Του Τέλλου Φίλη
Ήταν μια αφορμή για μια άλλου είδους διαδήλωση, αυτό που έγινε την Κυριακή το μεσημέρι στη Θεσσαλονίκη. Με αφορμή την «Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης» , άνθρωποι που αγαπούν την πόλη, τους ποιητές της και τα ποιήματα, δεχτήκαν την πρόσκληση της «Ανοιχτής Πόλης» για ένα ποιητικό περίπατο. Κι έτσι με εμπνευστή και συντονιστή τον Γιάννη Τσολακίδη, πέντε άνθρωποι της πόλης αποφασίσαμε να κάνουμε έναν περίπατο στα σπίτια των ποιητών της, που δεν ζουν πια και ταυτόχρονα ένα αφιέρωμα στις λέξεις που μ’αυτές μεγαλώσαμε, κι αγαπήσαμε και πιστέψαμε.
Το ξεκίνημα έγινε στη διασταύρωση Ολυμπιαδος κι Αποστόλου Παύλου στο σπίτι του Γιώργου Ιωαννου, ο Βασίλης Κεχαγιας μίλησε για τον λογοτέχνη που ξεκίνησε σαν ποιητής με τα «Ηλιοτρόπια» την πρώτη του ποιητική συλλογή που αφιέρωσε στον χαμένο στα στρατόπεδα της Κρακοβίας παιδικό του φίλο Ιάκωβο. Δεν το περίμενα να είμαστε τόσοι πολλοί. Κυρίως με εντυπωσίασε η συμμετοχή των νέων παιδιών, και η εμφανής συγκίνηση των μεγαλύτερων. Η πρωτότυπη ποιητική πομπή με τη ντουντούκα να μεταδίδει ποιήματα στη διαδρομή, έφτασε στη Ροτόντα, όπου η Ιωάννα Λιούτσια διάβασε με εξαιρετικό τρόπο, ποιήματα του Κλείτου Κύρου και του Πάνου Θασίτη, σκορπώντας ρίγη συγκίνησης και ξεσηκώνοντας νεαρούς θαμώνες των γύρω καφενείων, να έρθουν να ενσωματωθούν στην πορεία.
Στη διαδρομή συνεχίσαμε να διαβάζουμε δυνατά ποιήματα, περαστικοί σταματούσαν την Κυριακάτικη βόλτα τους και μας ακολουθούσαν. Φτάσαμε στο μέγαρο Βαρβιτσιώτη, Εγνατίας 108. Εκεί που λειτουργούσε το φαρμακείο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζικη, η γλυκύτατη Ρούλα Αλαβέρα μας περίμενε για να μας απαγγείλει ποιήματα της αδελφής του, της Ζωής Καρέλλη, τα αυτοκίνητα μάρσαραν, τα λεωφορεία περνούσαν πετώντας εξατμίσεις, μα ο λόγος ο ποιητικός ήταν πιο δυνατός από όλο τον θόρυβο της πόλης. Ο αισθαντικός Απόστολος Λυκεσάς, ποιητής κι ο ίδιος, διάβασε ποιήματα του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη. Ήδη η ατμόσφαιρα είχε μια μυρωδιά μνήμης παντού. Τα φανάρια γίνονταν πράσινα για να περάσουμε, τα παιδιά σταματούσαν το παιχνίδι τους και μας κοιτούσαν κι εμείς απαγγέλαμε ποίηση στην ανηφορική οδό Πλάτωνος μεχρι να στρίψουμε την Ιουστινιανού για στο σπίτι του Μανώλη Αναγνωστακη. Ο κόσμος αντί να κουραστεί από την πεζοπορία όλο και αυξάνονταν, τα ποιήματα από τη ντουντούκα σκορπούσαν στο ανοιξιάτικο αεράκι, κι ο Τριανταφυλλος Μηταφίδης διάβασε το πρώτο ποίημα του μεγάλου ποιητή μας, μαζί με αναμνήσεις από την φιλία τους την περίοδο της επταετίας.
Η άτυπη διαδήλωση της ποίησης κατέβηκε στην Εγνατία, έξω από τα Λουτρά του Γένι Χαμάμ, ο Σταύρος Ζαφειρίου μας κάνει να ανατριχιάσουμε με τα ποιήματα του μοναδικού Νίκου Αλέξη Ασλάνογλου. Το τουριστικό τρενάκι με τους γονείς και τα παιδιά σταματάει να ακουσουν τον ποιητή. Κι άλλοι περαστικοί, κι άλλοι φίλοι προστεθήκαν στην πορεία καθώς κατηφορίζαμε την πλατεία Αριστοτέλους. Η Κατερίνα Νοτοπουλου απαγγέλει στη διαδρομή, το μικρόφωνο παίρνει ο Βασίλης Κεχαγιάς , συνεχίζει ο Γιάννης Τσολακίδης και η Ελένη Κουρτίδου της ΕΡΤ3. Οι κυριακάτικοι περιπατητές μας κοιτούν στην αρχή με απορία, μετά με συμπάθεια, είμαστε μια διαδήλωση που αντί για συνθήματα λέμε ποιήματα. Κάποιοι μας ακολουθούν. Μια παρέα αλλοδαπών, κατεβαίνει από το διώροφο sightseeing λεωφορείο και έρχεται μαζί μας , μια στάση ακόμη στην παραλία, Νίκης 1 , να διαβάσουμε Τάκη Βαρβιτσιώτη και στο λιμάνι για να απαγγείλουμε Ανεστη Ευαγγέλου. Οι θεατές από τις προβολές του φεστιβάλ μας χειροκροτούν, γινόμαστε μια μεγάλη παρέα εκεί στο λιμάνι και τελειώνουμε πάλι με Μανώλη Αναγνωστάκη.
Δεν ξερώ τι είναι αυτό που περισσότερο με ενθουσίασε. Η συμμετοχή του κόσμου, η συγκίνηση στα μάτια των φίλων, το κέφι των ανθρώπων της «ανοιχτής πόλης» , η το νεανικό μου όνειρο, να ακούω στους δρόμους τις λέξεις των ποιητών, σαν μηνύματα του μέτρου, όταν το χάνουμε, σαν προειδοποιήσεις, η σαν προφητείες του μέλλοντος.
Νομίζω ότι αυτό που μου έμεινε τώρα που τελείωσε όλη αυτή η δράση, είναι η πρόταση από τα μέλη της «ποίησης γυμνής» -της ομάδας των νέων ποιητών της πόλης- για μια διαδήλωση μόνο με ποιήματα , όχι αλλά συνθήματα, με κύριο αίτημα να επανέλθει στην πόλη το μέτρο κι η χαμένη της αισθητική.
Κάτι που μόνο οι Ποιητές ξέρουν να δώσουν.
*Εικόνες: Τέλλος Φίλης, Ελευθερία Φαραντάκη