Άρθρα Αναγνωστών: Alterthess-εις και αντιθέσεις

Την περασμένη Δευτέρα στις 26 Αυγούστου το alterthess.gr δημοσιεύει στο «Editorial» του άρθρο με τίτλο «Να πηδηχτούνε σαν άνθρωποι…».[1] Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το περιεχόμενο του κειμένου με αφήνει αδιάφορο, όμως συμπτωματικά, από μια επίθεση για έναν ανεπαρκή λόγο, ξεκίνησε μια συζήτηση που αφορά το ύφος και την ποιότητα της έκφρασης ενός μέσου που πολιτογραφείται στα αριστερά και φιλοδοξεί να εκφράσει τις αγωνίες του κόσμου της εργασίας.

Η διαμάχη που ξεκίνησε στον δημόσιο σχολιασμό του άρθρου αναπτύσσεται κυρίως γύρω από το περιεχόμενο του κειμένου, ωστόσο στερεώνεται και υποστηρίζεται με στοιχεία που αφορούν το χαρακτήρα και το ύφος ενός «μέσου της αριστεράς». Προσωπικά δεν έχω υπόψη μου καμιά προεμπειρική ιδέα για το «μέσο της αριστεράς» με την οποία θα πρέπει όλοι οι υπαρκτοί αριστεροί ιστότοποι να συμμορφώνονται ώστε να εξασφαλιστεί η μία και ενιαία αλήθεια χωρίς υπόνοιες μεταμοντέρνου.

Έχω όμως μια εικόνα για το τί θα ήθελα  να αλλάξει στο alterthess.gr για να μπορώ ως αριστερός να έχω έναν αξιόπιστο οδηγό εναλλακτικής ενημέρωσης. Το ζήτημα βέβαια υπερβαίνει αρκετά την περίπτωση της ατομικής ενημέρωσης μιας που η διαχείριση αυτού του είδους των πληροφοριών έχει αποκτήσει στη χώρα μας μετά και την αντικατάσταση της ΕΡΤ με την ΔΤ ολοκληρωτικά μονοπωλιακά χαρακτηριστικά, έτσι που να πρέπει να μιλήσουμε για την ανάγκη η ενημέρωση να επανακτήσει τον μαζικό χαρακτήρα στη βάση του οποίου αποτελεί επί της ουσίας κοινωνικό δικαίωμα.

Πριν απ’ αυτά να κάνω μια μικρή επισήμανση που αφορά τις πωλήσεις των τριών εφημερίδων από τις οποίες επέλεγε να ενημερωθεί εναλλακτικά το μεγαλύτερο μέρος του «προοδευτικού» κόσμου. Η «ΑΥΓΗ» σημείωσε την πρώτη Κυριακή του Σεπτέμβρη του ‘11 3.890 πωλήσεις, ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» 19.290 και η «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» 88.540. Ένα χρόνο μετά, με κλειστή «Ε» οι πωλήσεις της «ΑΥΓΗΣ» ήταν την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου του ’12 στα 5.780 ενώ ο «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» στα 20.370 φύλλα.  Φέτος η εικόνα φαίνεται ότι θα είναι περίπου η ίδια με τη διαφαινόμενη διαφορά στην πτώση της κυκλοφορίας του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ». Υπάρχει λοιπόν ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας που δεν «καλύπτεται» από ό,τι υπάρχει σήμερα στην όχθη της εναλλακτικής ενημέρωσης. Δεν έχει πάψει να ενδιαφέρεται, απλώς δεν ικανοποιείται από το επίπεδο της ενημέρωσης που του παρέχουν τα υφιστάμενα «μέσα». Υπάρχουν μεγάλα ενημερωτικά κενά στην κοινωνία που η στροφή στον ηλεκτρονικό τύπο θα μπορούσε να περιορίσει, εφόσον όμως αυτό γινόταν με έναν συντεταγμένο και σοβαρό τρόπο.

Δεν έχω σκοπό κι ούτε τη δυνατότητα να αναλύσω όλη την κατάσταση που επικρατεί στις ενημερωτικές προσπάθειες που ξεπηδούν από την αγωνία του κόσμου της αριστεράς και γι’ αυτό θα περιοριστώ στην περίπτωση του alterthess.gr που όπως είπα μου έδωσε και την αφορμή για το κείμενο.

