Διαρροή τοξικών στην Ρεντίνα από φορτίο της Ελληνικός Χρυσός (φωτογραφίες από το συμβάν)

Περιβαλλοντικό ατύχημα σημειώθηκε σήμερα στην περιοχή Ρεντίνα Θεσσαλονίκης. Φορτηγό της Ελληνικό Χρυσός που μετέφερε συμπυκνώματα μετάλλων στην ΒΙΠΕ Θεσσαλονίκης σταμάτησε λόγω μηχανικής βλάβης σε κοντινό βουλκανιζατέρ για επιδιόρθωση. Από το ατύχημα όμως που υπέστησαν τα ελαστικά του φορτηγού μετακινήθηκε το φορτίο, άνοιξε η πόρτα και οι αρσενοπυρίτες έπεσαν στο έδαφος. Αυτή τη στιγμή η αστυνομία βρίσκεται στο σημείο ενώ  φορτηγά της εταιρείας έχουν πλησιάσει  για να συλλέξουν τα ιδιαιτέρως τοξικά συμπυκνώματα. Στο σημείο έχουν συγκεντρωθεί ήδη κάτοικοι της περιοχής και εκπρόσωποι του Δήμου Βόλβης. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για επικίνδυνα υλικά τα οποία υπόκεινται στις διατάξεις της Οδηγίας SEVEZO  για τα βιομηχανικά απόβλητα και την επιμόλυνση πληθυσμού και μεγάλης έκτασης γης. Σε δήλωση του στο alterthess.gr ο δήμαρχος Βόλβης Δ. Γαλαμάτης τόνισε ότι αμέσως μετά το ατύχημα δόθηκε εντολή κλιμάκιο της τεχνικής υπηρεσίας να προσεγγίσει το χώρο και να συντάξει έκθεση για το συμβάν. Σύμφωνα με τον ίδιο ο δήμος θα διερευνήσει αν υπάρχουν οι σχετικές αδειοδοτήσεις για την μεταφορά του υλικού αυτού, αν προβλέπεται από την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της εταιρείας ενώ παράλληλα θα διερενηθεί και το μέγεθος του κινδύνου που τυχόν εγκυμονεί το  ατύχημα για την δημόσια υγεία.

Να σημειωθεί ότι και η Ελληνική Αστυνομία επιβεβαιώνει το γεγονός καθώς και ότι το φορτίο ανήκει στην “Ελληνικός Χρυσός”. Σύμφωνα με πληροφορίες από την ΕΛΑΣ το υλικό που μετέφερε το φορτηγό ονομάζεται “γκονγκσπαι”, πρόκειται για αρσενοπυρίτη. Η μεταφορική εταιρεία ανήκει σε ιδιοκτήτη ονόματι Μαγονάκη. Ο χώρος έχει σφραγιστεί ενώ παράλληλα ο εισαγγελέας έχει διατάξει προκαταρτική εξέταση για το γεγονός.

Φωτογραφίες από το ατύχημα

Καταγγελία του Παρατηρητήριου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων- Ιδιαίτερα τοξικά συμπυκνώματα μετάλλων επεξεργάζονται από την Ελληνικός Χρυσός χωρίς καμία τήρηση των περιβαλλοντικών όρων στο Στρατώνι και στην Ολυμπιάδα

Το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων κατέθεσε  σήμερα καταγγελία στους αρμόδιους φορείς σχετικά με τα τοξικά και επικίνδυνα συμπυκνώματα μετάλλων (μόλυβδος, άργυρος και ψευδάργυρος) τα οποία η Ελληνικός Χρυσός επεξεργάζεται στους χώρους παραγωγής τους στο Στρατώνι και την Ολυμπιάδα σαν να είναι αδρανή. Επιπλέον, όπως καταγγέλεται,  αυτά σωρεύονται σε ανοιχτές , απλά στεγασμένες πλατείες, σαν να είναι άμμος και χαλίκια.Τα συμπυκνώματα αυτά  μεταφέρονται προσωρινά στην ΒΙΠΕ Θεσσαλονίκης και εξάγονται στην Κίνα ως πρώτη ύλη για την παραγωγή διοξειδίου του θείου και θειικού οξέως. Πέρα από το γεγονός ότι η Ελληνικός Χρυσός αποκρύβει από τις ελληνικές αρχές ότι στα συμπυκνώματα περιέχονται ποσότητες χρυσού και αργύρου και στην πραγματικότητα αποστέλλονται σε μεταλλουργίες του εξωτερικού για την απόληψη πολύτιμων μετάλλων, η εταιρεία δίνει μία ιδιαίτερα ελλιπή ενημέρωση σχετικά με την τοξικότητα των συμπυκνωμάτων .Το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών δραστηριοτήτων καταγγέλλει τα εξής :

Με την απόφαση 120 Αριθ. Συνεδρίασης 19/16.10.2012 της ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, δόθηκε ομόφωνη θετική γνωμοδότηση για την περιβαλλοντική αδειοδότηση της “μονάδας αποθήκευσης εμπορευμάτων και ορυκτών υλών” της εταιρείας BALKAN LOGISTICS Ε.Π.Ε. στη ΒΙ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης στη Σίνδο.

