Το ποδόσφαιρο αποτελεί μια από τις ελάχιστες διεξόδους που βρίσκουν οι πιτσιρικάδες στις φτωχογειτονιές τις Λατινικής Αμερικής. Σε περιοχές που βασιλεύει η παρανομία, η διακίνηση ναρκωτικών και η βία κάποια παιδιά ονειρεύονται ότι το δημοφιλές άθλημα θα τους βοηθήσει να ξεφύγουν από την μίζερη πραγματικότητα. Ο Χιλιανός δημοσιογράφος Χουάν Πάμπλο Μενέσες ταξίδεψε σε εννέα από τις χώρες τις Λατινικής Αμερικής, με σκοπό να ερευνήσει ιδίοις όμμασι τον τρόπο παραγωγής ταλέντων. Στόχος του Μενέσες, όμως, δεν ήταν να διαφημίσει τις περίφημες πηγές ταλέντων της ηπείρου…
Η έρευνα του στηρίχτηκε κυρίως σε πληροφορίες που είχε συλλέξει για τον τρόπο που αντιμετωπίζονται παιδιά ηλικίας δώδεκα ετών (ή και πολλές φορές μικρότερων ηλικιών) από ατζέντηδες, οι οποίοι προσπαθούν να τους προωθήσουν στην Ευρώπη, εκμεταλλευόμενοι την δίψα τους για ποδόσφαιρο και την ανάγκη τους για χρήματα.
Ο Μενέσες μετά από δυο χρόνια περιπλάνησης, αποφάσισε να εκδώσει ένα βιβλίο με τίτλο Niños Futbolistas (Παιδιά Ποδοσφαιριστές), στο οποίο αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο διάφορα κυκλώματα λειτουργούν σε βάρος των πιτσιρικάδων.
«Πριν ξεκινήσω την έρευνα μου φοβόμουν την αντίδραση των γονιών. Το να τους ρωτάς «Πόσα θες για τον γιο σου;» είναι μια ερώτηση που φαίνεται αρκετά επιθετική. Γενικά όμως, όταν τους είπα «Γεια σας, είμαι ο Χουάν Πάμπλο Μενέσες, γράφω ένα βιβλίο και θέλω να αγοράσω το παιδί σας για να το φέρω στην Ισπανία,» οι γονείς φάνηκαν ενθουσιασμένοι,» δηλώνει ο Χιλιανός σε συνέντευξή του στο γαλλικό sofoot.com.
«Σήμερα στην Λατινική Αμερική, άμα στείλουμε ένα παιδί εννέα χρονών στην Ευρώπη για να δουλέψει σε χωράφια θα μιλάμε για παιδική εργατική σκλαβιά. Aν στείλουμε το ίδιο παιδί, σε μια χώρα που δεν μιλάει την γλώσσα, να παίξει ποδόσφαιρο, τα media θα μιλάνε για την γέννηση ενός αστεριού, θα μιλάνε για τον μελλοντικό Μέσι. Τότε ξεχνάμε ότι αυτά τα παιδιά είναι κανονικοί εργάτες οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τις οικογένειες τους.»
«Όταν ξεκίνησα την έρευνα, είχα στο μυαλό μου το βίντεο του Μαραντόνα που ρωτήθηκε όταν ήταν παιδί ποιoς ήταν ο στόχος του ως ποδοσφαιριστής. Απάντησε: «Να γίνω παγκόσμιος πρωταθλητής.» Έκανα την ίδια ερώτηση στα παιδιά που ήθελα να αγοράσω. Οι απαντήσεις ήταν «Να κάνω δώρο ένα κούρεμα στην μητέρα μου, να αγοράσω στους γονείς μου ένα σπίτι, ένα αμάξι, να πάρω κάτι για τον παππού μου…» Έχουν ήδη αρχίσει να εξετάζουν το ποδόσφαιρο ως μια οικονομική δραστηριότητα.»
Η ανεμελιά, το ποδόσφαιρο αλάνας και η διασκέδαση έχουν αρχίσει να μετατρέπονται σε δίψα για δόξα και λεφτά. Το παράδειγμα του Μέσι έχει μετατραπεί, από ένα αγνό όνειρο στα μάτια του πιτσιρικά, σε εμμονή.