1. Όπως είναι φυσικό εξαιτίας της έλλειψης οικονομικών μέσων, δεν είναι εφικτό να γίνεται ρεπορτάζ παρά μόνο για πολύ περιορισμένα και συγκεκριμένα γεγονότα που συμβαίνουν στην Θεσσαλονίκη (πορείες, εκδηλώσεις κλπ). Αυτό οδηγεί φυσικά στην αναπαραγωγή ειδήσεων από άλλα ΜΜΕ. Στη μεγάλη πλειονότητα αυτών των περιπτώσεων δεν τηρείται το στοιχειώδες, δηλαδή η παραπομπή στην πηγή της είδησης. Συνήθως λαμβάνεται μια είδηση από έτερη πηγή ενημέρωσης, αλλάζει η σύνταξη των προτάσεων, προστίθενται μερικά μεταβατικά λόγια και η είδηση φαίνεται να είναι του ίδιου του alterthess.gr.[2] Είναι σοβαρό ζήτημα δημοσιογραφικής δεοντολογίας η πιστοποίηση της είδησης αλλά και η απόδοσή της στα χέρια και τα μυαλά που την παρήγαγαν, που έκαναν δηλαδή την πρωτότυπη έρευνα για την ανάδειξη του γεγονότος.[3]

2. Είναι βεβαίως γνωστή η συζήτηση για την ανωνυμία στο διαδίκτυο, αλλά εδώ έχουμε την περίπτωση ενός επώνυμου ιστοτόπου-εκδοτικής εταιρίας που ενώ αναγκάζει τους αναγνώστες να αναγνωριστούν μέσω του προφίλ τους στο facebook προκειμένου να σχολιάσουν, το ίδιο επιμένει επίσημα κείμενα γνώμης να εμφανίζονται ανυπόγραφα, χωρίς να προκύπτει μάλιστα κάποιος λόγος που να καθιστά αναγκαία την ανωνυμία, όπως θα συνέβαινε αν κάποιος επρόκειτο να διωχθεί εξαιτίας των απόψεών του.

3.Ο τρόπος παρουσίασης πολλών από τις ειδήσεις είναι αδέξιος και αφελής. Σε πολλές περιπτώσεις η αναπαραγωγή τους γίνεται με τον τρόπο του ΔΟΛ ή του MEGA, αφού προτάσσεται το μέρος της είδησης που στοχοποιεί τον ΣΥΡΙΖΑ ή κάποια κινητοποίηση ή την άποψη που διαφέρει από την κυρίαρχη οδηγία των μνημονίων. Πχ. οι δηλώσεις του Κεδίκογλου τιτλοφορούνται  «Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίζεται τσιφλίκια»[4]ή «Κλειστά σχολεία και Νοσοκομεία θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ»,[5] οι δηλώσεις του πρωθυπουργού «Σαμαράς: Προπύργιο σταθερότητας και ασφάλειας η Ελλάδα»,[6] οι δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας «Γ. Στουρνάρας: ο λογαριασμός βγαίνει»[7] και υπάρχουν καθημερινά πάρα πολλά παρόμοια παραδείγματα έτσι ώστε η εικόνα που αποτυπώνεται σε όποιον ανατρέξει τις κεντρικές ειδήσεις να μη διαφέρει πάρα πολύ από κάποιον καθεστωτικό ιστότοπο.

4.Τα κείμενα –πάντα κατά τη γνώμη μου- είναι συχνά πολύ κακής τεχνικής και αισθητικής ποιότητας, αυτό από τη μια οφείλεται στον κακό χειρισμό της ελληνικής γλώσσας κι από την άλλη στα πολλά λάθη απροσεξίας που φανερώνουν έλλειψη ελέγχου και προχειρότητα στην τελική επεξεργασία του προϊόντος. Κατανοεί κανείς ότι η περιορισμένη στελέχωση είναι η βαθύτερη αιτία που παράγει τέτοια αποτελέσματα, όμως η ποιότητα των κειμένων πρέπει να ανέβει αν το alterthess.gr φιλοδοξεί να γίνει ένα έγκυρο Μέσο Ενημέρωσης.

