Στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, στο δυτικό άκρο της Ελλάδας έχει στηθεί εδώ και μήνες ένα σκηνικό Φαρ Ουέστ. Εκατοντάδες πρόσφυγες παραμένουν στην περιοχή αναζητώντας μια ευκαιρία να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Κάτι τέτοιο φυσικά απαγορεύεται, ενώ ακόμα και αν το καταφέρουν με τον ένα ή άλλο τρόπο, η Συνθήκη του Δουβλίνου ΙΙ επιβάλλει την επιστροφή τους στην Ελλάδα, ώστε να εξεταστεί η αίτηση ασύλου τους εδώ, με τη λογική ότι ήταν η πρώτη «ασφαλής» χώρα που έφτασαν.
Παρόλα αυτά, οι πρόσφυγες που εγκλωβίζονται στην Ελλάδα, συνεχίζουν την προσπάθεια, με την ελπίδα ότι είτε δεν θα συλληφθούν, είτε η χώρα προορισμού τους θα ακυρώσει την απέλασή τους στην Ελλάδα, όπως έχουν ήδη αποφασίσει κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, μετά από δικαστικές αποφάσεις που –εύλογα- έκριναν ότι η επιστροφή στην Ελλάδα δεν διασφαλίζει μια δίκαιη εξέταση της αίτησης για άσυλο.
Μέχρι πέρσι, ο βασικός δρόμος της μετανάστευσης περνούσε από το λιμάνι της Πάτρας. Μετά την καταστροφή του προσφυγικού καταυλισμού και τις επιχειρήσεις καταστολής, οι πρόσφυγες στραφήκαν μαζικά στην Ηγουμενίτσα. Στήσανε τον άτυπο καταυλισμό τους στο βουνό πάνω από το λιμάνι (τη λεγόμενη και «ζούγκλα») και στους ελαιώνες πίσω από την πόλη, και έπαιζαν όλη μέρα κυνηγητό με την αστυνομία για να μπορέσουν να …αποδράσουν από τη χώρα μας. Αρκετοί μάλιστα τα κατάφερναν. Μέχρι ωστόσο να φύγουν, ζούσαν από τα συσσίτια της εκκλησίας και των αλληλέγγυων πολιτών, ή ακόμα από τα σκουπίδια (στα οποία πολλοί πολίτες άφηναν επίτηδες ρούχα και τρόφιμα), αναζητούσαν φάρμακα στο Κέντρο Υγείας ή το τροχόσπιτο των Γιατρών του Κόσμου και προσπαθούσαν παράλληλα να εξασφαλίσουν τους ελάχιστους όρους αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Απέναντί τους δεν είχαν όμως μόνο τους άνδρες του Λιμενικού, της Αστυνομίας και της Συνοριοφυλακής (οι οποίοι τους αντιμετωπίζουν με ακραία βία, οδηγώντας ακόμα και σε θανάτους από ξυλοδαρμό – πρόσφατο παράδειγμα ο θάνατος μετά από πολλαπλά χτυπήματα στο κεφάλι του Κούρδου πρόσφυγα Αριβάν Οσμάν). Τον τελευταίο καιρό, οι δυσκολίες αυξήθηκαν. Οι αστυνομικοί τους απαγόρευαν να κυκλοφορούν μέσα στην πόλη, ενώ όποτε τους έπιαναν με αγορασμένα τρόφιμα τα καταστρέφανε και τους συλλαμβάνανε. Σούπερ Μάρκετ της περιοχής απαγόρευαν την είσοδο στους μετανάστες, βάζοντας εταιρίες σεκιούριτι. Στο Κέντρο Υγείας, όσοι γιατροί τους δεχόντουσαν, δεχόταν ταυτόχρονα πιέσεις από τους ανωτέρους. Το πρόγραμμα Σίτισης του Ερυθρού Σταυρού, παρά τις επιχορηγήσεις, δεν λειτούργησε ποτέ. Ακόμα και όσοι από αυτούς επέλεγαν ή αναγκαζόταν να κάνουν αιτήσεις ασύλου εδώ, κινδύνευαν με σύλληψη και φυλάκιση.
