Tην επιβολή κριτηρίων κατοικησιμότητας όχι μόνο για τα ακίνητα που προορίζονται για τουρίστες αλλά και για όλες και όλους, εμάς τους ενοικιαστές και τις ενοικιάστριες ζητά η «Ένωση Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκης» σχολιάζοντας το νομοσχέδιο για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων που ψηφίστηκε χθες από την Ολομέλεια της Βουλής. Όπως αναφέρει η «Ένωση» «δεν θα αρκούμαστε να μας “προσφέρουν” τα ακατάλληλα ακίνητα, που είναι τόσο ακατάλληλα ώστε να απορρίπτονται ως τουριστικά καταλύματα!» τονίζοντας ότι δεν πρέπει η κατοικία να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα. Ζητά ακόμη να μπει φρένο στις παράλογες αυξήσεις των ενοικίων αλλά και να τεθούν με πρωτοβουλία των τοπικών αρχών και του κράτους σημαντικοί και σοβαροί περιορισμοί στην βραχυχρόνια μίσθωση, ώστε τα χιλιάδες ολόκληρα σπίτια που αποτελούν σήμερα τουριστικά καταλύματα της Θεσσαλονίκης, και ιδίως αυτά των multihosts (των νομικών ή φυσικών προσώπων που κατέχουν/διαχειρίζονται περισσότερα από 2 καταλύματα) να τεθούν στην διάθεσή μας, στη διάθεση των κατοίκων της πόλης.
Υπενθυμίζεται πως η Ένωση ενοικιαστ(ρι)ών στη Θεσσαλονίκη, ξεκίνησε τη δράση της στις αρχές του 2024, με σκοπό την συλλογική υπεράσπιση του δικαιώματος στην στέγη, που πλήττεται από τις παράλογες αυξήσεις ενοικίων, την τουριστική/κερδοσκοπική χρήση του στεγαστικού αποθέματος και την αδράνεια του κράτους. Πρόσφατα η Ένωση συγκροτήθηκε ως σωματείο που αναγνωρίστηκε από το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.
Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση της Ένωσης Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκης
Για το υπό ψήφιση νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού,
-για τα σπίτια και τα ενοίκια που μας πνίγουν,
-για την πόλη μας και τους/τις κατοίκους της, που δεν αντέχουμε άλλη υποβάθμιση της ζωής μας για χάρη του υπερτουρισμού και της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Σύμφωνα με το UN-HABITAT (Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τους Ανθρώπινους Οικισμούς), το σπίτι όπου κατοικούμε έχει αντίκτυπο στην ευημερία μας: είναι ο παράγοντας της ζωής μας που, εφόσον έχει τα σωστά ποιοτικά χαρακτηριστικά, συνδέει την καλή ψυχική υγεία, τη βελτιωμένη εκπαίδευση, και την οικονομική σταθερότητα, παρέχοντας παράλληλα προστασία της σωματικής υγείας και ασφάλεια από κινδύνους οφειλόμενους στον ανθρώπινο παράγοντα ή στο περιβάλλον.
Θα περιμέναμε, λοιπόν, από ένα κράτος το οποίο σέβεται τους πολίτες του να ορίσει, μέσω της νομοθεσίας κάποια ελάχιστα ποιοτικά κριτήρια και παραμέτρους που καθιστούν ένα ακίνητο κατάλληλο, ασφαλές και αξιοπρεπές ώστε να συνιστά την κύρια κατοικία ενός ή περισσότερων ατόμων, και, βεβαίως, να ελέγχει την τήρηση αυτών μέσω των αρμόδιων αρχών και οργάνων του.
Δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κανένας νομικός ορισμός-προσδιορισμός του τι συνιστά βιώσιμη κατοικία και πώς αυτά τα ακίνητα ελέγχονται, ιδίως στην περίπτωση των μισθώσεων κατοικίας. Ενδεικτικά, κάποια από αυτά θα μπορούσαν να είναι:
– η ελάχιστη έκταση (τ.μ.) που αναλογεί σε ένα άτομο για να ζει-κινείται αξιοπρεπώς, σε συνάρτηση με λοιπές παραμέτρους (όροφο, χωροταξία ακινήτου, ιδίως εφόσον μιλάμε για μικρό-ενιαίο χώρο, ύψος ταβανιού)
– η παλαιότητα όχι μόνο του ακινήτου-διαμερίσματος (από άποψη ανακαίνισης) αλλά και όλου του κτιρίου (σε περίπτωση πολυκατοικίας)
– η υποχρέωση των εκμισθωτών να παρέχουν στους υποψήφιους ενοικιαστές/ενοικιάστριες βεβαιώσεις αρμόδιων προσώπων/Αρχών, κατόπιν τακτικών ελέγχων των τελευταίων, αναφορικά με τη στατικότητα του ακινήτου, την υγιεινή (π.χ. απουσία μούχλας, κλπ), την ασφάλεια, και άλλα πολλά.