5.Μια τελευταία σειρά παρατηρήσεων με αφορμή το «Editorial» των εξηγήσεων. Αυτό που καθιστά το εργαλείο χρήσιμο για μια συγκεκριμένη δουλειά είναι ο σκοπός που ενυπάρχει σ’ αυτό. Υπάρχουν πολλά επίπεδα λόγου, γλώσσας, ομιλίας, επικοινωνίας. Αν το alterthess.gr θέλει να γίνει ένα εργαλείο επικοινωνίας με τον κόσμο πρέπει να καθιερώσει ένα επίπεδο λόγου που να καλύπτει όλα τα κομμάτια της κοινωνίας στα οποία απευθύνεται, χωρίς να περιορίζεται αποκλειστικά στο νεανικό στοιχείο. Το να είναι ταξικά μεροληπτικό είναι θεμιτό, αλλά δεν είναι ανεκτό να θεωρεί ότι ο απλός κόσμος που υποφέρει δεν έχει «μεταπτυχιακά» ή «διδακτορικά» και άρα είναι αμόρφωτος και βρίζει οπότε θα πρέπει κι αυτό να υιοθετεί αυτή τη γλώσσα. Ούτε βέβαια ο ρατσισμός απέναντι σε όσους έχουν «μεταπτυχιακά» ή «διδακτορικά» στη βάση ότι ζουν «με τα λεφτά του μπαμπά» είναι αποδεκτός τη στιγμή που το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας ταλανίζεται από την ανεργία και αναγκάζεται να συντηρείται από οικογενειακούς πόρους κι ενώ η εξειδικευμένη γνώση των ανθρώπων με προχωρημένες σπουδές είναι αναγκαίο για κάθε προσπάθεια παραγωγικής ανασυγκρότησης. Σε κάθε περίπτωση επιθέσεις σε συγκεκριμένους συντρόφους από έναν οργανωμένο ιστότοπο είναι και απαράδεκτες και τελικά καθιστούν το alterthess.grόπλο προσωπικών επιθέσεων. Καλό είναι λοιπόν το editorial να κρατήσει έναν ύφος εισόδου στην επικαιρότητα της ημέρας και να καλλιεργήσει έναν χαρακτήρα προσιτό στη μεγάλη μερίδα του κόσμου που αναζητά εναλλακτική ενημέρωση και να σταματήσει να προσβάλει και να άγεται αλαζονικά με το ύφος «όποιος γουστάρει», αλλά να αναζητήσει μια σταθερότητα στην επικοινωνία του και τη γνώμη του, διότι όσο «διπρόσωπος» κι αν είναι ο Ιανός δεν μπορεί τη μια να εξαίρει τον κοινωνικό αναβρασμό[8] και τον κόσμο που ενδιαφέρεται και συζητά για πολιτική και την άλλη να τους χλευάζει ότι ασχολούνται με το μπικίνι της Μαριέττας Χρουσαλά.[9]

Κάθε κριτική που δεν έχει σκοπό της να καταστρέψει αλλά να το βελτιώσει αυτό που θέτει υπό το βλέμμα της πρέπει να παίρνει υπόψη της ότι υπάρχουν κατά περιπτώσεις όντως παράγοντες που αντικειμενικά δυσκολεύουν την ικανοποίηση όλων των όρων της. Παραπάνω αναφέρεται ήδη δυο φορές ο οικονομικός παράγοντας. Είναι πράγματι δύσκολο, με τα ανεμικά οικονομικά του, το alterthess.gr να μπορεί να κάνει μια σειρά από βήματα που θα οδηγούσαν στην ποιοτική του βελτίωση, όπως να προσλάβει επιπλέον προσωπικό, να μπορεί να εκτελεί δημοσιογραφικές έρευνες κλπ. Η δουλειά των παιδιών είναι σχεδόν εθελοντική και πρέπει να τους αναγνωριστεί η σημαντική προσπάθεια που καταβάλλουν και που έχουν καταφέρει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και με προσωπικό κόστος να φτιάξουν σε μια δύσκολη διαδρομή ένα αναγνωρίσιμο σημείο συνάντησης. Επόμενος σταθμός είναι το «σημείο» αυτό να γίνει συντεταγμένη προορισμού όλων όσων επιζητούν πραγματική εναλλακτική ενημέρωση.

Υ.Γ: Η κριτική που έγινε δημόσια είχε μικρή ζωή και κατά τη γνώμη μου δεν ήταν επικοδομητική αλλά απλώς αντιπαραθετική. Αυτό έγινε κατά τη γνώμη μου κυρίως εξαιτίας του ύφους και των προσβολών των παρεμβάσεων. Εντέλει τα βρισίδια κλείνουν περισσότερες συζητήσεις από όσες ανοίγουν.

Γιώργος Λάιος