Μπροστά σε αυτή την κλιμάκωση της βίας, μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας στράφηκε προς την «τελική λύση»: αφού δεν γίνεται να τους δώσουν χαρτιά, ας τους μαζέψουν. Η επιτροπή 11 φορέων «Για μια ανθρώπινη πόλη», στην οποία συμμετέχουν δήμοι και κοινότητες της περιοχής και επαγγελματικές οργανώσεις, προχώρησε σε κινητοποιήσεις, ζητώντας την οριστική απομάκρυνση των προσφύγων. Κάποιοι φτάσανε στο σημείο να εκβιάζουν όσους κατοίκους τους στηρίζουν, ακόμα και όσους αφήνουν τρόφιμα για αυτούς στα σκουπίδια. Μέσα στην αναμπουμπούλα, φασιστικές οργανώσεις όπως η Χρυσή Αυγή, προσπάθησαν να αποκτήσουν ισχυρό έρεισμα στην περιοχή, ερχόμενοι σε επαφή με ακραία στοιχεία, χουλιγκάνους και μπράβους της νύχτας.
Η «τελική λύση» τελικά επιχειρήθηκε πριν από πέντε ημέρες: ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, μαζί με τις μπουλντόζες του Δήμου, καταστρέψανε τις υποτυπώδεις αυτοσχέδιες υποδομές των προσφύγων και συνέλαβαν αρκετούς από αυτούς. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι μετά την επιχείρηση, οι άνδρες των ΜΑΤ αντάλλαζαν συγχαρητήρια για «τα κεφάλια που ανοίξαμε σήμερα».
Όσοι πρόσφυγες σωθήκανε, χτυπημένοι και μη, καταφύγανε κυνηγημένοι στα απρόσιτα σημεία του βουνού. Από τότε παραμένουν πολιορκημένοι από αστυνομικές δυνάμεις που κρατάνε κυκλωμένο το βουνό, περιμένοντας η δίψα και η πείνα να τους καταβάλλει και να τους αναγκάσει να κατέβουν και να συλληφθούν.
Καθώς λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση επιλέγει αυτές τις πρωτοποριακές μεθόδους για να καταστείλει της μετανάστευση και να παραμείνει συνεπής στις διεθνείς της υποχρεώσεις, οι αλληλέγγυοι πολίτες της Ηγουμενίτσας που κρατάνε επαφές με τους πρόσφυγες, μεταφέρανε τα αιτήματά τους, όπως τα καταγράψανε οι ίδιοι οι μετανάστες.
Το περιεχόμενο των αιτημάτων είναι ο καλύτερος μάρτυρας της βαρβαρότητας που επικρατεί: οι πρόσφυγες ζητάνε να μην τους δέρνουν, ζητάνε να τους επιτρέπεται να ψωνίζουν για να φάνε (ή, όπως αναφέρουν προφορικά, να τους αφήσουν τουλάχιστον να ψάχνουν στα σκουπίδια) και ζητάνε την ελάχιστη ιατρική περίθαλψη, κυρίως για τους χτυπημένους από την Αστυνομία. Το σημαντικότερο όμως αίτημα, είναι ότι ζητάνε από τους πολιτικούς υπεύθυνους να δώσουν μια λύση. Η οποία είναι τόσο απλή, που δεν κάνει καν να ακούγεται στην Ηγουμενίτσα: αν τους άφηναν ελεύθερους, θα έφευγαν την ίδια μέρα. Η απλή αυτή λογική ακούγεται όμως τόσο παράλογη μέσα στον παραλογισμό των συνόρων.
Το πρωτότυπο κείμενο των μεταναστών:
DEMANDS OF IMMIGRANTS IN IGOUMENITSA
First and foremost we would like to thank those individuals and groups who are standing and are sympathetic to immigrants by understanding the problems that we have in our countries.
Secondly we would like to brief you that the immigrants in the mountain of Igoumenitsa have their worst political problems in their countries. As known to everybody, these countries suffer from dictatorial leaders, wars with the neighboring countries and some countries suffer from civil wars. Most of the immigrants are highly educated and were persecuted in their countries and left their countries in order to save their lives. But unfortunately the immigrants suffer from inhuman treatment from the security officers including the police, military and the security, the officers who are responsible of those issues are not paying tension to the issue. This type of treatment contradicts democracy and protection of human rights.
As are suit of these, we as immigrants set the following demands.