Όπως αναφέρεται στην από 16.10.2012 απόφαση της ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ της ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:“Οι ορυκτές ύλες που θα αποθηκεύονται στην εν λόγω αποθήκη της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου (συμπύκνωμα πυριτών, συμπύκνωμα γαληνίτη, συμπύκνωμα σφαλερίτη) είναι προϊόντα των εξορυκτικών δραστηριοτήτων της Hellas Gold… Οι φυσικές ιδιότητες των υλικών καθώς και επιπλέον λεπτομέρειες παρατίθενται στο τέλος της παρούσας στα αντίστοιχα φύλλα MSDS (Material Safety Datasheet) της παραγωγού εταιρείας Hellas Gold A.E.”.

“Από την περιγραφή αυτών των συμπυκνωμάτων που περιλαμβάνεται στο κείμενο της απόφασης της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης προκύπτει ότι η εταιρεία Hellas Gold  κατά τη διαδικασία αδειδοδότησης των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων στο Στρατώνι και στην Ολυμπιάδα έχει αποκρύψει την αλήθεια σχετικά με την επικινδυνότητα και την τοξικότητα τους και ειδικά του πρώτου εξ’αυτών, του “συμπυκνώματος πυριτών”…”Το “συμπύκνωμα πυριτών”, δεν είναι “κυρίως σιδηροπυρίτης” όπως παρουσιάζεται , αλλά μίγμα συμπυκνωμάτων σιδηροπυρίτη και αρσενοπυρίτη (CAS No.1303-18-0), με ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό 7.98% ή και περισσότερο. Το επίσημα αναφερόμενο από την ίδια την Hellas Gold 7,98% είναι 6 φορές μεγαλύτερο από 1,3% που αναφέρεται στη σελ.6 της γνωμοδότησης της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης. Εάν εξάλλου το συμπύκνωμα ήταν κατεξοχήν σιδηροπυρίτης, με μικρές μόνον προσμίξεις άλλων μη θειούχων ορυκτών, η περιεκτικότητά του σε θείο (40%) θα όφειλε να είναι σαφώς μεγαλύτερη, κοντύτερα στη στοιχειομετρική περιεκτικότητα σε θείο του σιδηροπυρίτη (52%). Η σαφώς υποδεέστερη περιεκτικότητα σε θείο του συμπυκνώματος πυριτών (40%), προφανώς οφείλεται στη σημαντική συμμετοχή στο συμπύκνωμα και του αρσενοπυρίτη, του οποίου η στοιχειομετρική περιεκτικότητα σε θείο είναι 28%. ” αναφέρει μεταξύ άλλων στην καταγγελία του το Παρατηρητήριο. 

Επιπλέον η φόρτωση και η μεταφορά των τοξικών συμπυκνωμάτων από τους εργαζόμενους γίνεται κάτω από συνθήκες πλήρους άγνοιας σχετικά με τους κινδύνους που υπάρχουν για την υγεία τους. Και αυτό γιατί  όπως καταγγέλλει το Παρατηρητήριο  “η φόρτωση στα φορτηγά αυτοκίνητα γίνεται με φορτωτή. Κανένα μέτρο προστασίας των εργαζομένων και των κατοίκων ανάλογο με αυτά που λαμβάνονται στην αποθήκη των 448 τ.μ. και των 1.000 τόνων της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου. Οι ανοικτές μεταφορικές ταινίες μεταφέρουν τα συμπυκνώματα στις στεγασμένες πλατείες όπου γίνονται σωροί με φορτωτές και στη συνέχεια φορτώνονται σε φορτηγά για να μεταφερθούν στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου. Στη διαδρομή τους όμως για τη ΒΙ.ΠΕ., στις καρότσες των φορτηγών, ως σε χημικά εργαστήρια, μετουσιώνονται σε “τοξικά και επικίνδυνα” και έχουν την ανάλογη μεταχείριση. Τα λάστιχα των φορτηγών κυλούν στους δρόμους των χωριών μετά τη φόρτωσή τους, αλλά για να μπουν στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου και για να βγουν από εκεί περνούν από “μηχανισμό καθαρίσματος”. Οι οδηγοί των φορτηγών και όσοι εργάζονται στις “πλατείες” του Στρατωνίου και της Ολυμπιάδας φορούν κοινές φόρμες εργασίας, όμως οι εργάτες που παραλαμβάνουν τα συμπυκνώματα στη ΒΣΙ.ΠΕ. φορούν “ολόσωμη φόρμα, μάσκα ολόκληρου του προσώπου με φίλτρο και γάντια”. “