Κι όμως, ενώ η νομοθεσία και η κυβέρνηση σιωπούν σε σχέση με το τι δύναται να συνιστά βιώσιμη και αξιοπρεπή (κύρια) κατοικία, το Υπουργείο Τουρισμού, με το νομοσχέδιο για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων, το οποίο συζητείται και τίθεται προς ψήφιση σήμερα (16.01.2025) στην Ολομέλεια της Βουλής ορίζει ποια ακίνητα και βάσει ποιων προδιαγραφών μπορούν να αποτελέσουν καταλύματα τουριστικής χρήσης. Το σ/ν προβλέπει μια σειρά παραμέτρων καταλληλότητας ασφαλείας που -σωστά- πρέπει να πληροί ένα κατάλυμα, και κακώς δεν προβλέπονται για κάτι που αποτελεί σπίτι που εκμισθώνεται ως κατοικία (πχ πιστοποιήσεις-βεβαιώσεις περί ηλεκτρολογικών, απεντόμωσης κλπ) και επίσης προβλέπει ότι η διαπίστωση της συμμόρφωσης θα γίνεται από ειδικούς υπαλλήλους του Υπ. Τουρισμού, ενδεχομένως και με τη συνδρομή της Αστυνομίας.
Ζούμε λοιπόν το παράδοξο, να απαγορεύεται να παραχωρηθεί ως τουριστικό κατάλυμα βραχυχρόνιας μίσθωσης ένας (ημι)υπόγειος χώρος, γιατί δεν πληροί μία από τις προϋποθέσεις που ορίζονται (φυσικός φωτισμός και αερισμός), ή ένα διαμέρισμα χωρίς κλιματισμό (δυστυχώς, απαραίτητος εξοπλισμός για να είναι η ζωή στις πόλεις υποφερτή, ειδικά το καλοκαίρι) και να μπορούν να επιβληθούν πρόστιμα σε ιδιοκτήτες που διαχειρίζονται τέτοια καταλύματα εφόσον δεν συμμορφώνονται με τις παραμέτρους, ΑΛΛΑ να μην μπορεί να ελεγχθεί από το κράτος ως ακατάλληλο προς χρήση ως ΚΥΡΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ το ίδιο (ημι)υπόγειο ακίνητο!
Έτσι, ερχόμαστε αντιμέτωποι/ες με φαινόμενα όπως η κατάπτυστη αγγελία που συνοδεύει την παρούσα ανάρτησή μας και αφορά τη μαγική πόλη της Θεσσαλονίκης (κέντρο) : ΙΣΟΓΕΙΟ “διαμέρισμα” (ενιαίος, στενόμακρος, χαμηλοτάβανος χώρος), έκτασης μόλις 12 τ.μ., τίθεται προς μίσθωση έναντι 350€/μήνα (!) – δηλαδή, έναντι σχεδόν 30€/τ.μ. (!) – και μάλιστα αυτό πλασάρεται ανερυθρίαστα ως κάτι το φυσιολογικό και ως “οικονομική διαμονή”.
Το έχουμε ξαναπεί ανεπίσημα, και πλέον το λέμε και επισήμως, ως αναγνωρισμένο σωματείο: τέτοιες αγγελίες ΔΕΝ θα έπρεπε καν να ανεβαίνουν στις πλατφόρμες, γιατί προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Κι όμως, ανεβαίνουν και βασιλεύουν, γιατί το κράτος δεν κάνει ΑΠΟΛΥΤΩΣ μα ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ για να προστατεύσει το δικαίωμά μας στην αξιοπρεπή κατοικία, τόσο με όρους οικονομικούς όσο και με όρους ασφαλείας-κατοικησιμότητας των ακινήτων.
