«Ένας τόπος χρειάζεται για να τολμήσουμε να υποθέσουμε πως μπορεί να αλλάξει αυτός ο κόσμος.Για μας.. είναι ένας τόπος αλληλεγγύης, το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης.Τρία χρόνια στην πόλη !Τρία χρόνια αγώνας για την αξιοπρέπεια, τη ζωή και τη χαρά !»
Με τα λόγια αυτά τα μέλη του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης που κλείνει τις μέρες αυτές τρία χρόνια λειτουργίας και προσφοράς δωρεάν παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ανασφάλιστους έλληνες και μετανάστες καλούν τους πολίτες της Θεσσαλονίκης σε μια μεγάλη συναυλία οικονομικής στήριξης του ΚΙΑ με τους Θανάση Παπακωνσταντίνου και τη Ματούλα Ζαμάνη και με τον Γιάννη Χαρούλη που θα ξεκινήσει σήμερα το απόγευμα στις 9 στο πρώην Στρατόπεδο του Παύλου Μελά . Μια συναυλία –γιορτή της αλληλεγγύης στα χρόνια του Μνημονίου και της κρίσης, στα χρόνια όπου το δικαίωμα στην Υγεία καταργήθηκε για την πλειοψηφία του κόσμου με το Κοινωνικό Ιατρείο της Θεσσαλονίκης αλλά και τα υπόλοιπα κοινωνικά ιατρεία που δημιουργήθηκαν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας να αντιστέκονται με την δράση τους στις πολιτικές θανάτου που εφαρμόζονται στον χώρο της υγείας.
Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης έχουν, σύμφωνα με τα στοιχεία, επισκεφθεί τα τρία χρόνια λειτουργίας του περισσότεροι από 20.000 ασθενείς, τo 70-80% των οποίων βρίσκεται στην παραγωγική ηλικία των 35-65. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας, φτωχοί συμπολίτες μας αλλά και πολίτες των μεσαίων στρωμάτων που βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς ασφάλιση, έλληνες και μετανάστες, άτομα με σοβαρά και χρόνια προβλήματα υγείας που αδυνατούν να αγοράσουν τα φάρμακα που χρειάζονται και οι οποίοι βρήκαν κλειστή την πόρτα των νοσοκομείων είναι οι καθημερινοί επισκέπτες του Κοινωνικού Ιατρείου. Στο εγχείρημα της αλληλεγγύης έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους γιατροί, νοσηλευτές, άνθρωποι κάθε ηλικίας που βοηθούν στην γραμματειακή υποστήριξη και είναι οι πρώτοι που αντικρίζουν τα αποτυπώματα της κρίσης και των πολιτικών του αποκλεισμού στις ζωές των ανθρώπων. Στο Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης λειτουργεί, επίσης, με την βοήθεια εθελοντών φαρμακείο το οποίο τροφοδοτείται από την συνεισφορά των αλληλέγγυων πολιτών σε φάρμακα. Παράλληλα το Κοινωνικό Ιατρείο συνεργάζεται με ένα δίκτυο γιατρών που παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες σε ασθενείς του Κοινωνικού Ιατρείου ακόμα και σε ειδικότητες που δεν υπάρχουν στο ΚΙΑ Θεσσαλονίκης.
Τα μέλη του Κοινωνικού Ιατρείου νοιώθουν ιδιαίτερη περηφάνια για το γεγονός ότι το εγχείρημα αυτό είναι πραγματικά αυτόνομο και στηρίζεται μόνο στην κοινωνική χρηματοδότηση και την εθελοντική βοήθεια δεκάδων ανθρώπων που δίνουν το περίσσευμα του χρόνου τους για να στηρίξουν καθημερινά τους ασθενείς που επισκέπτονται το ιατρείο στην Αισώπου 24.
