Η Ελλάδα μπορεί να βγει από την κρίση μόνο μέσω ριζικών μεταρρυθμίσεων, για τις οποίες θα πρέπει να διασφαλιστεί πολιτική υποστήριξη, λέει στη DW o πρώην υπ. Οικονομικών της Πολωνίας Λ. Μπαλτσέροβιτς
Όταν τον Αύγουστο του 1989 η «Αλληλεγγύη» κέρδισε τις πολωνικές εκλογές, η οικονομία βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Το δημόσιο χρέος διογκώνονταν, το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν εκτός ελέγχου και ο πληθωρισμός σημείωνε κάθε μήνα αύξηση της τάξεως του 40%. Η Πολωνία είχε ουσιαστικά χρεοκοπήσει. Ήταν η ώρα του Λέσεκ Μπαλτσέροβιτς. Ο πολωνός οικονομολόγος, που είχε σπουδάσει σε δυτικά πανεπιστήμια, έγινε γνωστός για τη «θεραπεία-σοκ» που επέλεξε προκειμένου να βγάλει τη χώρα του από το αδιέξοδο. «Εφάρμοσα ριζοσπαστικές λύσεις και περίμενα τα αποτελέσματά τους. Ακόμη κι αν η οικονομική κατάσταση είναι πολύ αρνητική, πάντα υπάρχουν οι κατάλληλες οικονομικές λύσεις. Το κλειδί είναι η πολιτική υποστήριξης προς τις κατάλληλες λύσεις σε ζητήματα οικονομικής φύσεως», επισημαίνει ο Λέσεκ Μπαλτσέροβιτς.
Η στρατηγική που αποφασίσαμε ήταν πολωνικής έμπνευσης
Η απελευθέρωση των τιμών σε συνάρτηση με τα μέτρα για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος ήταν η αρχή. Και όπως επισημαίνει ο οικονομολόγος: «Μειώσαμε ριζικά το έλλειμμα στον προϋπολογισμό. Μέχρι τότε το έλλειμμα χρηματοδοτούνταν από την κεντρική τράπεζα της χώρας και αυτό φυσικά είχε ως συνέπεια την εκτίναξη του πληθωρισμού. Η μείωση λοιπόν του ελλείμματος μας επέτρεψε να βελτιώσουμε τη δημοσιονομική κατάσταση και παράλληλα να μειώσουμε τον πληθωρισμό. Όμως ταυτόχρονα πραγματοποιήσαμε βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Προωθήσαμε τις ιδιωτικοποιήσεις, τη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και το άνοιγμα του εξωτερικού εμπορίου. Ασκήσαμε μια πολιτική προσανατολισμένη όχι τόσο στη ζήτηση αλλά στην προσφορά».
Σε μια κοινωνία όπου η ελεύθερη αγορά και πώληση ήταν επί σαράντα χρόνια άγνωστες λέξεις, ο Μπαλτσέροβιτς επεδίωξε τη δραστική μετάβαση στη νέα κοινωνία της ατομικής ευθύνης. Όλες οι λύσεις που επελέγησαν είχαν την υποστήριξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, θα πει ο πολωνός οικονομολόγος, διευκρινίζοντας: «Είχαμε μια συμβατική υποστήριξη. Δεν είχαμε κανένα πρόβλημα με το ΔΝΤ, καθώς η στρατηγική που αποφασίσαμε ήταν πολωνικής έμπνευσης. Δεν μας την είχε επιβάλει κανείς. Είχαμε αναπτύξει τη στρατηγική μας σε έναν στενό κύκλο, με μια άτυπη ομάδα εμπειρογνωμόνων με ζητούμενο την σταθεροποίηση και ανάπτυξη της πολωνικής οικονομίας».
Δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Ελλάδα στην ευρωζώνη
Ο Μπαλτσέροβιτς αναγνωρίζει ότι είναι μεγάλες οι διαφορές μεταξύ της ελληνικής κοινωνίας του 2012 και της πολωνικής κοινωνίας του 1989. Η οικονομική κατάσταση στην Πολωνία ήταν χειρότερη από τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. «Ήταν όμως ευνοϊκότερη η πολιτική κατάσταση για αυτές τις μεταρρυθμίσεις, διότι όλοι γνώριζαν ότι η οικονομική καταστροφή ήταν κληρονομιά του σοσιαλισμού», διευκρινίζει ο Πολωνός πρώην υπουργός, τονίζοντας ότι οι κοινωνικές αντιστάσεις στις μεταρρυθμίσεις ήταν αδύναμες. «Το συμπέρασμα για μένα είναι ότι θα πρέπει να πεισθεί η ελληνική γνώμη πως για να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη θα πρέπει να εφαρμόσει ευρύ πρόγραμμα ριζικών μεταρρυθμίσεων», λέει αναφερόμενος στο ελληνικό ζήτημα.
Για τον Λέσεκ Μπαλτσέροβιτς το ΔΝΤ δεν είναι ο «διάβολος», αλλά ούτε «άγγελος».
«Βιώσαμε το ΔΝΤ ως εταίρο, αλλά όπως είπα, στην Πολωνία, είχαμε τις δικές μας στρατηγικές επιλογές στα οικονομικά προβλήματα μας. Πραγματοποιήσαμε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ. Δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις απόψεις μας για τα θέματα αυτά. Και εγώ προσωπικά ποτέ δεν παρουσίασα το ΔΝΤ ως ένα βαμπίρ. Πάντα ανέφερα ότι η στρατηγική για την ανάκαμψη είναι η αποστολή μας. Θέλουμε την οικονομική ανάπτυξη και ως εκ τούτου θα πρέπει να εφαρμόσουμε αυτές τις ριζικές μεταρρυθμίσεις», υπογραμμίζει.
Και για να μείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη, εφόσον αυτό επιθυμεί η πλειονότητα των Ελλήνων, θα πρέπει να επιταχύνει το πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων, προσθέτει ο Λέσεκ Μπαλτσέροβιτς.
Τέλος ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Πολωνίας εκτιμά ότι η παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα των νέων εκλογών. Από το εάν θα προκύψει μια κυβερνητική πλειοψηφία υπέρ των μεταρρυθμίσεων, λέει ο οικονομολόγος και προτείνει «να διεξαχθεί ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Ελλάδας στην ευρωζώνη».
Πηγή:DW