Δραματικές στιγμές έζησαν 93 πρόσφυγες, ανάμεσά τους 18 ανήλικες και πολλές έγκυες γυναίκες από την Συρία, οι οποίοι εγκλωβίστηκαν την Τετάρτη τα ξημερώματα σε εμπορικό τρένο στην Γευγελή, στην ΠΓΔΜ χωρίς να μπορούν να πάρουν στην κυριολεξία αέρα. Στοιβαγμένοι επί δέκα περίπου ώρες στο ακινητοποιημένο εμπορικό τρένο και νομίζοντας ότι θα κατευθυνθούν προς την Σερβία, χτυπούσαν τις πόρτες ζητώντας βοήθεια μέχρι που το τρένο επέστρεψε πίσω στην Ειδομένη και μέσω μιας κλήσης ανάγκης στο 112 εντοπίστηκαν από τους υπαλλήλους του ΟΣΕ και την αστυνομία της Ειδομένης.
Δείτε το βίντεο από το Οδοιπορικό στην Ειδομένη
Δέκα ώρες ασφυξίας
«Αρχικά ξεκινήσαμε περίπου 200-300 άτομα που φτάσαμε στην Ειδομένη μετά από ένα μακρύ ταξίδι από την Αθήνα, το μεγαλύτερο μέρος με τα πόδια. Αφού δώσαμε στον διακινητή περίπου 1500 ευρώ το άτομο φτάσαμε στην Γευγελή όπου μας έβαλαν σε ένα τρένο το οποίο προοριζόταν για εμπορεύματα και όχι για ανθρώπους» λέει ο Μοχάμεντ Ζαχαρία 31 χρονών. «Στόχος μας ήταν να φτάσουμε στην Γερμανία όπου άλλοι έχουμε συγγενείς και άλλοι αναζητούμε δουλειά» συνεχίζει.
Τα βαγόνια σφραγίστηκαν και το τρένο έμεινε ακινητοποιημένο επί ώρες.
«Κάποια στιγμή άνοιξαν οι πόρτες η αστυνομία της ΠΓΔΜ κατέβασε κάποιους ενώ στο δικό μας βαγόνι ξαναέκλεισε την πόρτα ενώ είδε σε τι κατάσταση βρισκόμασταν»
«Δεν υπήρχε καθόλου αέρας, δεν είχαμε ούτε φαγητό, ούτε νερό. Χτυπούσαμε τις πόρτες, κάποιοι λιποθύμησαν, ο κόσμος έκλαιγε, τα μωρά ακόμη και οι άνδρες. Δεν βλέπαμε τίποτα, υπήρχε απόλυτο σκοτάδι και μας είχε απαγορευτεί να παίρνουμε τηλέφωνα. Μετά από ώρες το τρένο ξεκίνησε δεν ξέραμε για πού. Νομίζαμε για την Σερβία. Όταν σταμάτησε κάποιος από εμάς έκανε κλήση στο 112 και μετά από κάποια ώρα ήρθε η αστυνομία της Ειδομένης και μας άνοιξε. Εκεί καταλάβαμε ότι βρισκόμασταν ξανά στην Ελλάδα» προσθέτει ο Μοχάμεντ.
«Αφού μας εξαπάτησαν, μας συμπεριφέρθηκαν σαν να είμαστε ζώα. Γιατί να το κάνουν αυτό; » αναρωτιέται η Asisa και προσθέτει «Αν μας άφηναν δύο ώρες ακόμη θα πεθαίναμε»
Ο “πόλεμος” των συνόρων
«Πριν φτάσουμε στην Γευγελή κοιμόμασταν για μέρες στο δάσος. Τα παιδιά βιώνουν μια απίστευτη ταλαιπωρία. Ήρθαμε από έναν πόλεμο και ζούμε έναν νέο πόλεμο και εδώ. Είμαστε διωγμένοι από παντού» καταλήγει.
Στην Ειδομένη του Κιλκίς, καθημερινά φτάνουν 200-300 μετανάστες με σκοπό να περάσουν τα σύνορα και να καταφέρουν να μπουν στο «τρένο της ελπίδας», όπως λένε, που θα τους μεταφέρει σε κάποια χώρα της Βόρειας Ευρώπης. Τα χρήματα που πληρώνουν στους διακινητές κυμαίνονται γύρω στα 1500 ευρώ κατ`άτομο. Οι τιμές αλλάζουν ανάλογα με τον προορισμό του καθενός. Όσοι δεν έχουν χρήματα συνεχίζουν την διαδρομή με τα πόδια, όπου συνήθως συλλαμβάνονται στην γειτονική χώρα και επιστρέφουν πίσω στην Ειδομένη. Οι περισσότεροι έχουν στα χέρια τους ένα υπηρεσιακό χαρτί το οποίο τους επιτρέπει την διαμονή στην Ελλάδα από έναν μέχρι έξι μήνες αλλά όχι στην παραμεθόριο. Κρατούνται προσωρινά στο αστυνομικό τμήμα της Ειδομένης και στη συνέχεια επιστρέφουν στην Θεσσαλονίκη και μετά από μικρό διάστημα ξαναξεκινούν το ταξίδι προς τα σύνορα. Ζουν για μέρες δίπλα στο ποτάμι, κάτω από τα δένδρα χωρίς φαγητό και ρούχα. Στην διαδρομή μετά τα σύνορα πολλοί από αυτούς δέχονται επιθέσεις από συμμορίες που έχουν αναπτυχθεί και στόχο έχουν το πλιάτσικο σε όσα λεφτά τους έχουν απομείνει.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι τραυματισμοί είναι σοβαροί και οι αλληλέγγυοι της περιοχής όταν καταφέρνουν να τους βρουν τους μεταφέρουν στο κέντρο Υγείας Πολυκάστρου.