Καμπάνιες αντίστασης στις πολιτικές του θανάτου
Σε αυτά τα τρία χρόνια το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης εκτός από την καθημερινή παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας πραγματοποίησε πλήθος δράσεων σε νοσοκομεία αλλά και μεγάλες καμπάνιες κριτικής και αποδόμησης του κυβερνητικού –κυρίαρχου λόγου για την υγεία. Με τον τρόπο αυτό τα μέλη του ΚΙΑ νοηματοδότησαν τη δράση τους διαφοροποιώντας την από λογικές φιλανθρωπίας, αποδεικνύοντας ταυτόχρονα ότι στόχος της λειτουργίας του ιατρείου δεν είναι η υποκατάσταση του δημόσιου νοσοκομείου αλλά η καθημερινή πράξη αντίστασης στην επικρατούσα κατάσταση, η συνειδητοποίηση και ενεργοποίηση των ασθενών και των ίδιων των αλληλέγγυων για μια μαζική διεκδίκηση του δικαιώματος στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Μία καθημερινή πράξη σε ένα σύνολο πρωτοβουλιών που σήμερα αρχίζει να διευρύνεται και αφορά τα δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης για τους αποκλεισμένους κοινωνικά και οικονομικά πολίτες. Ταυτόχρονα συνιστά μια καταγγελτική απάντηση στην πολιτική των περικοπών και της εμπορευματοποίησης.
Μία από τις πρώτες παρεμβάσεις του κοινωνικού ιατρείου ήταν η πολιτική απάντηση που έδωσε στις ρατσιστικές δηλώσεις του τότε υπουργού Υγείας Α. Λοβέρδου ο οποίος χαρακτήρισε υγειονομική βόμβα τους μετανάστες χωρίς χαρτιά που βρίσκονται στην χώρας μας. Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης υπενθύμισε ότι «τα ψυχικά νοσήματα που καλπάζουν και διαλύουν ζωές, η ακραία φτώχεια που οδηγεί σε αδυναμία επιβίωσης, η έκρηξη του AIDS στους χρήστες μετά την κατάργηση των προγραμμάτων «βοήθεια στο δρόμο» συνιστούν υγειονομική βόμβα.Οι γιατροί του ΚΙΑ επεσήμαναν ακόμη πως η απόφαση χιλιάδες παιδιά να μένουν ανεμβολίαστα εξαιτίας της μη παροχής δωρεάν εμβολιασμού στα νοσοκομεία αποτελεί έγκλημα. Ως αποτέλεσμα της πολιτικής αυτής που εφαρμόζεται στην υγεία έχουν επηρεαστεί οι επιδημιολογικοί δείκτες της χώρας και έχουν εμφανιστεί ασθένειες που για χρόνια πιστεύαμε ότι ανήκουν στο παρελθόν. Επιπλέον από το 2012 οι γιατροί του ΚΙΑ δήλωναν πως ένα μεγάλο ποσοστό διαβητικών ινσουλινοεξαρτώμενων δεν μπορεί να αγοράζει την καθημερινή του δόση, εξέλιξη που οδηγεί σε θανάτους -κρατικές δολοφονίες. Το ΚΙΑ κατήγγειλε επιπλέον από την πρώτη στιγμή το εισιτήριο των 5-25 ευρώ για την εισαγωγή στο νοσοκομείο αλλά και την εκτόξευση του κόστους νοσηλείας και θεραπείας λόγω των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλείων συνθήκη που απέκλειε ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού από τα νοσοκομεία.
Με στοιχεία που έδωσαν στην δημοσιότητα γιατροί του ΚΙΑ σε συνεντεύξεις του ιατρείου αλλά και ανακοινώσεις απέδειξαν ότι τα θύματα της μείωσης των προληπτικών ελέγχων και του εμβολιασμού δεν είναι στην πλειοψηφία τους μετανάστες αλλά Έλληνες τονίζοντας σε όλους τους τόνους ότι η ρατσιστική πολιτική του υπουργού υγείας κατά των μεταναστών είναι θανατηφόρος ασθένεια και μας απειλεί.
