Σαν να μην πέρασε μια μέρα από το 1729. Τότε που ο Τζόναθαν Σουίφτ κατέθετε τη δική του “Σεμνή Πρόταση” με τον διευκρινιστικό υπότιτλο “ώστε να παύσουν τα τέκνα των φτωχών να αποτελούν βάρος για τους γονείς τους και τον τόπο και να καταστούν ωφέλιμα για την κοινωνία”. Στο κείμενο που σατίριζε την τότε πολιτική ζωή της Ιρλανδίας αλλά και εν γένει την κοινωνική αναλγησία για τους ασθενέστερους, ο συγγραφέας πρότεινε στους φτωχούς να πουλούν τα παιδιά τους σαν τροφή για τους πλούσιους.
Στο στόχαστρο της σάτιρας του Σούιφτ βρίσκονταν κυρίως οι μαγικές συνταγές για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων, αλλά και η θεώρηση των ανθρώπων σαν απλού εμπορικού αγαθού. Στην αρχή της βιομηχανικής επανάστασης, ήταν κοινή η πεποίθηση ότι οι “άνθρωποι αποτελούν τον πλούτο των εθνών” και πως οι υψηλοί μισθοί θα οδηγούσαν τους εργάτες να δουλεύουν λιγότερο. Σύμφωνα επίσης με την μερκαντιλιστική αντίληψη, δεν υπήρχε παιδί αρκετά μικρό για το εργοστάσιο.
Όλα αυτά ανήκουν φυσικά στο παρελθόν, στο οποίο ανήκουν άλλωστε και αυτές οι απαρχαιωμένες ιδέες και μηχανιστικές αντιλήψεις. Τι θα έβρισκε άραγε ο Σουίφτ να σατιρίσει σήμερα αν επέστρεφε στην Ιρλανδία; Εκεί που η “τρόικα” μεταβαίνει “με άγριες διαθέσεις”, όπως διαβάζουμε, μετά τις γιορτές, χωρίς το Πνεύμα των Χριστουγέννων να έχει αμβλύνει έστω και στο παραμικρό την κρίση της. Οι σεμνές της προτάσεις είναι πολλές και ενδιαφέρουσες. Ανάμεσα τους μία που περιλαμβάνει “χρηματικές ποινές για τους μη συνεργάσιμους ανέργους”. Τι πιο λογικό; Αντί να επιβαρύνουν το κράτος με άχρηστα επιδόματα, να πληρώνουν οι ίδιοι για την τεμπελιά τους.
Δεν είναι όμως μόνο η Ιρλανδία, γιατί όποιος διασώζεται από την “τρόικα” φαίνεται να διακατέχεται ευθύς από το πνεύμα του Σουίφτ. Όπως η Πορτογαλία, ο πρωθυπουργός της οποίας κατέθεσε πρόσφατα τη δική του ρηξικέλευθη πρόταση για την ανεργία. Αντί να κάθονται άπραγοι στην Πορτογαλία διογκώνοντας με την παρουσία τους τα ελλείμματα του προϋπολογισμού, οι άνεργοι θα έπρεπε να σηκωθούν και να φύγουν για τις πρώην αποικίες της άλλοτε θαλασσοκράτειρας, για τόπους εξωτικούς όπως η Βραζιλία και η Αγκόλα.
Αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, οι άνεργοι θα πρέπει είτε να τιμωρούνται με πρόστιμα είτε να εξορίζονται. Γιατί πως αλλιώς μια χώρα θα φτάσει στον παράδεισο των πρωτογενών πλεονασμάτων; Οι ίδιοι οι άνεργοι δεν έχουν παρά να διαβάσουν Σουίφτ για να πειστούν: “Δεν θα θεωρούσαν μεγαλύτερη ευτυχία να είχαν πουληθεί για κρέας όταν ήταν χρονιάρικα βρέφη, με τον τρόπο που εισηγούμαι, γλιτώνοντας κατά συνέπεια από τη διαρκή σειρά συμφορών που γνώρισαν έκτοτε, λόγω της καταπίεσης των γαιοκτημόνων, της αδυναμίας τους να πληρώσουν τη μίσθωση της γης, καθώς δεν είχαν χρήματα ή εργασία, της έλλειψης των προς το ζην, καθώς δεν είχαν ούτε στέγη ούτε ρούχα για να τους προστατέψουν από τις ανελέητες καιρικές συνθήκες, και τέλος λόγω της αναπόφευκτης προοπτικής να κληροδοτήσουν ανάλογη ή μεγαλύτερη εισέτι εξαθλίωση στη γενιά τους εσαεί;”
Αναδημοσίευση από την Αυγή