Το τμήμα “Ματιές στα Βαλκάνια” κρύβει πάντα ευχάριστες εκπλήξεις κι αποτελεί σήμα κατατεθέν για τους μυημένους. Πολλές φορές μάλιστα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης έχεις την μοναδική ευκαιρία να παρακολουθήσεις αρκετές από τις ταινίες του. Η “Ανωτέρα Δύναμη” (Α Higher Law) του Οκτάβ Τσελάρου από τη Ρουμανία κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στην πόλη μας κι αποτελεί μία από τις επιλογές που κατά την ταπεινή μου άποψη δεν πρέπει να χάσετε στη φετινή υβριδική διοργάνωση (7/11 22:00 Στ.Τορνές και online 4-14/11).
Η Αικατερίνα είναι καθηγήτρια θρησκευτικών σε ένα μικρό χωριό στην επαρχία μακριά από το Βουκουρέστι. Σύζυγός της ο ιερές της τοπικής ενορίας. Από την πρώτη στιγμή αντιλαμβανόμαστε πως κάτι τη βασανίζει. Τρέχει, καπνίζει, αναζητεί τρόπους εκτόνωσης και στην τάξη μιλάει για την αυτοβελτίωση, την αγάπη, το πνεύμα κι όχι το γράμμα του νόμου. Δίνει έμφαση στους προβληματισμούς των μαθητών της, προσπαθεί να λύσεις τις απορίες τους και δεν επαναπαύεται στην αποδοχή μίας παγιωμένης κατάστασης όπως τα περισσότερα άτομα της ηλικίας της. Μία ξαφνική έλευση όμως είναι ικανή να διαταράξει τις ισορροπίες και να βάλει σε περιπέτειες την ηρεμία.
Αμφιβολίες, ένταση, σύγχυση, ανταλλαγή βλεμμάτων, πειρασμοί και τελικά μία “μοιραία” συνάντηση δίπλα στο νερό. Πλήρης ανατροπή των δεδομένων από την μία στιγμή στην άλλη. Αδυναμίες, πάθος, έρωτας. Ανάγκη κάλυψης ενός κενού. Το πρόβλημα είναι βαθιά προσωπικό και παίρνει υπαρξιακές διαστάσεις. Ακολουθεί μία επικίνδυνη ακροβασία, ένα παιχνίδι στα όρια. Από την μία το ένοχο παρελθόν και ένα παρόν που πνίγει την πρωταγωνίστρια κι από την άλλη η άγνοια κινδύνου, το θράσος, η αναίδεια μέχρι την τελευταία σκηνή. Κάποιος γνωρίζει και κάποιος άλλος μαθαίνει παράλληλα αργά και βασανιστικά.
Η εξομολόγηση γίνεται κινητήριος μοχλός της εξέλιξης της πλοκής. Εκεί ο καθένας μπορεί να “ξεφορτωθεί” τις αμαρτίες του χωρίς φόβο. Την ίδια στιγμή οι εκβιασμοί δίνουν και παίρνουν. Συνθήκη εγκλωβισμού. Το αίμα βράζει. Ο παρορμητισμός κυριαρχεί. Οι εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, το άγχος των αποκαλύψεων, η συνεχής αμφισβήτηση, τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Τα κανάλια που διψούν για ίντριγκα και σκάνδαλα. Μία τόσο σύνθετη ταινία σε ένα ντεμπούτο μεγάλου μήκους που θεωρώ θα συζητηθεί σε ευρεία κλίμακα.
Τα διλήμματα διαδέχονται το ένα το άλλο. Ο χρόνος τρέχει κι η στιγμή της αλήθειας πλησιάζει. Η μητέρα θέλει πρώτα απ΄όλα να προστατέψει το παιδί της. Δεν είναι καθόλου εύκολο από τη στιγμή που βρίσκεται στο ίδιο περιβάλλον (σπίτι και σχολείο). Έχει ήδη κυλήσει και έχει πλέον να κάνει με έναν άνθρωπο άλλης κουλτούρας, που δεν αποκλείεται να είναι και περαστικός κυριολεκτικά και μεταφορικά. Δεν έχει επομένως τίποτα να χάσει. Πώς οδηγήθηκε η δασκάλα σε αυτόν τον δρόμο και ποιο θα είναι το τέλος;
Επιτείνεται η αγωνία μαεστρικά … Οι γραμμές αρχίζουν να παίρνουν κλίση σύγκρουσης και τελικά τέμνονται στο φινάλε. Το μεγαλείο της συγχώρεσης θα δοκιμαστεί. Η Αικατερίνα κινδυνεύει να χάσει ό,τι πολυτιμότερο είχε στη ζωή της, πληρώνοντας τις συνέπειες της πράξης της. Διαλύεται, καταρρέει, ξαπλώνει, αργά η σύνδεση χάνεται, οι πόρτες κλείνουν. Ο Τσελάρου ορθά αφήνει την τελευταία σκέψη στον θεατή, να γράψει ο καθένας τον δικό του επίλογο στο μυαλό του. Σπουδαία προσπάθεια…
