Ξεκίνησε την περασμένη Παρασκευή και ολοκληρώνεται την Πέμπτη 26 Νοεμβρίου, το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αδριανούπολης.
Μια μεγάλη προσωπικότητα του παγκόσμιου κινηματογράφου, ο γάλλος Τόνι Γκατλίφ, είναι ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής. Μάλιστα, η νέα του ταινία «Τζερόνιμο», (Geronimo), προβλήθηκε ως ταινία έναρξης.
Το νέο αυτό φεστιβάλ που διοργανώνεται στην τουρκική πόλη της Ανατολικής Θράκης, έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα και επικεντρώνει σε ταινίες οι οποίες προέρχονται από τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Μέσα σε μία εβδομάδα προβάλλονται περίπου 100 ταινίες, από τις οποίες 10 στο Διεθνές και άλλες 10 στο Εθνικό τμήμα. Υπάρχει επίσης και διαγωνιστικό τμήμα για τουρκικές ταινίες μικρού μήκους.
Οι προβολές γίνονται σε 4 υπερσύγχρονες αίθουσες στον πολύ-κινηματογράφο Σινεμαρίν, ο οποίος βρίσκεται σε ένα εμπορικό κέντρο.
Τιμώμενη βαλκανική χώρα είναι η Βουλγαρία, ενώ στο τμήμα Ένας Σκηνοθέτης, Μία Χώρα, φιλοξενούνται δύο ταινίες του ρουμάνου Κριστιάν Κομεάγκα. Στο τμήμα Πέρα από τη Θάλασσα, προβάλλονται ταινίες από υπερατλαντικές χώρες. Επιπλέον υπάρχουν προβολές επιλεγμένων τουρκικών ντοκιμαντέρ, βραβευμένων τουρκικών ταινιών μικρού μήκους, αφιερώματα σε τούρκους κινηματογραφιστές, ταινίες για παιδιά, κινηματογραφικές επιτυχίες, όπως το «Χιούγκο», του Μάρτιν Σκορσέζε κλπ.
Η κριτική επιτροπή θα απονείμει συνολικά έξι Χρυσά Ηλιοτρόπια, για την καλύτερη ταινία, την καλύτερη σκηνοθεσία, για γυναικεία ερμηνεία, για ανδρική ερμηνεία, για σενάριο σενάριο και για διεύθυνση φωτογραφίας.
Έχοντας φθάσει στην Αδριανούπολη, νωρίς το μεσημέρι της Δευτέρας, είχα την ευκαιρία μέχρι το βράδυ, να δω τέσσερις ταινίες. Δύο από το Διεθνές Διαγωνιστικό, μία από το Εθνικό Διαγωνιστικό και μία από το τμήμα Γκαλά της Αδριανούπολης, στο οποίο προβάλλονται επιλεγμένες ταινίες.
Η τουρκική ταινία «Περιπλοκή» (Dolanma), του Τουντς Νταβούτ, περιγράφη τις περίπλοκες σχέσεις οι οποίες δημιουργούνται ανάμεσα σε δύο αδέλφια που ζουν στο δάσος και εργάζονται ως υλοτόμοι και μία γυναίκα. Με πλάνα μεστά, βλέμματα και εκφράσεις, ο σκηνοθέτης εικονογραφεί με οικονομία και αρκετά αφαιρετική διάθεση, την υπόγεια σύγκρουση ανάμεσα στους τρεις χαρακτήρες, σε μια ταινία που ρουφάει το θεατή.
Στην ταινία του διεθνούς διαγωνιστικού, «Οι αδελφοί Φίδια» (Kobry a uzovsky), ο Τσέχος σκηνοθέτης Γιαν Προυσινόφσκι, περιγράφει τη δύσκολη σχέση ανάμεσα σε δυο αδέλφια με τα παρατσούκλια Κόμπρα και Οχιά. Ο ένας (Οχιά) προσπαθεί να φτιάξει τη δουλειά του ανοίγοντας ένα μαγαζί με ρούχα αλλά αντιμετωπίζει διαρκώς προβλήματα από τον αδελφό του (Κόμπρα), ο οποίος είναι ναρκομανής και κλέφτης. Με ρεαλιστική ματιά, νευρική κάμερα και συναισθηματική αποστασιοποίηση, ο σκηνοθέτης δίνει μια εικόνα της ζωής στη σύγχρονη Τσεχία.
Στην άλλη ταινία του διεθνούς διαγωνιστικού, την αλβανική «Κεφέ Μπότα» (Bota), του Τόμας Λογκορέτσι, βλέπουμε τη ζωή κάποιων ανθρώπων, σε μια αππόκοσμη περιοχή, στη μέση του πουθενά. Μέσα σε ένα έρημο και μίζερο τοπίο, σε μια αυτοσχέδια παράγκα, λειτουργεί το καφέ Μπότα. Ιδιοκτήτης του είναι ο Μπεν και εργάζονται σε αυτό, η ξαδέλφη του, Γιούλι και η ερωμένη του, Νόρα. Ο Μπεν χρωστά σε ένα μαφιόζο, η Νόρα μένει έγκυος και η Γιούλι ανακαλύπτει ένα μυστικό από το παρελθόν που αναστατώνει τη ζωή της. Με πλάνα στα οποία φαίνεται το τοπίο το οποίο έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, αφού η ερημιά του μπορεί να παραλληλιστεί με την ερημιά των ηρώων του, ο Λογκορέτσι μπάινει μέσα στη ψυχή των ανθ΄ρωπων που ονειρεύονται αλλά μένουν εγκλωβισμένοι. Το τραγικό φινάλε λειτουργεί ως λύτρωση για τη Γιούλι, αλλά δεν παύει να είναι πικρό. Μια ταινία για το δράμα των Βαλκανίων και ιδιαίτερα για την Αλβανία, μια ταινία που η ψυχή της πάλλεται σε επικίνδυνες ισορροπίες.
Τέλος η ταινία του κούρδου, Αιντίν Οράκ, «Μωυσής χωρίις ράβδο» (Musaye be asa), είναι μια ποιητική ματιά στη ζωή του συγγραφέα, διανοητή, αγωνιστή της δημοκρατίας καιακτιβιστή, Μουσά Αντέρ. Ο «θείος Μουσά» των Κούρδων σκιαγραφείται με λεπτότητα μέσα από τη ζωή και το έργο του. Σημειώνουμε πως η δολοφονία του, το Σεπτέμβριο του 1992, παραμένει ανεξιχνίαστη.
Περισσότερα από την Αδριανούπολη, σε επόμενο σημείωμα.