Καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ανάμεσα στους οποίους η Fanny Ardant, η Katya Scherbachenko, η Φιλαρέτη Κομνηνού και άλλοι, πρόκειται να συναντηθούν στην καλλιτεχνική σκηνή των Δημητρίων, η οποία φέτος, προσαρμοζόμενη στο νέο τοπίο που δημιουργεί η πανδημική κρίση, μεταφέρεται σε ένα ειδικά σχεδιασμένο ψηφιακό περιβάλλον. Τα 55α Δημήτρια θα πραγματοποιηθούν από τις 5 έως τις 26 Οκτωβρίου.
Η θεματολογία των φετινών ψηφιακών Δημητρίων κινείται στον άξονα «distances» (αποστάσεις). «Distances» σωματικές λόγω των συνθηκών, χρονικές ή και συναισθηματικές, όχι όμως πολιτιστικές.
«Όλοι μας τους τελευταίους μήνες βιώνουμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Ο πολιτισμός, όμως, έχει αποδείξει ότι αντέχει τις δυσμενείς συνθήκες αβεβαιότητας και ανασφάλειας που του επιβάλλονται. Προσαρμόζεται και δημιουργεί ανάλογα με τις συνθήκες. Είναι πράγματι δύσκολο και καθόλου ευχάριστο να μην υπάρχουν ζωντανές παραστάσεις. Όμως αυτή η εποχή των δυσκολιών είναι ταυτόχρονα και εποχή προκλήσεων. Τα Δημήτρια αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας και μεταφέρουν την καλλιτεχνική τους σκηνή σε μια ψηφιακή πλατφόρμα και από εκεί στις οθόνες του υπολογιστή σας, του κινητού σας ή του τάμπλετ σας», ανέφερε στην κεντρική εισήγησή της προς το Δημοτικό Συμβούλιο η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Στεφανία Τανιμανίδου.
Ψηφιακή πλατφόρμα
Η ψηφιακή πλατφόρμα που θα φιλοξενήσει τα φετινά Δημήτρια είναι διαδραστική, τετράγλωσση, φιλική σε κάθε χρήστη, εύκολα προσβάσιμη από κάθε τύπο φορητής συσκευής και εμπλουτισμένη με πρωτότυπη μουσική, ενώ η εγγραφή των χρηστών για την παρακολούθηση όλων των παραστάσεων θα είναι δωρεάν.
Η ψηφιακή αυτή πλατφόρμα που σχεδιάζεται να ξεκινήσει με το Φεστιβάλ των Δημητρίων στη συνέχεια θα αποτελέσει το κύριο μέσο ενημέρωσης για την πολιτιστική δραστηριότητα του Δήμου Θεσσαλονίκης και των συνεργαζόμενων φορέων. Με αυτόν τον τρόπο διαμορφώνεται ένα αποτύπωμα της πολιτιστικής Θεσσαλονίκης του 2020 και παράλληλα η πόλη αποκτά ένα νέο τουριστικό προϊόν.
Πρωταγωνίστρια η Θεσσαλονίκη
Η κεντρική εκδήλωση του Φεστιβάλ θα είναι αφιερωμένη στον Ντίνο Χριστιανόπουλο, ενώ στη φετινή διοργάνωση πρωταγωνίστρια θα είναι η ίδια η Θεσσαλονίκη. Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ παρουσίασε στο Δημοτικό Συμβούλιο ο επικεφαλής της Επιτροπής των Καλλιτεχνικών Συμβούλων των Δημητρίων Άκης Σακελλαρίου.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ 55ΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΩΝ
Δραματοποιημένες αφηγήσεις γνωστών και πρωτότυπων κειμένων Θεσσαλονικέων συγγραφέων με θέμα την πόλη
Ηθοποιός: Στέλιος Μάινας
Συγγραφέας: Θωμάς Κοροβίνης
Τίτλος έργου: Θεσσαλονίκη Μάνα μου
Χώροι βιντεοσκόπησης: Λευκός Πύργος, Καμάρα, Ροτόντα, Τσινάρι, Κάστρα
Ο ηθοποιός πραγματοποιεί στα πιο χαρακτηριστικά σημεία στην πόλη της Θεσσαλονίκης έναν περίπατο-ύμνο στις ομορφιές της, στο πνεύμα της, στην τέχνη της και στους ανθρώπους της, μέσα από τη σκέψη και την πένα του Θωμά Κοροβίνη.
