χρυσού που θα εφαρμοστεί λόγω της μικρής αναλογίας κοιτάσματος στο εξορυκτικό υλικό απαιτεί παρεμβάσεις ευρείας κλίμακας. Οι συνέπειες τους θα είναι ιδιαίτερα τόσο στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής όσο και στο ευρύτερο πρότυπο παραγωγής και ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών. Συγκεκριμένα η εξόρυξη θα αλλοιώσει τη φυσιογνωμία του περιβάλλοντος ενώ τα βαρέα μέταλλα εξ αιτίας της σκόνης που αναδίδεται και μεταφέρεται σε μεγάλη ακτίνα είναι καρκινογόνα. Η διαδικασία απομόνωσης του χρυσού απαιτεί τη χρήση σημαντικών ποσοτήτων νερού που θα αποστερήσει την περιοχή από υδάτινους πόρους ενώ η χρήση του εξαιρετικά τοξικού κυανιούχου νατρίου θα μολύνει τους υδροφόρους ορίζοντες. Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση πρέπει να πρωτοστατεί στην προστασία του περιβάλλοντος, της υγείας των κατοίκων, των τοπικών οικονομιών. Αλλά μην ξεχνάτε πως στην Κεντρική Μακεδονία η κληρονομιά των πρακτικών Ψωμιάδη για το περιβάλλον βαραίνει και τη σημερινή διοίκηση Τζιτζικώστα που εκδίδει χωρίς περίσκεψη άδειες μεταλλευτικών ερευνών.
Ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ζει κάτω από το όριο της φτώχιας ως αποτέλεσμα των μνημονιακών πολιτικών. Ποια μέτρα θα λάβετε αν εκλεγείτε Περιφερειάρχης για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης;
Ως Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης είχα εκπονήσει ένα σχέδιο αντιμετώπισης της φτώχειας που δυστυχώς παρέμεινε αναξιοποίητο από τις διάδοχες ηγεσίες των Υπουργείων. Αξιοποιώντας πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παραμένουν σήμερα στα αζήτητα, εξαιτίας της απουσίας κατάλληλου σχεδιασμού, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα το ζήτημα προσφέροντας τη βάση για την επανένταξη στην αγορά εργασίας. Χρειάζεται κατάλληλη μεθοδολογία, μελέτη των δεδομένων και βέβαια ολοκληρωμένο σχέδιο παρέμβασης. Για το μείζον θέμα της υγειονομικής κάλυψης των ανασφάλιστων συμπολιτών μας προτείνουμε η Περιφέρεια να αναλάβει το άνοιγμα και λειτουργία όσων νοσοκομείων ή κέντρων Υγείας θελήσει να κλείσει το Υπουργείο. Εμείς ΔΕΣΜΕΥΟΜΑΣΤΕ να το πράξουμε. Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση εδώ και δεκαετίες σ’ολόκληρη την Ευρώπη ασκεί την αρμοδιότητα της λειτουργίας των δομών της πρωτοβάθμιας περίθαλψης.Η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας που βρίσκεται στη δίνη της κρίσης δεν μπορεί να μένει απαθής απέναντι σε αυτό το τεράστιο πρόβλημα κοινωνικού αποκλεισμού.
Ο συνδυασμός μας «συμμετέχω» έχει ολοκληρωμένο σχέδιο παρέμβασης για την πρωτοβάθμια περίθαλψη, ώστε να μην μείνει κανείς συμπολίτης μας αβοήθητος.
α. Αξιοποιώντας το νέο ΕΣΠΑ αναλαμβάνουμε την λειτουργία αρχικά μίας δομής πρωτοβάθμιας περίθαλψης ανά Περιφερειακή ενότητα, με στόχο την διεύρυνση σε περισσότερες δομές.
β. Στα πλαίσια αυτού του σχεδίου αναλαμβάνουμε τις υπάρχουσες δομές που εγκαταλείπει ο ΕΟΠΥΥ.
γ. Αξιοποιούμε το νέο ΕΣΠΑ για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των νέων δομών της Περιφέρειας, καθώς και του προσωπικού. Όλα αυτά μέσα από το πρόγραμμα για την καταπολέμηση της φτώχειας.
