Η χαρά είναι ανεκτίμητο συναίσθημα. Χωρίς αυτό, η ζωή είναι μαύρη -ιδίως όταν η έλλειψή της είναι μακροχρόνια. Στα συναισθήματα, έτσι κι αλλιώς, λογοκρισία δεν χωράει. Πόσο μάλλον στη χαρά, όταν, μάλιστα, είναι τόσο λίγες οι ευκαιρίες να τη νιώσουμε.
Από ψυχική άποψη, λοιπόν, η χαρά που εκφράστηκε από πλήθος ανθρώπων της αντισταλινικής αριστεράς για το καλό εκλογικό αποτέλεσμα του ΚΚΕ μπορεί και να είναι δικαιολογημένη.
Από λογική άποψη, όμως, νομίζω πως δεν είναι. Θα παραθέσω μερικά επιχειρήματα επ’ αυτού και μακάρι να μου διαφεύγει κάτι. Ή να αξιολογώ (τι λέξη κι αυτή!) λάθος τα πραγματικά περιστατικά.
Το ΚΚΕ είναι, ίσως, το πιο σκληροπυρηνικό σταλινικό κόμμα στην Ευρώπη -μπορεί και στον κόσμο. Ο σταλινισμός, τώρα, δεν είναι μια δευτερεύουσα, που θα έλεγε κι ο Λοκ, ιδιότητά του. Βρίσκεται στο σκληρό πυρήνα της ιδεολογίας του, πρόκειται για πρωτεύον, ίσως, το πρώτο απ’ όλα φυσιογνωμικό του χαρακτηριστικό.
Και ο σταλινισμός είναι φρικτό πράγμα. Είναι πραγματικά αδιανόητο, νομίζω, ότι αριστεροί άνθρωποι μπορούν να χαίρονται όταν οι πολιτικές του εκφράσεις «δικαιώνονται» εκλογικά.
Ο σταλινισμός είναι φρικτό πράγμα. Πολλοί από όσους χάρηκαν έχουν αφιερώσει τη ζωή τους, για να αποδείξουν -και τα καταφέρνουν μια χαρά- ότι ο σταλινισμός υπήρξε και παραμένει αντεπαναστατικό ρεύμα, που δεν φείσθηκε ποτέ απέναντι στις πιο αιματηρές μεθόδους -η ΕΣΣΔ και η επαναστατημένη Ισπανία είναι τυπικά παραδείγματα- προκειμένου να εξολοθρεύσει τους «πράκτορες» του εχθρού μέσα στις γραμμές του εργατικού κινήματος.
Ο σταλινισμός είναι φρικτό πράγμα. Και υπήρξε ο βασικός υπαίτιος της συντριπτικής καταστροφής του 20ου αιώνα για το κομμουνιστικό κίνημα.
Ένα ακόμη αξιοσημείωτο στοιχείο είναι πως πολλοί από όσους χαίρονται είναι ελευθεριακοί κομμουνιστές ή κάτι κοντινό σε αυτό, που δίνουν μεγάλο βάρος σε ζητήματα, όπως, π.χ., τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Στην Θεσσαλονίκη, εκδιώχθηκε η ΟΚΔΕ, ιδρυτική συνιστώσα, από το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ λόγω της θέσης της για το γάμο των ομοφύλων ζευγαριών. Η ασύλληπτα αντιδραστική τοποθέτηση, όμως, του Κουτσούμπα δεν φαίνεται να αποτελεί και μεγάλο πρόβλημα. Μπιγκ ντιλ, που λένε οι Αμερικάνοι, γκουλιάμα ράμποτα οι Βορειομακεδόνες.
Κάτι είναι εμφανώς προβληματικό. Έτσι δεν είναι; Εκτός αν τα αβανγκάρντ «αστεία» του Κουτσούμπα ισοσταθμίζουν την «αστοχία» του ΚΚΕ.
Υπάρχει, όμως, και κάτι που είναι το κατεξοχήν στρατηγικό.