Παρεμβάσεις σε νοσοκομεία
Από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας το ΚΙΑ πραγματοποίησε διαμαρτυρίες στα δημόσια νοσοκομεία πιέζοντας να δεχτούν επείγοντα περιστατικά ανασφάλιστων τα οποία έχρηζαν άμεσης νοσηλείας φέρνοντας τους διοικητές των νοσοκομείων προ των ευθυνών τους. Μία από τις μαζικότερες παρεμβάσεις ήταν στο νοσοκομείο Ιπποκράτειο όπου παρά τις υποσχέσεις και διαβεβαιώσεις που δόθηκαν κατά διαστήματα από τον διοικητή του νοσοκομείου πολύ λίγα περιστατικά έγιναν δεκτά για άμεση νοσηλεία. Αντίστοιχη παρέμβαση με αποκλεισμό των ταμείων και ενημέρωση του προσωπικού και των χρηστών υγείας έγινε στο ΑΧΕΠΑ και στο νοσοκομείο Γεννηματάς στο οποίο το αίτημα για άμεση νοσηλεία βρήκε μεγαλύτερη–σε σύγκριση με τα άλλα νοσοκομεία- ανταπόκριση από την διοίκηση του νοσοκομείου.
Να σημειωθεί ότι η άρνηση των διοικήσεων νοσοκομείων να ανταποκριθούν άμεσα στις εκκλήσεις για νοσηλεία ασθενών είχε ως αποτέλεσμα και θανάτους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μιας γυναίκας που είχε επισκεφθεί το Κοινωνικό Ιατρείο και έχρηζε άμεσης χειρουργικής επέμβασης η οποία πέθανε πριν ένα χρόνο κατά τη διάρκεια της καθυστερημένης (λόγω της άρνησης των νοσοκομείων να την δεχτούν) χειρουργικής επέμβασης.
H υγειονομική βόμβα του ρατσισμού
Παραμονές των εκλογών του Μαϊου του 2012 ο Α. Λοβέρδος με μία πρωτοφανή κίνηση διαπομπεύει τις οροθετικές γυναίκες οι φωτογραφίες των οποίων δόθηκαν στην δημοσιότητα ως εκδιδόμενων. Οι γυναίκες που συνελήφθησαν κατηγορήθηκαν από τον Υπουργό ότι μολύνουν το κοινωνικό σύνολο, τον έλληνα άνδρα και την ελληνική οικογένεια και στη συνέχεια κατηγορήθηκαν για «βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη». Ως αντίσταση στο φασιστικό παραλήρημα του τότε Υπουργού Υγείας, που δήλωνε ότι προστάτευε την δημόσια Υγεία (sic), το Κοινωνικό Ιατρείο ξεκίνησε μία καμπάνια –αφίσα με τα σώματα των γυναικών χωρίς τα πρόσωπά τους στην οποία ανέφερε ότι ο λόγος που κυριαρχεί βασανίζει, στοχοποιεί, βιάζει, εξαθλιώνει, φυλακίζει, σκοτώνει. «Αυτά τα σώματα είναι τα δικά μας σώματα-η αντίσταση σε αυτόν τον λόγο είναι αντίσταση στον φασισμό» κατέληγε το σύνθημα στην αφίσα.
Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης δεν έμεινε φυσικά άπραγο ούτε απέναντι στις ρατσιστικές καμπάνιες των μελών της Χρυσής Αυγής για «αιμοδοσία μόνο σε Έλληνες». Με την παρακάτω αφίσα η οποία κυκλοφόρησε ευρέως και στο διαδίκτυο τα μέλη του ΚΙΑ έδωσαν μια πολύ εύστοχη απάντηση στις μεθοδεύσεις της Χρυσής Αυγής υπενθυμίζοντας ότι «Έλληνες και μετανάστες έχουμε το ίδιο αίμα».
Ανάμεσα στις δράσεις του ΚΙΑ περιλαμβάνεται και η καμπάνια για τους υγειονομικούς με την οποία τους καλούσαν να μην γίνουν συνεργοί στο έγκλημα που συντελείται. Κάνοντας αναφορά στον όρκο του Ιπποκράτη που συνιστά και μέρος του κώδικα της ιατρικής δεοντολογίας το ΚΙΑ υπενθύμιζε «Εργαζόμενοι των νοσοκομείων έχουμε χρέος να υπερασπιστούμε το δικαίωμα στην υγεία όλων μας».