Ηθοποιός: Ρένια Λουιζίδου
Συγγραφέας: Άκης Δήμου
Τίτλος έργου: Ο δρόμος που τον λένε Αντίο (πρωτότυπο έργο για τα 55α Δημήτρια)
Χώροι βιντεοσκόπησης: Αποθήκη 8, Λιμάνι
Η ηθοποιός διαβάζει ένα πρωτότυπο κείμενο του συγγραφέα Άκη Δήμου, το οποίο γράφτηκε ειδικά για την περίσταση και αναφέρεται σε μια ιστορία στη διάρκεια της πανώλης τον 19ο αιώνα.
Ηθοποιός: Φιλαρέτη Κομνηνού
Συγγραφέας: Θωμάς Κοροβίνης
Τίτλος έργου: Canal d’ amour
Χώροι βιντεοσκόπησης: Μπενσουσάν Χαν, Λαδάδικα
Η ηθοποιός διαβάζει στα πλακόστρωτα Λαδάδικα και στο ατμοσφαιρικό Μπενσουσάν Χαν αποσπάσματα από το αφήγημα του Θωμά Κοροβίνη για το ερωτικό περιθώριο της Θεσσαλονίκης του ΄80, εποχή ερωτικά πληθωρική για την πόλη.
Ηθοποιός: Βλαδίμηρος Κυριακίδης
Συγγραφέας: Γιώργος Σκαμπαρδώνης
Τίτλος έργου: Λεωφορείο
Χώροι βιντεοσκόπησης: Διαδρομή αστικού λεωφορείου της γραμμής 10
Μέσα στο αστικό λεωφορείο της γραμμής 10 και με την τυπική διαδρομή, ο ηθοποιός διαβάζει αποσπάσματα από το έργο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη. Ο συγγραφέας θυμάται, επινοεί και φαντάζεται σε κάθε μία από τις δεκαεννιά στάσεις της γραμμής 10. Ένα δρομολόγιο νοσταλγίας και φαντασίας.
Ηθοποιός: Ιεροκλής Μιχαηλίδης
Συγγραφέας: Γιώργος Σκαμπαρδώνης
Τίτλος έργου: Στη σκάλα του Μόλχο
Χώροι βιντεοσκόπησης: Περιοχή Καπάνι
Ο ηθοποιός περιδιαβαίνει στο Καπάνι διαβάζοντας αποσπάσματα από το διήγημα του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Στη σκάλα του Μόλχο», το οποίο συμπεριλαμβάνεται στα 33 διηγήματα του έργου του «Νοέμβριος» και αναφέρεται στο «Διεθνές Βιβλιοπωλείο Μόλχο», το παλιότερο βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης, που στεγαζόταν επί της οδού Τσιμισκή 10.
Ηθοποιός: Θοδωρής Αθερίδης
Συγγραφέας: Τέλλος Φίλης
Τίτλος έργου: Μία φούγκα για τη φωνή του Θοδωρή Αθερίδη (πρωτότυπο έργο για τα 55α Δημήτρια)
Χώροι βιντεοσκόπησης: Ιπποδρόμιο, Ανάκτορα Γαλέριου
Περπατώντας στην περιοχή Ναυαρίνου, ο ηθοποιός διαβάζει ένα πρωτότυπο κείμενο του Τέλλου Φίλη, που αναφέρεται σε μια προσωπική και συναισθηματική διαδρομή δύο συμμαθητών, κοντά στα πενήντα πια, στους δρόμους και στα μνημεία του κέντρου της Θεσσαλονίκης.
