Δύο Εθνικές Μελέτες Υγείας πρόκειται να ξεκινήσουν στις 16 Μαρτίου υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με όλες τις Ιατρικές σχολές της Ελλάδος και το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Συγκεκριμένα οι Ιατρικές σχολές θα εκπονήσουν την Εθνική Μελέτη Νοσηρότητας και Παραγόντων Κινδύνου (Ε.ΜΕ.ΝΟ) και την πρώτη για τα δεδομένα της Ελλάδας επιδημιολογική μελέτη των λοιμωδών νοσημάτων ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C και του ΗΙV προκειμένου να ξεκινήσει μία χαρτογράφηση των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει ο πληθυσμός στην Ελλάδα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και με άλλες χώρες της Ευρώπης στην Ελλάδα δεν έχουν πραγματοποιηθεί τέτοιου είδους μελέτες αντιπροσωπευτικές του πληθυσμού με αποτέλεσμα οι εκτιμήσεις για την κατάσταση υγείας του πληθυσμού να στηρίζονται σε στοιχεία από έρευνες άλλων χωρών.
Το κενό αυτό φιλοδοξούν να καλύψουν οι έρευνες αυτές συμβάλλοντας στον σχεδιασμό μιας εθνικής στρατηγικής για την υγεία.
Σήμερα για το ζήτημα αυτό συνέντευξη τύπου παραχώρησε ο Α. Μπένος, καθηγητής Υγιεινής Κοινωνικής Ιατρικής του ΑΠΘ και η Μ. Γαβανά, ειδικός Γενικής και Κοινωνικής Ιατρικής στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Αλ. Μπένος στην Ευρώπη το 52% των γυναικών και το 42% των ανδρών πεθαίνουν από καρδιαγγειακά επεισόδια. Κύριοι παράγοντες που ωθούν σε τέτοιου είδους νοσήματα εκτός από την παχυσαρκία, το κάπνισμα, το αλκόολ την περιβαλλοντική υποβάθμιση, την έλλειψη άσκησης κλπ είναι κοινωνικοοικονομικοί όπως το στρες, η ανεργία κτλ., παράγοντες που βρισκονται σε μεγάλη όξυνση εξαιτίας της δραματικής χειροτέρευσης των συνθηκών μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.
Στόχος τόσο της έρευνας για τα καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα αλλά και της επιδημιολογικής μελέτης είναι τόσο να καταγραφεί η κατάσταση υγείας στην οποία βρίσκεται ο πληθυσμός της Ελλάδας, όσο και να γίνει γνωστό σε ποιο βαθμό εφαρμόζονται κανόνες και μέθοδοι πρόληψης και κυρίως κατά πόσο οι πολίτες της χώρας αυτής, Έλληνες και μετανάστες αντιμετωπίζουν οικονομικούς φραγμούς στην πρόληψη και στην φροντίδα.
Δεδομένο θεωρείται, σύμφωνα με τον Αλ. Μπένο, ότι μετά και τα μέτρα που έχουν παρθεί από τον Υπουργό Υγείας Α. Γεωργιάδη ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού που έχει αυξημένη ανάγκη για φροντίδα δεν έχει την δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας ούτε φυσικά μπορεί να καταβάλλει το αντίστοιχο αντίτιμο για εξετάσεις και φροντίδα.
Αναφορικά με την επιδημιολογική ερευνα Hprolipsis που θα ξεκινήσει παράλληλα με την Ε.ΜΕ.ΝΟ η αναγκαιότητα που υπάρχει για μία στοιχειοθετημένη εκτίμηση της πρόληψης που εφαρμόζεται στην χώρα μας, είναι μεγάλη καθώς στην Ελλάδα δεν έχουν γίνει παρόμοιες μελέτες σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού, δηλαδή μελέτες που να αφορούν συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές και συγκεκριμένες ομάδες (έγκυες, νεοσύλλεκτοι, αιμοκαθαρούμενοι, εργαζομενοι σε βιομηχανίες κ.α.).
Η επιδημιολογική έρευνα θα γίνει σε συνεργασία με τις ΜΚΟ Praxis και "Γιατροί του Κόσμου" με στόχο την καταγραφή της προσβολής του πληθυσμού από τους ιούς (ηπατίτιδα C, B και ΗΙV) και την ταυτοποίηση των παραγόντων κινδύνου. Να σημειωθεί ότι μετά το 2011 παρατηρείται αύξηση στα ιογενή αυτά νοσήματα με κύρια αιτία την καθυστέρηση στην διάγνωση και ειδικά σε ευάλωτες ομάδες που έχουν χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη (παιδιά Ρομά και μετανάστες).
Από το 1982 μέχρι τις 31/12/2012 στην Ελλάδα έχουν δηλωθεί 12.689 HIV οροθετικά άτομα από τα οποία 3.386 ήταν περιπτώσεις που είχαν προσβληθεί από το AIDS ενώ το διάστημα αυτό σημειώθηκαν 1.547 θάνατοι.
Μεγάλο ρόλο στην καθυστέρηση της διάγνωσης παίζει η ιδιαιτερότητα των λοιμώξεων καθώς και οι τριες αυτοί ιοί δεν προκαλούν συμπτώματα για μεγάλο διάστημα.
Δείτε δήλωση του Α. Μπένου σχετικά με το κίνητρο και τους στόχους της έρευνας
"Άνοιξε την πόρτα σου, πάρε μέρος στην έρευνα"
Οι δύο αυτές έρευνες θα ξεκινήσουν από τις 15 Μάρτη και ολοκληρωθούν στο τέλος Σεπτεμβρίου. Η τεχνική που θα ακολουθηθεί θα είναι η συλλογή δειγμάτων από 6.000 άτομα άνω των 18 ετών απ`όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας προκειμένου το τελικό δείγμα να έχει την μέγιστη αντιπροσωπευτικότητα.
Επίσης στο πλαίσιο της έρευνας θα υπάρχουν 577 δειγματοληπτικά σημεία σε 72 περιφέρειακες Ενότητες που θα καλύπτουν τόσο τις αστικές, τις ημιαστικές και τις αγροτικές περιοχές.
Η Μάγδα Γαβανά τόνισε από την πλευρά της την σημασία της ευαισθητοποίησης του κόσμου γύρω από τις έρευνες αυτές έτσι ώστε να ανοίξουν “7στις 10 πόρτες ” και οι πολίτες να δεχτούν να συμμέτεχουν. Δεν είναι τυχαίο ότι το σύνθημα της πρώτης επιδημιολογικής μελέτης είναι “Άνοιξε την πόρτα σου πάρε μέρος στην έρευνα” και μέχρι την έναρξη της έρευνας οι διοργανωτές θα επιδιώξουν την μέγιστη δημοσιοποίηση του θέματος με τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σποτάκι, συνεντεύξεις κ.α.
Η Μ. Γαβανά τόνισε ότι οι αιματοληψίες και οι σχετικές εξετάσεις θα είναι δωρεάν και οι συμμετέχοντες θα λάβουν σε σύντομο διάστημα τα αποτελέσματα των εξετάσεων τους καθώς και υλικό σχετικά με τα θέματα ελέγχου. Κάθε πληροφορία θα είναι αυστηρά εμπιστευτική και οι συμμετέχοντες θα έχουν την δυνατότητα να λάβουν εξατομικευμένες συμβουλές για τις λοιμώξεις αυτές και τις δυνατότητες για εξειδικευμένη φροντίδα.
Σταυρούλα Πουλημένη