Όταν στην θέση του Α. Λοβέρδου διορίστηκε ο ακροδεξιός Άδωνις Γεωργιάδης το καλοκαίρι του 2013 τα πράγματα στην υγεία χειροτέρεψαν ακόμη περισσότερο καθώς ο τελευταίος αποτελεί την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Ποινικοποίησε την αλληλεγγύη, συκοφάντησε τους υγειονομικούς και στοχοποίησε τα Κοινωνικά Ιατρεία υπερασπιζόμενος ουσιαστικά την εισβολή της αστυνομίας στο Μητροπολιτικό Ιατρείο Ελληνικού και τους Γιατρούς του Κόσμου με πρόσχημα καταγγελίες για «διακίνηση ναρκωτικών. «Από τον Α. Λοβέρδο στον Α. Γεωργιάδη ο φασισμός φέρνει μόνο θάνατο» δήλωνε τότε το Κοινωνικό Ιατρείο.
Παράλληλα τα Κοινωνικά Ιατρεία και φαρμακεία που πολλαπλασιάστηκαν μέσα στην κρίση συντόνιζαν τα τελευταία χρόνια τις δράσεις τους (δύο πανελλαδικές συναντήσεις όλων των κοινωνικών ιατρείων τον Απρίλιο και τον Νοέμβριο του 2013), τα μέλη τους παρείχαν τεχνογνωσία και υποστήριξη για την υποστήριξη νέων εγχειρημάτων και έτσι κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα γαϊτάνακι αλληλεγγύης σε όλη την Ελλάδα. Στα πλαίσια του συντονισμού των δράσεών τους πραγματοποιήσουν μια μεγάλη κινητοποίηση τον Ιανουάριο του 2014 για την άρση του αποκλεισμού στα νοσοκομεία ζητώντας δωρεάν υγεία για όλους.
Ο “ασφαλισμένος” του Βόριδη..
ο Success story της υγείας τα τέσσερα χρόνια του Μνημονίου ολοκληρώθηκε με τον Μάκη Βορίδη ο οποίος ως Υπουργός Υγείας δημιούργησε τον «ασφαλισμένο ανασφάλιστο». Μια νέα πατέντα της κυβέρνησης σε μια περίοδο που η νοσηρότητα έχει αυξηθεί και η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας έχει εξανεμιστεί. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση οι ανασφάλιστοι θα έχουν πρόσβαση στο ΠΕΔΥ και θα τους επιτρέπεται η παροχή φαρμάκων εφόσον έχουν ΑΜΚΑ.
Φυσικά η πρόσβαση αυτή στην υγεία είναι ιδιαίτερα περιορισμένη καθώς προβλέπει ραντεβού στο ΠΕΔΥ εφόσον αυτό γίνει εφικτό μετά από πολλούς μήνες, χωρίς δυνατότητα διάγνωσης και περαιτέρω διερεύνηση, την συνταγογράφηση φαρμάκων. Προφανώς οι χρόνιοι ανασφάλιστοι ασθενείς συνεχίζουν να μην μπορούν να παρακολουθούν την ασθένειά τους και να νοσηλευτούν κανονικά σε νοσοκομείο εφόσον αυτό απαιτεί την καταβολή του κόστους από την τσέπη του ασθενή. Επιπλέον μέσω της ρύθμισης αυτής οι ανασφάλιστοι αντιμετωπίζονται ως ασφαλισμένοι καθώς προβλέπεται να συμμετέχουν κανονικά στο κόστος των συνταγών. Ο ασφαλισμένος ανασφάλιστος είναι πλέον η κυνική εξέλιξη μιας πολιτικής που χαρακτηρίζει ανάπτυξη την φτώχεια, και την εξαθλίωση. Σε αυτήν την συνθήκη όπως αναφέρει και το ΚΑΙ στο κάλεσμά του «η αλληλεγγύη είναι μια πράξη αντίστασης».
Σταυρούλα Πουλημένη