Δεν υπήρξε μάχη μεγάλης σημασίας για το κίνημα στην Ελλάδα, στην οποία το κόμμα του λαού να μη βρέθηκε στην απέναντι πλευρά.
Το Δεκέμβριο του 2008 ήταν ανενδοίαστα και ρητά με τις δυνάμεις της τάξης, διαβεβαιώνοντας πως στη δική του επανάσταση (sic) δεν θα σπάσει ούτε τζάμι βιτρίνας. Η επαναστατική βία σαν γλυκό του κουταλιού τριαντάφυλλο.
Στις πλατείες η συμβολή του, εκτός από τη διαβολή, συνίστατο στην προστασία του κτιρίου της Βουλής από τους αγριάνθρωπους προβοκάτορες.
Στο δημοψήφισμα, το κορυφαίο ταξικό γεγονός της σύγχρονής μας ιστορίας, όχι μόνο δεν συστρατεύθηκε, αλλά διέδιδε εμετικές ασυναρτησίες, για να χτυπήσει το κίνημα. Γιατί, ως γνωστόν, η εικαζόμενη επιστροφή στη δραχμή (μπρρρ!), χωρίς να προηγηθεί η δική του επανάσταση -με προσοχή στα εύθραυστα, πάντοτε- θα ήταν καταστροφή.
Μπορώ να βρω άλλα τρεις χιλιάδες τέτοια. Ο Χρήστος Κεφαλής, στο βιβλίο του «Κριτική του νεοσταλινισμού στο ΚΚΕ» (εκδόσεις Εύμαρος) δίνει ένα εξαιρετικό πανόραμα.
Έτσι εξηγώ το ό,τι δεν χαίρομαι.
Ούτε, όμως, και λυπάμαι. Αν είναι να ξαναγίνουν σπουδαία για την αριστερά και τα κινήματα πράγματα στην Ελλάδα, έτσι κι αλλιώς, το ΚΚΕ θα βρίσκεται και πάλι στο θλιβερό του περιθώριο. Και δεν είναι βέβαιο πως ο διηνεκής ρόλος του ως πυλώνας σταθερότητας του συστήματος, ώστε να αναπαράγεται απρόσκοπτα η γραφειοκρατία του, θα αποδειχτεί ο ίδιος σταθερός.
***
Ακούω ήδη έναν -ψιθυριστό, όμως- αντίλογο. Μα, ο κόσμος που επιλέγει το ΚΚΕ; Δεν είναι «δικός μας» κόσμος;
Για ένα τμήμα του δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Για το καλό τμήμα -και όχι επειδή μετράει το «τι θα πει ο κόσμος», που λέγαν κι οι μανάδες μας- η προσπάθεια συνεύρεσης μαζί του είναι εκ των ων ουκ άνευ. Μόνο που αυτή τη συνεύρεση είναι το ΚΚΕ που την εμποδίζει.
Ούτε το ΜΕΡΑ25, ούτε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ούτε η ΛΑΕ, ούτε οι όχι λίγοι ανένταχτοι που συσπειρώθηκαν σε ανταγωνιστικές στο ΚΚΕ εκλογικές προσπάθειες.
Βάσει των επιχειρημάτων, που ανέπτυξα παραπάνω, μάλλον θα ήταν λογικότερο όσοι χάρηκαν να λυπούνται. Η εκλογική ήττα -όχι, όμως, η εξαφάνιση- των «άλλων» αριστερών δυνάμεων είναι λόγος λύπης.
Και μαζί υπενθύμιση ενός καθήκοντος.
Ή το μεγαλύτερο μέρος της ριζοσπαστικής αντισταλινικής (δηλαδή, δημοκρατικής) αριστεράς θα βρει κοινό βηματισμό ή μαύρο φίδι, που μας έφαγε. Το φίδι, πάντως, δεν πρόκειται να σεβαστεί τη χαρά μας.
