Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην Αργεντινή το διάταγμα 493/2025 που υπογράφηκε πριν λίγες ημέρες από την κυβέρνηση του Χαβιέ Μιλέι, το οποίο σηματοδοτεί ένα νέο ορόσημο στην παράδοση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων της χώρας. Με το διάταγμα αυτό επιτρέπεται η ιδιωτικοποίηση της AySA, της δημόσιας υπηρεσίας νερού, και καθίσταται νόμιμη η διακοπή της παροχής σε όσους δεν πληρώσουν τους λογαριασμούς τους εντός 60 ημερών, κάτι που μέχρι σήμερα ήταν παράνομο, ενώ εγκαταλείπεται η αναγνώριση του πόσιμου νερού ως ουσιώδους ανθρώπινου δικαιώματος. «Το νερό δεν είναι πλέον δικαίωμα, είναι κοινό αγαθό», αναφέρει το κείμενο, και σύμφωνα με αυτή τη λογική η πρόσβαση στο νερό δεν είναι πλέον εγγυημένη για ολόκληρο τον πληθυσμό, αφού το νερό καθίσταται ένας μετρήσιμος και εμπορεύσιμος πόρος με συνέπεια όσοι δεν μπορούν να πληρώσουν να διψούν.
Σήμερα το 90% του μετοχικού κεφαλαίου της AySA κατέχεται από το υπουργείο Οικονομίας, και σύμφωνα με το νέο νομικό πλαίσιο αυτό το ποσοστό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως χρηματοοικονομική εγγύηση. Δηλαδή, το κράτος αναλαμβάνει χρέος παρέχοντας το νερό ως εγγύηση. Έτσι, ανοίγει η πόρτα για την υπογραφή συμφωνίας εξαγοράς του 90% της AySA από ξένες εταιρείες, και η επικρατέστερη είναι η MEΚOROT, η κρατική εταιρεία νερού στο Ισραήλ με την οποία από το 2022 έχουν υπογραφεί συμφωνίες για τεχνική βοήθεια στη χρήση των υδροφορέων, των ποταμών και των υπόγειων υδάτων στην Αργεντινή, και που σήμερα ο Μιλέι της δίνει τον έλεγχο της δημόσιας υπηρεσίας νερού.
Να σημειωθεί, ότι η ιστορία της MEΚOROT έχει πολλά μελανά σημεία, αφού πριν λίγα χρόνια στην Παλαιστίνη καταγγέλθηκε για την εκτροπή του ποταμού Ιορδάνη σε παράνομους οικισμούς, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς νερό. Παράλληλα, έχει καταδικαστεί από τον ΟΗΕ για απαρτχάιντ όσον αφορά την στέρηση νερού από τον παλαιστινιακό λαό, αφού δύο ημέρες μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023 διέκοψε την παροχή στη Γάζα και την αποκατέστησε δύο μήνες αργότερα, σε μια επαναλαμβανόμενη πρακτική εκ μέρους της, ενώ για πολλά χρόνια το Ισραήλ έχοντας τον έλεγχο των περισσότερων πηγών νερού, είχε σαν αποτέλεσμα η MΕΚΟRΟΤ ως φορέας εκμετάλλευσης να κατανέμει το νερό με εντελώς άνισο τρόπο, αφού ένας ισραηλινός έποικος μπορούσε να καταναλώνει έως και 300 λίτρα ημερησίως να απολαμβάνει πισίνες και να έχει άφθονη άρδευση για τις καλλιέργειές του, και σε πολλές αγροτικές κοινότητες της Δυτικής Όχθης η κατανάλωση νερού ήταν μόνο 20 λίτρα ανά άτομο την ημέρα. Επιπλέον, με το Ισραήλ να καταστρέφει παλαιστινιακά πηγάδια και δεξαμενές νερού, ισχυριζόμενο ότι με στρατιωτική εντολή η Παλαιστίνη δεν μπορεί να κατασκευάσει εγκαταστάσεις ύδρευσης χωρίς την ισραηλινή άδεια, η οποία ήταν σχεδόν αδύνατο να ληφθεί, εδραιώθηκε ένα σύστημα δομικής εξάρτησης στο οποίο η Παλαιστίνη αναγκαζόταν να αγοράζει νερό από την MΕΚΟROT σε υψηλές τιμές, παρόλο που θα μπορούσε να συλλέξει ή να παράγει το δικό της νερό εάν δεν εμποδιζόταν. Όλα αυτά βέβαια πριν από την σημερινή φρίκη, που το Ισραήλ χρησιμοποιεί τη δίψα και την πείνα ως όπλα πολέμου.
Σύμφωνα με το νέο νομικό πλαίσιο, η εταιρεία έχει το δικαίωμα να προβεί άμεσα σε νέα τιμολογιακή πολιτική, που θα αυξήσει δραματικά το κόστος για τους καταναλωτές, και θα μπορεί να χρησιμοποιεί την παραχώρηση για να παίρνει δάνεια και να συμμετέχει σε κερδοσκοπικές δραστηριότητες, με το διάταγμα να επιτρέπει ακόμη και τη χρήση κεφαλαίων που προέρχονται από τα τιμολόγια ως εγγύηση για άλλα δάνεια. Αλλά η πιο σοβαρή πτυχή είναι ότι κάθε υποχρέωση της δημόσιας υπηρεσίας εξαλείφεται, αφού πλέον δεν υπάρχουν στόχοι, προθεσμίες ή πραγματικές δεσμεύσεις για την επέκταση της πρόσβασης στο νερό στις λαϊκές γειτονιές και σε φτωχά προάστια των μεγαλουπόλεων. Να σημειωθεί, ότι ο Μιλέι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στο Τελ Αβίβ τον Ιούνιο έδωσε εύσημα στον γενοκτόνο ισραηλινό πρωθυπουργό για το γεγονός ότι στο Ισραήλ δεν υπάρχει κρατικός προϋπολογισμός για το νερό, και για το ότι η MEKOROT παίρνει χρήματα μόνο από τους λογαριασμούς ύδρευσης, ενώ ακόμη και η ανάπτυξη νέων έργων προέρχεται από εκεί. Στο σημείο αυτό, να προστεθεί ότι η MEKOROT λειτουργεί με ένα καθαρά ταξικό σύστημα σε επίπεδο υπηρεσιών: το πόσιμο νερό έχει υψηλότερο κόστος και είναι προσβάσιμο μόνο σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα, ενώ προσφέρει και νερό βρύσης σε χαμηλότερη τιμή.
Σε έναν κόσμο όπου το νερό σήμερα αξίζει περισσότερο από τον χρυσό, η παράδοση της διαχείρισής του σε μια ξένη εταιρεία, που είναι στρατηγικά ευθυγραμμισμένη με τις ΗΠΑ και όλο το εμπόλεμο μπλοκ, σημαίνει παραίτηση του κράτους από την κυριαρχία σε έναν ζωτικό πόρο. Και σε μια χώρα που από την δεκαετία του 1990 έχει ζήσει μια ιστορία από ιδιωτικοποιήσεις, απλήρωτους λογαριασμούς, περικοπές, εγκατάλειψη και αθετημένες υποσχέσεις, η ιδιωτικοποίηση του νερού δεν είναι απλώς επικίνδυνη: είναι εγκληματική. Γιατί το νερό είναι ζωή, και χωρίς αυτό δεν υπάρχουν άνθρωποι. Υπάρχουν μόνο πελάτες, οφειλέτες, και αυτοί που είναι καταδικασμένοι στη δίψα.
Δημήτρης Γκιβίσης
πηγή πληροφοριών: https://www.enorsai.com.ar/