«Την Κυριακή προς την Δευτέρα δεχτήκαμε μια κλήση από 34 Σύριους πρόσφυγες που βρίσκονταν στην Συνοριογραμμή. Ούρλιαζαν και ζητούσαν ιατρική βοήθεια. Τους εντοπίσαμε με GPS και ειδοποιήσαμε την αστυνομία. Τους βρήκαμε μέσα στα αίματα» λέει ο Βασίλης Τσαρτσάνης, εθελοντής που δραστηριοποιείται μαζί με μια ομάδα κατοίκων του Πολυκάστρου και της Ειδομένης συλλέγοντας ανθρωπιστική βοήθεια η οποία δίνεται σχεδόν καθημερινά στους πρόσφυγες. «Όπως μας κατήγγειλαν είχαν περικυκλωθεί από μια ομάδα 120 ατόμων με την αστυνομία της ΠΓΔΜ να τους τυφλώνει με τους προβολείς επιτρέποντας την επίθεση εναντίον τους. Τους μεταφέραμε στο κέντρο Υγείας Πολυκάστρου. Τέσσερις ήταν τραυματισμένοι σοβαρά και διακομίστηκαν στο Νοσοκομείο του Κιλκίς».
Το μεγάλο πλιάτσικο
Το συμβάν με το εμπορικό «τρένο φάντασμα», όπου 100 περίπου άτομα κόντεψαν στην κυριολεξία να πεθάνουν από ασφυξία είναι μια τραγική απόδειξη του πόσο αναλώσιμη είναι η ζωή τους. Οι διακινητές που τους περιμένουν λίγο μετά τα σύνορα ουσιαστικά τους εξαπατούν υποσχόμενοι την “ασφάλεια” του ταξιδιού, δηλαδή να μεταφέρονται σαν ζώα σε εμπορικά τρένα, το οποίο όμως στην περίπτωση αυτή δεν έγινε γιατί το τρένο όχι μόνο δεν ξεκίνησε για την Σερβία αλλά επέστρεψε για άγνωστους λόγους στην Ειδομένη. Η τοπική μαφία, όπως την χαρακτηρίζουν, περιλαμβάνει και τις αστυνομικές αρχές της ΠΓΔΜ, που όπως έγινε την Τετάρτη τα ξημερώματα, είχε διαπιστώσει σε ποια κατάσταση βρίσκονταν οι πρόσφυγες στα βαγόνια ενός εμπορικού τρένου του κρατικού σταθμού.
«Πρέπει αναγκαστικά να πληρώσεις, ακόμη και αν πας μόνος πάλι οι διακινητές θα σε βρουν» λέει η Ρίμα.
Χθες στην Γευγελή κάποιοι που αρνήθηκαν να μπουν στο τρένο δέχτηκαν επίθεση τόσο από τους συνοριοφύλακες όσο και από τους ανθρώπους των διακινητών που τους απειλούσαν να μην προσπαθήσουν να επικοινωνήσουν με κανέναν. «Το μεγάλο πλιάτσικο» είναι το αποτέλεσμα της ανυπαρξίας μιας νόμιμης οδού που θα επέτρεπε στους πρόσφυγες να ταξιδέψουν χωρίς να διακινδυνεύουν καθημερινά την ζωή τους.
Στην Ειδομένη εξευτελίζεται η ανθρώπινη ζωή
«Αυτό που ζητάω είναι μια πατρίδα για να μεγαλώσουν οι κόρες μου με αξιοπρέπεια. Ζητάμε μια θεσμική λύση για το πρόβλημά μας. Τώρα έχουμε μείνει χωρίς καθόλου λεφτά και θα αναγκαστούμε πάλι να ζήσουμε στο δρόμο»
«Το πέρασμα από την Ειδομένη θεωρείται πλέον άκρως επικίνδυνο. Εδώ εξευτελίζεται καθημερινά η ανθρώπινη ζωή. Όποιος δεν πληρώνει τους διακινητές πέφτει θύμα ξυλοδαρμών. Όσο η πολιτεία δεν παρεμβαίνει η μαφία οργιάζει. Το πέρασμα από κάθε χώρα «κοστίζει» περίπου 500 ευρώ» σημειώνει μεταξύ άλλων ο Βασίλης Τσαρτσάνης προσθέτοντας «Τα χρήματα αυτά που πηγαίνουν στους διακινητές προέρχονται από ανθρώπους που αναγκάστηκαν να πούλησαν την περιουσία τους, να φύγουν από την χώρα τους για να βρουν ένα καλύτερο αύριο»
«Πρέπει να ανοίξουν τα σύνορα και να μπορεί να μετακινείται ο κόσμος ελεύθερα. Μέσα από αυτήν την πρακτική που ακολουθείται βλέπουμε ότι ουσιαστικά δυναμώνονται μόνο τα δίκτυα εκμετάλλευσης. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να μοιραστεί η ευθύνη, δηλαδή η διαμονή, η μετακίνηση και η εργασία σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε. απέναντι στους ανθρώπους αυτούς» καταλήγει η Έφη Γελαστοπούλου από την Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης.
Σταυρούλα Πουλημένη