Την ίδια ώρα που τα παιδιά αυτά παραπλανιούνται στην «έρημο» του ποδοσφαίρου της Λατινικής Αμερικής, διάφοροι αντζέντηδες καιροφυλακτούν, σαν «αρπακτικά», αναζητώντας κάθε τρόπο για να βγάλουν κέρδος από το πάθος των πιτσιρικάδων.
«Προφανώς και ήρθα σε επαφές με αυτούς (αντζέντηδες). Ζήτησα την συμβουλή τους για να μάθω πως να κάνω μια συμφωνία, να ανιχνεύσω το ταλέντο. Ένα κεφάλαιο του βιβλίου μου είναι αφιερωμένο στον Γκιγιέρμο Κόπολα, τον ιστορικό μάνατζερ του Μαραντόνα. Μου έδωσε τεχνικές συμβουλές αλλά κυρίως τόνισε ότι ο πιτσιρικάς είναι μια μετωπική επιχειρηματική κίνηση, εστιάζοντας κυρίως στις γυναίκες.»
«Επίσης με συμβούλεψε να παίξω με «τις επαφές μου» για να πάρω ένα άρθρο για τον παίχτη μου, κάνοντας ένα δώρο στον δημοσιογράφο. Με τον Κόπολα συνειδητοποίησα ότι το ποδόσφαιρο είναι μια ιστορία και οι αντζέντηδες είναι απλά αυτοί που μπορούν να την πούνε καλύτερα.»
Το βιβλίο του Μενέσες κινητοποίησε την FIFPro (Διεθνής Ομοσπονδία Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών), η οποία ζήτησε την άποψη του Χιλιανού δημοσιογράφου για το πως μπορεί να αντιμετωπίσει το φαινόμενο αυτό.
«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα αντζέντηδων οι οποίοι γίνονται νόμιμοι κηδεμόνες των παιχτών. Κάποιοι αντζέντηδες είναι θεματοφύλακες διαφόρων παιχτών. Η FIFPro θεωρεί ότι αυτό αποτελεί σαφή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των παιδιών,» αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση της Ομοσπονδίας καλώντας την ΦΙΦΑ να επέμβει δραστικά.
«Στο κόσμο του ποδοσφαίρου δεν υπάρχει χώρος για παιδική εργασία ή παιδική κακοποίηση (ψυχολογική – ελπίδες και απογοήτευση – αλλά και σωματική – υπερβολική άσκηση). Τα παιδιά θα πρέπει να παίζουν το παιχνίδι του ποδοσφαίρου και δεν μπορούν να αποτελούν μέρος της επιχείρησης του ποδοσφαίρου.»
Σε μια εποχή που η λαίλαπα του καπιταλισμού επιδιώκει και καταφέρνει σιγά σιγά να μετατρέψει το ποδόσφαιρο σε ένα από τα πιο επικερδή προϊόντα ανά τον κόσμο, το μάρκετινγκ και τα λεφτά έχουν διεισδύσει στον χώρο – αλλά και στα μυαλά των πιτσιρικάδων -για τα καλά.
Το ταλέντο ενός πιτσιρικά πλέον μεταφράζεται σε αριθμούς, είτε από την ομάδα του, είτε από τις αντίπαλες ομάδες και τους αντζέντηδες, ή από τους γονείς και μερικές φορές από τον ίδιο…
«Σήμερα, αρχίζουμε να θέλουμε να υπογράφουμε συμβόλαια κατά την γέννηση. Νομίζω ότι αρκετές ομάδες έχουν ήδη προσεγγίσει το παιδί του Αγκουέρο και της κόρης του Μαραντόνα για να υπογράψει για αυτές. Για μια έρευνα σχετικά με τον κόσμο της ιππασίας, συμμετείχα σε συναντήσεις μεταξύ των ιδιοκτητών των καθαρόαιμων. Συναντιούνται για να παρακολουθήσουν το ζευγάρωμα μεταξύ των καθαρόαιμων τους με μια φοράδα. Στο εγγύς μέλλον, ίσως να στέλνουμε τον γιο και την κόρη του Μέσσι και του Ρονάλντο να συνουσιαστούν σε ένα παραδεισένιο νησί…».
Αναδημοσίευση από το Otherside Football.