1. Security: we demand the removal the confinement of immigrant to the mountain. Because this has become a real obstacle to from practicing our daily activities.
2. Nutrition: Nutrition is a basic to human life and it is impossible to live without nutrition. We are not allowed to enter the town and buy food and other basic needs with our money. Some times happen that if the police catch us in the town with the things we buy, they throw goods in the waste box (skoupidia) and take us to the prison. We need solution for this matter.
3. Health: most of the immigrants tin this mountain suffer health problems that can not be ignored or postponed. Of course there are Doctors of the World under the bridge, but do not have health testing equipment and enough medicine. There are many immigrants whose legs and hands are broken by the military commandos. In this case we are not able to go to the hospital and have medical check. Because, if the police catch us there, they imprison us with our sickness. Even there are people arrested with their hands and legs broken. We need solution for this.
4. Basic Solution: finally, we kindly request the political decision makers for the basic solution for our problems in Greece.
ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ
Πρώτα απ’ όλα θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλα τα άτομα και τις συλλογικότητες που συμπαραστέκονται στους μετανάστες αντιλαμβανόμενοι/ες τα προβλήματα που έχουμε στις χώρες μας.
Δεύτερον, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι οι μετανάστες που ζουν στο βουνό της Ηγουμενίτσας αντιμετωπίζουν τα χειρότερα των πολιτικών προβλημάτων στις χώρες τους. Όπως είναι γνωστό σε όλους, αυτές οι χώρες υποφέρουν από δικτάτορες, πολέμους με τις γειτονικές χώρες, εμφύλιους πολέμους. Οι περισσότεροι από τους μετανάστες έχουν υψηλή μόρφωση και καταδιώχτηκαν στις χώρες τους τις οποίες εγκατέλειψαν για να σώσουν τις ζωές τους. Αλλά δυστυχώς οι μετανάστες υποφέρουν από απάνθρωπη μεταχείριση από τα όργανα ασφαλείας, όπως την αστυνομία, το στρατό αλλά και την ασφάλεια, και τα όργανα που είναι υπεύθυνα για αυτά τα θέματα δεν δίνουν σημασία στο πρόβλημα αυτό. Αυτού του είδους η μεταχείριση έρχεται σε αντίθεση με τη δημοκρατία και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ακολούθως, εμείς ως μετανάστες θέτουμε τα παρακάτω αιτήματα:
1. Ασφάλεια: Απαιτούμε την άρση του περιορισμού των μεταναστών στο βουνό, διότι αυτό έχει γίνει ένα πραγματικό εμπόδιο στις καθημερινές μας δραστηριότητες.
2. Σίτιση: Η σίτιση είναι βασική για την ανθρώπινη ζωή και είναι αδύνατο να ζει κανείς χωρίς να σιτίζεται. Δεν μας επιτρέπεται να μπαίνουμε στην πόλη και να αγοράζουμε φαγητό και άλλα ουσιώδη με τα χρήματά μας. Μερικές φορές εάν η αστυνομία μας πιάνει στην πόλη με τα πράγματα που αγοράζουμε, τα πετάνε στα σκουπίδια και μας πάνε στη φυλακή. Χρειαζόμαστε λύση γι’ αυτό το θέμα.
3. Υγεία: οι περισσότεροι από τους μετανάστες σε αυτό το βουνό αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας που δεν μπορούν ούτε να αγνοηθούν ούτε να αναβληθούν. Φυσικά υπάρχουν κάποιοι Γιατροί του Κόσμου, αλλά αυτοί δεν έχουν τον απαραίτητο εξοπλισμό και φάρμακα. Υπάρχουν πολλοί μετανάστες με σπασμένα χέρια και πόδια από τους στρατιώτες. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορούμε να πάμε στο νοσοκομείο και να κάνουμε εξετάσεις. Διότι, εάν η αστυνομία μας πιάσει εκεί, μας βάζουν στη φυλακή παρ’ όλο που είμαστε άρρωστοι. Υπάρχουν άνθρωποι με σπασμένα χέρια και πόδια που έχουν συλληφθεί. Χρειαζόμαστε λύση γι’ αυτό.
4. Βασική Λύση: Τέλος, ζητούμε ευγενικά από τους πολιτικούς να δώσουν κάποιες βασικές λύσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην Ελλάδα.