Η πιο ενδιαφέρουσα απόπειρα ελληνικής ταινίας στο 59ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, θεωρώ πως είναι “Η δουλειά της” του Νίκου Labot. Mία ιστορία για την Αθήνα του 2018, αλλά και την Ευρώπη της εποχής μας. Ξεκινάμε με έναν καυγά στο σπίτι και την τηλεόραση στο backround να αναγγέλλει συνεχώς μαύρες ειδήσεις. Μία οικογένεια σε αποσύνθεση. Τα λεφτά δε φτάνουν, παππούδες να συνεισφέρουν δεν υπάρχουν. Είναι πλέον υπόθεση ζωής.
Γράφει ο Μίλτος Τόσκας
Η Παναγιώτα, μητέρα δύο παιδιών, αναγκάζεται να αναζητήσει για πρώτη φορά δουλειά στη ζωή της περίπου στα σαράντα της χρόνια. Δίχως κάποιο πτυχίο, ιδιαίτερα προσόντα και προϋπηρεσία προσλαμβάνεται ως καθαρίστρια σε ένα νέο μεγάλο εμπορικό κέντρο. Οι ισορροπίες στην οικογένεια ανατρέπονται, έρχονται τα πάνω κάτω. Η απουσία της, σχεδόν ολόκληρη την ημέρα, θέτει τα υπόλοιπα μέλη προ των ευθυνών τους. Οι ρόλοι αλλάζουν, αντιστρέφονται κι ο αγώνας της επιβίωσης συνεχίζεται.
Μέσα σε ένα ταξίδι που σε καμία περίπτωση δεν κουράζει, αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες του σήμερα. Πόσο μάταιο είναι να μην έχεις ένα ευρώ να δώσεις στο παιδί σου να πάρει μία τυρόπιτα στο σχολείο; Κι όμως αυτή είναι η ζοφερή πραγματικότητα, με παιδιά να λιποθυμούν καθημερινά στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η εργασία, θα την κάνει να πατήσει δυνατά στα πόδια της, βγάζει τα πρώτα της λεφτά και βελτιώνει κάπως τις συνθήκες. Είναι υπάκουη λέει πάντα ναι, για να κρατήσει τη θέση της, αλλά παρουσιάζεται αφελής, καθώς δεν αντιλαμβάνεται πως άπαντες είναι αναλώσιμοι.
Ιστορία που βιώνουν καθημερινά στην κοινωνία, φίλοι μας, ίσως συγγενείς μας. “Δεν είναι δυνατόν να γίνουμε όλοι επιστήμονες”. Αλλά κι αυτοί που έχουν τα πτυχία, έχουν μήπως καλύτερη μοίρα; Κάποιοι ναι, άλλοι όχι. Κι ο σκηνοθέτης είναι κυνικός, με όπλο τον σκληρό ρεαλισμό. Δεν προσπαθεί να ωραιοποιήσει την κατάσταση, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Το μόνο κέρδος που μένει είναι οι στιγμές κι οι σχέσεις που οικοδομούνται. Με την αρετή της αληθινής κι όχι καιροσκοπικής φιλίας να εξυμνείται σε αυτό το φιλμ.
Απαξίωση στο σπίτι, υποτίμηση της οντότητάς της, το ίδιο και στη δουλειά. Ένας άνθρωπος που έχει συμβιβαστεί με την μοίρα του και τις άπειρες ώρες εργασίας και συνεχών απλήρωτων υπερωριών για τον βασικό μισθό ανειδίκευτου εργάτη, για 500κάτι ευρώ. Με την Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου να είναι εξαιρετική στον ρόλο της και να φωνάζει, “αυτή είναι η δουλειά μου”. Μία έκφραση πρωτόγνωρης αίσθησης, οικονομικής και συναισθηματικής ανεξαρτησίας, μίας γυναίκας που είχε μάθει να είναι πάντα «υπό».
Μία άλλη εκδοχή του νόμου της αγοράς. Με συμβάσεις που είναι στον αέρα, με απολύσεις που μετατρέπονται σε οικειοθελείς παραιτήσεις και με μία γενιά ανθρώπων, που με άλλα δεδομένα μεγάλωσε κι αλλιώς καλείται να τα βγάλει πέρα σήμερα. Χαλεποί καιροί, αλλά όταν έχεις στόματα να θρέψεις δεν έχεις επιλογή. Καμία δουλειά άλλωστε δεν είναι ντροπή. Αίσχος είναι μονάχα να κάθεσαι σπίτι και να μεμψιμοιρείς, να έχεις παραιτηθεί, να μην έχει πετύχει τίποτα.