Ηθοποιός: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη
Συγγραφέας: Γλυκερία Μπασδέκη
Τίτλος έργου: Reunion, (πρωτότυπο έργο για τα 55α Δημήτρια)
Χώροι βιντεοσκόπησης: Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Η ηθοποιός διαβάζει ένα πρωτότυπο κείμενο της Γλυκερίας Μπασδέκη με τίτλο «Reunion», για τα σχολικά χρόνια του ΄70 και του ΄80.
Δραματοποιημένη αφήγηση – Μουσική
Ηθοποιοί: Fanny Ardant, Παρίσι
Πολύδωρος Βογιατζής, Ελλάδα
Βιολοντσέλο: Sonia Weder Atherton
Συγγραφέας: Marguerite Duras
Τίτλος έργου: Aurelia Steiner, (Γαλλία)
Χώροι βιντεοσκόπησης: Στούντιο TV5 Μonde, Παρίσι
Δραματοποιημένη αφήγηση-ανάγνωση από τη Fanny Ardant. Η συγκεκριμένη παραγωγή θα προβληθεί και στο πρόγραμμα του TV5 Monde, το οποίο παραχωρεί δωρεάν στον Δήμο Θεσσαλονίκης το studio βιντεοσκόπησης στο Παρίσι. Η διάσημη ηθοποιός αφηγείται αποσπάσματα από το έργο της Marguerite Duras «Aurelia Steiner», που αναφέρεται στη διαχρονική διάσταση του Έρωτα και του Θανάτου. Ο Πολύδωρος Βογιατζής αφηγείται πρωτότυπο κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη απαντώντας στην Aurelia Steiner. Οι αφηγήσεις εμπλουτίζονται από την πρωτότυπη μουσική της διάσημης τσελίστριας Sonia Weder Atherton.
Ηθοποιός: Έφη Σταμούλη
Συγγραφέας: Λεό Σαλτιέλ
Τίτλος έργου: Μη με ξεχάσετε
Χώροι βιντεοσκόπησης: Παλιός Σιδηροδρομικός Σταθμός, Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Σε συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης
Τρεις εβραίες μητέρες γράφουν στους γιους τους από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στο διάστημα των μηνών πριν την αναχώρησή τους για το Άουσβιτς. Η ηθοποιός Έφη Σταμούλη διαβάζει τα γράμματα του Λεό Σαλτιέλ, ενώ η Μαριάντζελα Χατζησταματίου ερμηνεύει σεφαραδίτικα τραγούδια.
Μουσική
Συναυλία μελοποιημένων ποιημάτων του Ντίνου Χριστιανόπουλου
Χώροι βιντεοσκόπησης: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Κεντρική Βιβλιοθήκη ΑΠΘ
Σύνθεση: Νίκος Βίττης
Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης
Μουσική διεύθυνση: Αναστάσιος Συμεωνίδης
Τραγούδι: Γρηγόρης Κλιούμης
Αρχείο φωτογραφιών, γραμμάτων, καρτ ποστάλ: Γιάννης Μέγας
Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, αν και ιδιαίτερα επιφυλακτικός στις μελοποιήσεις του έργου του, όταν άκουσε μελοποιήσεις από τον Νίκο Βίττη, έδωσε την άδειά του. Οι μελοποιήσεις αυτές, οι περισσότερες από τις οποίες παρουσιάζονται σε πρώτη εκτέλεση, κινούνται σε ένα φάσμα μουσικών ειδών, αποδίδοντας έτσι καλύτερα το περιεχόμενο των στίχων, αλλά και συχνά την αγάπη του ποιητή στο ρεμπέτικο τραγούδι, αγάπη που τον ώθησε να γράψει, πέρα από τα ποιήματα, και στίχους. Η συναυλία αποτίει φόρο τιμής στον ποιητή τόσο για το έργο του όσο και για τη σημαντική του συμβολή στην πολιτιστική δημιουργία της Θεσσαλονίκης, που γίνεται ακόμη πιο επίκαιρη με τον πρόσφατο θάνατό του. Η εκτέλεση των έργων θα γίνει από τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης. Η ερμηνεία των μελοποιημένων στίχων θα γίνει από την ιδιαίτερη φωνή του Γρηγόρη Κλιούμη, τραγουδιστή και στιχουργού του συγκροτήματος Υπόγεια Ρεύματα. Οι ενορχηστρώσεις των έργων είναι του Λάζαρου Τσαβδαρίδη, ενώ την ορχήστρα διευθύνει ο μαέστρος Αναστάσιος Συμεωνίδης
Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου: “Up to eight”
Καλλιτεχνική επιμέλεια προγράμματος: Βασίλης Βαρβαρέσος
Χώροι βιντεοσκόπησης: Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
Για πρώτη φορά φέτος διοργανώνεται στην πόλη Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου «Up to eight» από το Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμά του χαρακτηρίζεται από τη σύζευξη νεωτερικών και παραδοσιακών στοιχείων της λόγιας μουσικής δωματίου, έτσι όπως αυτή άρχισε να παρουσιάζεται εδώ και εκατοντάδες χρόνια και συνεχίζει να υπάρχει, προκαλώντας δημιουργικά τους σύγχρονους μουσικούς και συνθέτες. Η πρώτη ετήσια συνάντηση 18 καταξιωμένων μουσικών της πόλης, αφοσιωμένων στην εξερεύνηση και την εκτέλεση των σπουδαίων έργων μουσικής δωματίου, δημιούργησαν ένα πρόγραμμα οκτώ συναυλιών με έργα των: Strauss, Frank, Piazzolla, Gardel, Smetana, Prokofiev, Παπάνα, Boccherini κ.ά. Την επιμέλεια του προγράμματος ανέλαβε ο πιανίστας Βασίλης Βαρβαρέσος.
Συναυλία μουσικού συνόλου «Perharps»
Σύνολο με οκτώ άρπες και κρουστά εναλλακτικών τεχνικών και πειραματισμών μουσικής. Περιέχει πρωτότυπες συνθέσεις σε μίνιμαλ έθνικ ύφος της δημιουργού του σχήματος Κατερίνας Κίτσου, γνωστά κομμάτια jazz, ελληνικά παραδοσιακά κομμάτια και ιρλανδέζικη μουσική.
Blindsight
Χώροι βιντεοσκόπησης: Μέγαρο Μουσικής
Μουσικά τοπία σύγχρονης jazz μουσικής από έξι επιφανείς μουσικούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό σε πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις και μεταγραφές του Αντώνη Ανισέγκου, που ανοίγουν χώρους και προσκαλούν στην κατάδυση σε εξωτικούς χώρους, χωρίς να χάνουν τον δρόμο τους. Υπνοβατούν συλλογικά σε διαφορετικές διαστάσεις, που συνδέονται μυστικά μεταξύ τους, ενώ αφηγούνται ένα ταξίδι χωρίς λόγια.