Συν τοις άλλοις, το νομοσχέδιο ασχολείται με εντελώς τεχνικά – λειτουργικά ζητήματα των καταλυμάτων, και μάλιστα παραβλέποντας εντελώς το πλαίσιο-οικοδόμημα στο οποίο υπάγονται κάποια ακίνητα/δωμάτια, εφόσον είναι δηλαδή κομμάτι πολυκατοικίας με άλλα σπίτια ή γραφεία, των οποίων η χρήση και λειτουργία διαταράσσεται.
Τέλος, ενώ το Υπουργείο Τουρισμού διατείνεται ότι το υπό συζήτηση νομοσχέδιο “λαμβάνει υπόψη το (περιβαλλοντικό και) κοινωνικό τους αποτύπωμα” (άρθρο 1), απουσιάζει από το νομοσχέδιο η οποιαδήποτε ρύθμιση αναφορικά με ποσοτικούς ή ποιοτικούς περιορισμούς στη βραχυχρόνια ρύθμιση. Σοβαρούς περιορισμούς και απαγορεύσεις (όπως έχουν ήδη αρχίσει να θεσμοθετούνται σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης και των ΗΠΑ), που είναι αναγκαίες ούτως ώστε να αναχαιτιστεί η κερδοσκοπία των ιδιοκτητών εις βάρος μας.
Μέσα σε κάτι λιγότερο από δύο χρόνια, τα προσφερόμενα καταλύματα στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης αυξήθηκαν κατά 1.150, και στον Δήμο Θεσσαλονίκης ειδικότερα, κατά 1.000 (βλ. 2η εικόνα – στοιχεία από την πλατφόρμα Inside AirBnB). Συνολικά, δηλαδή, τα καταλύματα που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση στη Θεσσαλονίκη αυξάνονται κατά προσέγγιση κατά 500 ανά έτος (!), τόσο στον Δήμο όσο και στο πολεοδομικό συγκρότημα. Και μιλάμε κατά 98% για ΟΛΟΚΛΗΡΑ σπίτια-διαμερίσματα (!), και όχι μεμονωμένα δωμάτια. Σχεδόν 4.000 ολόκληρα σπίτια στον Δήμο Θεσσαλονίκης και 4.500 στην πόλη είναι σπίτια που στερούμαστε εμείς: μόνιμοι/ες κάτοικοι, φοιτητές-φοιτήτριες, εργαζόμενοι/ες.
Και φυσικά σφίγγουν κι άλλο τη θηλιά στον λαιμό όσων από εμάς νοικιάζουμε την κατοικία μας, αφού:
1) τα διαθέσιμα προς κατοικία (αγορά ή μίσθωση) είναι δυσεύρετα ή/και σε κάκιστη κατάσταση,
2) οι εκμισθωτές και οι εκμισθώτριές μας βλέπουν ότι ένα μέσο κατάλυμα τύπου AirBnB στο κέντρο της πόλης, ελλείψει περιορισμών (τοπικών, χρονικών κλπ) παράγει ετήσιο κέρδος 8.000-9.000 ευρώ (στο Inside AirBnB βλέπουμε και καταλύματα που απέφεραν μέχρι και 20.000 στους ιδιοκτήτες τους το τελευταίο δωδεκάμηνο), και είτε στρέφονται στη βραχυχρόνια μίσθωση για να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους, είτε αξιώνουν, παραλόγως και κόντρα στα λοιπά οικονομικά μεγέθη της εποχής, μηνιαία μισθώματα που αναλώνουν από το 30% μέχρι και το 80% του διαθέσιμου εισοδήματος ενός νοικοκυριού του ενός ή των δύο εργαζόμενων ατόμων (όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 20%), προκαλώντας μας ζήτημα οριακής επιβίωσης,.
Κι όμως, ενώ υπάρχουν όλα τα παραπάνω σημαντικά ζητήματα που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την σχεδόν εμμονική προσήλωση της κυβέρνησης και των μεγάλων συμφερόντων στην ενίσχυση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, κατά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής (13.01.2025), κρίθηκε ότι δεν έπρεπε να ακουστεί κανένας φορέας με αντικείμενο τη στέγη-κατοικία (μεταξύ των οποίων θα ήταν, παρά λίγο, η Ένωσή μας), για να ακουστούν αποκλειστικά φορείς του τουριστικού-επιχειρηματικού κλάδου και εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακινήτων.