δ. Παρέχουμε υπηρεσίες στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ, ως πάροχος υπηρεσιών.
ε. Παρέχουμε υπηρεσίες στους χιλιάδες ανασφάλιστους συμπολίτες μας.
Ποια στάση θα κρατήσετε στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων και συγκεκριμένα απέναντι στην καύση των απορριμμάτων και στην κατασκευή μεγάλων έργων μέσω ΣΔΙΤ;
Για μας τα απορρίμματα είναι κοινωνικός πόρος και ο κύκλος συλλογής-αποκομιδής – ανακύκλωσης τους πρέπει να βασίζεται σε μια σύγχρονη, περιβαλλοντικά βιώσιμη, πρακτική αυτή της ολοκληρωμένης διαχείρισής τους. Υπάρχουν οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθορίζουν την εφαρμογή δικτύων πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων. Όμως στην Ελλάδα συστηματικά αγνοήσαμε κάθε φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση. Κι αυτό επειδή τα κριτήρια πολιτικής διαχείρισης των απορριμμάτων τα καθόρισαν εθνικοί εργολάβοι με την κυβέρνηση και συνεργαζόμενους περιφερειάρχες. Η πρότασή μας αφορά στην επικαιροποίηση του περιφερειακού σχεδιασμού διαχείρισης στερεών αποβλήτων σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία που εφαρμόζεται σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και η οποία έχει μεν κυρωθεί με νόμο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο αλλά παραμένει ανενεργή. Συγκεκριμένα στη χώρα μας επιχειρείται να περάσουμε από το “δόγμα του θάβω” στο “δόγμα του καίω”, κατά παράβαση των κοινοτικών κανόνων, αγνοώντας την επικαιροποίηση των περιφερειακών σχεδιασμών. Οι περιφέρειες οφείλουν να δράσουν σε απολύτως αντίθετη κατεύθυνση και όπως διαπιστώνουν οι πολίτες εμείς έχουμε σχέδιο και τολμούμε να θέσουμε το θέμα αγνοώντας οργανωμένα συμφέροντα που λειτουργούν σε μια κερδοσκοπική λογική που βλάπτει τη δημόσια υγεία και είναι επικίνδυνη για το περιβάλλον. Προτείνουμε την άμεση εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πολιτικής με δημιουργία δικτύων πρόληψης, ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, με στόχο τη μείωση των απορριμμάτων κατά 65% έως το 2020, όπως έχει πετύχει ολόκληρη η Ευρώπη.
Συγκεκριμένα:
-Να εφαρμόσουμε την μόνη συμβατή με την πολιτική της ΕΕ πρόταση, για την διαχείριση των απορριμμάτων. Πρόταση με ασύγκριτα χαμηλότερο κόστος από την κατασκευή των εργοστασίων διαχείρισης σύμμικτων απορριμμάτων που θέλει να επιβάλλεται.
-Να μην υιοθετήσουμε την απαρχαιωμένη μέθοδο της καύσης σκουπιδιών.
-Να μην αγοράσουμε μηχανήματα απαξιωμένης τεχνολογίας ταφής και καύσης τα οποία είναι ξεπερασμένα και δεν εναρμονίζονται με τις Ευρωπαικές Οδηγίες.
-Να μην καίμε τα απορρίμματα που είναι κοινωνικός πόρος, αλλά να αξιοποιήσουμε για κοινωνικό όφελος.
Οι περιφέρειες πρέπει να εφαρμόσουν τις φιλικές προς το περιβάλλον Ευρωπαϊκές πολιτικές διαχείρισης και να απορρίψουν την απαρχαιωμένη πολιτική. Αυτό παραμένει ανοικτό και είναι στο χέρι μας! Οι επικείμενες περιφερειακές εκλογές θα καθορίσουν αν τελικά η ισχυρή διαπλοκή των εθνικών εργολάβων θα επιβάλλει την πολιτική της ή εάν θα πορευτούμε άμεσα και αποφασιστικά στον περιβαλλοντικά ορθό δρόμο διαχείρισης σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, προστατεύοντας την υγεία των πολιτών.