Katya Scherbachenko, σοπράνο
Jakob Katsnelson, πιάνο
Εργα: Sergei Prokofiev, Dmitriy Mazurov
(Ρωσία)
Χώροι βιντεοσκόπησης: Μόσχα, Αγία Πετρούπολη
Στο τέλος του 1916, ο Προκόφιεφ, θέλοντας να χαλαρώσει λίγο από τους εξαντλητικούς ρυθμούς σύνθεσης, αποφάσισε να μελοποιήσει κάποια ποιήματα σύγχρονων δημιουργών. Εκείνη την εποχή, η Άννα Αχμάτοβα με τον λόγο της μετέδιδε την αίσθηση της νοσηρής ρωσικής κοινωνίας κι αποτελούσε μια πολλά υποσχόμενη νεαρή ελπίδα της ρωσικής ποιητικής τέχνης. Επέλεξε λοιπόν πέντε ποιήματα της Άννας Αχμάτοβα, τα οποία και μελοποίησε σε διάστημα μόλις τεσσάρων ημερών. Οι μελοποιήσεις αυτές παρουσιάστηκαν με τον ίδιο τον Προκόφιεφ να συνοδεύει στο πιάνο, προκαλώντας μεγάλη αίσθηση. Ακόμα και ο ίδιος παραδέχθηκε ότι «μετά από αυτά τα τραγούδια, πολλοί θα πιστέψουν πως γράφω για πρώτη φορά λυρική μουσική». Αυτόν τον κύκλο των πέντε μελοποιημένων ποιημάτων θα τραγουδήσει η διεθνούς φήμης σοπράνο Katya Scherbachenko συνοδευόμενη στο πιάνο από τον ταλαντούχο Jakob Katsnelson, πιανίστα και καθηγητή του Ωδείου της Μόσχας. Στη συνέχεια θα ακουστεί το έργο «Light Sorrow» του ρώσου συνθέτη ηλεκτρονικής μουσικής Dmitriy Mazurov, που βασίστηκε στην αγγλική εκδοχή ενός ποιήματος του Δημήτρη Γιαλαμά. Το έργο αυτό δημιουργήθηκε αποκλειστικά για τα 55α Δημήτρια και θα παρουσιαστεί σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση.
Φεστιβάλ μουσικής Τζαζ: “Open Jazz Festival”
Χώροι βιντεοσκόπησης: Πολυχώρος Τέχνης ΑΒΓΟ
Στο πλαίσιο των καλλιτεχνικών δράσεων του Κέντρου Πολιτισμού Δήμου Θεσσαλονίκης εντάχθηκε το φεστιβάλ «Οpen Jazz», που αποτελεί συνέχεια του φεστιβάλ τζαζ που διοργάνωνε ο Δήμος Θεσσαλονίκης κάθε καλοκαίρι τα τελευταία χρόνια. Το πρόγραμμά του διαπνέεται από τις σύγχρονες τάσεις της τζαζ και της αυτοσχεδιαζόμενης μουσικής με ό,τι αυτό περιλαμβάνει από τον χώρο των παραδοσιακών σχολών της Ευρώπης και της Αμερικής. Φέτος το Φεστιβάλ «Οpen Jazz» διευρύνεται θεματικά και, λόγω των συνθηκών, γίνεται ψηφιακό και φιλοξενείται στη διαδικτυακή πλατφόρμα των 55ων Δημητρίων. Περιλαμβάνει τρεις συναυλίες μουσικών συνόλων της πόλης με τη συμμετοχή δώδεκα εξαιρετικών καλλιτεχνών που διαθέτουν διεθνές προφίλ με πολυάριθμες εμφανίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τα μουσικά σύνολα που συμμετέχουν είναι: Blue note tribute jazz quintet, Oleg Chaly Organ Trio – Wes Montgomery Tribute, Yakov trio with James Wylie.
Χορός
Die Wolke Art Group: “Viewport”
Χώροι βιντεοσκόπησης: Στούντιο Vitruvian Thing
7+1 καλλιτεχνικά σχήματα της Θεσσαλονίκης από τον χώρο του σύγχρονου χορού, της μουσικής, του σωματικού θεάτρου και της performance art εξερευνούν τη συνθήκη της ηλεκτρονικής σκηνικής παρουσίασης και αξιοποιούν τις δυνατότητες της ψηφιακής προβολής. Δημιουργούνται έτσι επτά σύντομα έργα τα οποία θα ενσωματώνουν με δημιουργικό τρόπο εικαστικό περιεχόμενο, animations, κείμενο, λόγο, φως και ήχο προς την αναζήτηση μιας νέας μορφής επικοινωνίας με το κοινό. Θεματικά, προσεγγίζουν το ζήτημα από διαφορετικές απόψεις, σε μια προσπάθεια αναζήτησης μελλοντικών εργαλείων έκφρασης που θα παραμείνουν επίκαιρα και σχετικά ακόμη και μετά τη λήξη των περιοριστικών μέτρων.