– Η ΠΟΜΙΔΑ (συλλογικός φορέας εκπροσώπησης ιδιοκτητών-εκμισθωτών) αντέδρασε, υποστηρίζοντας ότι η αναδρομική εφαρμογή των νέων προδιαγραφών «θα οδηγήσει σε αχρήστευση πολλών ακινήτων που λειτουργούν εδώ και χρόνια στις πλατφόρμες, συμβάλλοντας στην τουριστική ανάπτυξη. Ιδιαίτερα προβληματική είναι η πρόβλεψη για τακτοποίηση έως το 2011, η οποία αποκλείει χώρους που έχουν μετατραπεί πρόσφατα σε τουριστικά καταλύματα, συμβάλλοντας στην αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών στο κέντρο της Αθήνας και άλλες πόλεις»..
– Αντίστοιχα, ο Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA Greece) υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο πλήττει πολλές μετατροπές κτιρίων που δεν είχαν αξιοποιηθεί για δεκαετίες στα αστικά κέντρα, και είναι πρώην βιοτεχνικοί και γραφειακοί χώροι που μετατράπηκαν σε διαμερίσματα και διατέθηκαν ως επι το πλέιστον στη βραχυχρόνια μίσθωση.
Επειδή, λοιπόν, μας στερήθηκε το δημόσιο βήμα, και δεν μπορέσαμε να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας μέσα στην Βουλή, προσπερνώντας την αποπροσανατολιστική κόντρα μεταξύ ξενοδόχων και εισοδηματιών της βραχυχρόνιας μίσθωσης, απαντούμε από εδώ σε όλα τα αντίπαλα συμφέρονται και στο κράτος:
– Η αύξηση των τουριστικών ροών, μαζί με άλλους παράγοντες, έχει επιτρέψει σε εκμισθωτές να μετατρέψουν ακόμα και εντελώς ακατάλληλα ακίνητα σε τουριστικά καταλύματα που δεν πληρούν απολύτως καμία προδιαγραφή τόσο ως τουριστικά καταλύματα όσο και ως κατοικίες προς μακροχρόνια μίσθωση.
– Η μετατροπή αυτών των χώρων σε τουριστικά καταλύματα πλέον γίνεται λιγότερο κερδοφόρα καθώς μπαίνουν ορισμένες προδιαγραφές κυρίως μετά από απαίτηση των ξενοδόχων. Οι εκμισθωτές που προσφέρουν αυτούς τους ακατάλληλους χώρους μέσω πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, ενδεχομένως θα επιδιώξουν να στραφούν σε μακροχρόνιες μισθώσεις.
Εμείς, ως Ένωση Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκης αιτούμαστε την επιβολή κριτηρίων κατοικησιμότητας όχι μόνο για τα ακίνητα που προορίζονται για τουρίστες αλλά και για όλες και όλους,εμάς τους ενοικιαστές και τις ενοικιάστριες. Δεν θα αρκούμαστε να μας “προσφέρουν” τα ακατάλληλα ακίνητα, που είναι τόσο ακατάλληλα ώστε να απορρίπτονται ως τουριστικά καταλύματα!
ΖΗΤΟΥΜΕ, λοιπόν, τη θέσπιση κριτηρίων κατοικησιμότητας και την εφαρμογή αυτών των κριτηρίων για ΟΛΕΣ τις κατοικίες προς μακροχρόνια μίσθωση.
Και επίσης ΖΗΤΟΥΜΕ:
Να πάψει η κατοικία να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα.
Να τεθούν με πρωτοβουλία των τοπικών αρχών και του κράτους σημαντικοί και σοβαροί περιορισμοί στην βραχυχρόνια μίσθωση, ώστε τα χιλιάδες ολόκληρα σπίτια που αποτελούν σήμερα τουριστικά καταλύματα της Θεσσαλονίκης, και ιδίως αυτά των multihosts (των νομικών ή φυσικών προσώπων που κατέχουν/διαχειρίζονται περισσότερα από 2 καταλύματα) να τεθούν στην διάθεσή μας, στη διάθεση των κατοίκων της πόλης.
Να μπει φρένο στις ανεξέλεγκτες και παράλογες αυξήσεις των ενοικίων