Τέλος ενώ στην αποθήκη της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου, εκτός από τις διατάξεις της Οδηγίας SEVESO ΙΙ “για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζομένων με επικίνδυνες ουσίες” και τα ειδικά μέτρα ασφαλείας του ΔΔΑ, έχουν επιβληθεί και μια σειρά άλλων περιβαλλοντικών όρων, για την αντιμετώπιση των ατμοσφαιρικών εκπομπών και την προστασία των εργαζομένων στο Στρατώνι και στην Ολυμπιάδα όπου παράγονται και αποθηκεύονται μέχρι την αποστολή τους στη Θεσσαλονίκη τα επικίνδυνα αυτά προϊόντα δεν ισχύει τίποτα απ`όλα αυτά.

Το Παρατηρητήριο σχετικά με το περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται στην περιοχή σημειώνει ακόμη τα εξής: Τα συμπυκνώματα σιδηροπυρίτη-αρσενοπυρίτη, γαληνίτη και σφαλερίτη που παράγονται/αποθηκεύονται στις εγκαταστάσεις της Hellas Gold είναι “τοξικά και επικίνδυνα” κατά τον κανονισμό της Ε.Ε. CE 1272/2008 (CLP). Ειδικά το συμπύκνωμα πυριτών χαρακτηρίζεται από το άρθρο 87 παρ.3 του ΚΜΛΕ ως “αυταναφλέξιμο”. Στο σχετικό Δελτίο Δεδομένων Ασφαλείας (ΔΔΑ) της παραγωγού εταιρείας Hellas Gold δεν γίνεται καμμία σχετική αναφορά. Στην απόφαση 212619/05.03.2013 Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων της αποθήκης ορυκτών υλών στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου δεν προβλέπονται τα απαραίτητα μέτρα αποτροπής του κινδύνου αυτανάφλεξης.Τόσο στις ΜΠΕ α) “Μεταλλευτικές-Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας” και β) ”Απομάκρυνση, καθαρισμός και αποκατάσταση χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας” της Hellas Gold όσο και στην ΚΥΑ 201745/2011 τα συμπυκνώματα σιδηροπυρίτη-αρσενοπυρίτη, γαληνίτη και σφαλερίτη δεν χαρακτηρίζονται “τοξικά και επικίνδυνα” ούτε γίνεται καμμία αναφορά στον κίνδυνο αυτανάφλεξης του συμπυκνώματος πυριτών. Δεν προβλέπεται κανένα ειδικό μέτρο υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και προστασίας του περιβάλλοντος.Οι ποσότητες των τοξικών και επικίνδυνων συμπυκνωμάτων που αποθηκεύονται στα εργοστάσια εμπλουτισμού είναι τέτοιες που επιβάλουν την υπαγωγή των εγκαταστάσεων αυτών στις διατάξεις της Οδηγία SEVESO II (ΚΥΑ 12044/2007)

Τέλος το Παρατηρητήριο σχολιάζει ότι λόγω της απόκρυψης του γεγονότος ότι στα συμπυκνώματα βρίσκονται ποσότητες χρυσού και αργύρου το ελληνικό δημόσιο έχει απώλεια φόρων άνω των 30 εκατομμυρίων ευρώ.«Από τους 339.810 συνολικά τόνους χρυσοφόρου συμπυκνώματος πυριτών που θα εξαχθούν μέσω της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου εκτιμάται ότι η εταιρεία HELLAS GOLD θα εισπράξει  157 εκατ. δολάρια ή 121,4 εκατ. ευρώ. Η απώλεια φόρων για το Ελληνικό Δημόσιο από τον περιεχόμενο στο συμπύκνωμα χρυσό και άργυρο (20,65 γρ/τόνο χρυσού και 130,83 γρ/τόνο αργύρου) που δεν δηλώνονται, θα είναι της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ»! τονίζεται σχετικά.

Στην καταγγελία του προς τους αρμόδιους φορείς το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων ζητά την άμεση διακοπή λειτουργίας των Εγκαταστάσεων Εμπλουτισμού Στρατωνίου και Ολυμπιάδας της Hellas Gold, την παύση λειτουργίας και εκκένωση των “πλατειών” αποθήκευσης των συμπυκνωμάτων στο Στρατώνι και την Ολυμπιάδα, τη μεταφορά/απομάκρυνση κατά την ΚΥΑ 52167/4683/2012 των συμπυκνωμάτων που βρίσκονται σήμερα αποθηκευμένα στο Στρατώνι και την Ολυμπιάδα και την επιβολή στους υπευθύνους των κυρώσεων του Νόμου και των σχετικών αποζημιώσεων και προστίμων.