in

Το παλιό μπελαρούς των εξετάσεων. Του Βασίλη Συμεωνίδη

Το παλιό μπελαρούς των εξετάσεων. Του Βασίλη Συμεωνίδη

Ο γείτονας στο χωριό μου έχει ένα παλιό τρακτέρ μπελαρούς, αγορασμένο στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και κατ’ ουσίαν παροπλισμένο εδώ και χρόνια. Στην εποχή του, δεν έκανε μόνο τη δουλειά του, αλλά ήταν μαστ! Το φροντίζει όσο μπορεί και το αγκυροβολεί με προσοχή κάθε φορά που χρειάζεται να το μετακινήσει για τις λίγες δουλειές που χρειάζεται πλέον. Είναι γεμάτο με πατέντες που διορθώνουν τα προβλήματα της χρήσης και του χρόνου· για παράδειγμα, σχοινιά κρατούν την θεόστραβη πόρτα που μισοκλείνει την καμπίνα, σύρματα αντικαθιστούν σε ορισμένα σημεία τις βίδες που χάθηκαν, ένα κιλίμι είναι στρωμένο στο κάθισμα. Πριν ξεκινήσει, πρέπει να βγει το κομμένο πλαστικό δοχείο που ανάποδο καλύπτει την εξάτμιση και φανερώνει το κοτετσόσυρμα που την καλύπτει ενκινήσει. Δουλεύει και τραντάζεται το σύμπαν, επικρατεί σιωπή σε αρκετή απόσταση, γιατί ο θόρυβος καλύπτει τις κουβέντες· μετά γίνεται αγαπημένο θέμα συζήτησης… Προφανώς έχει και πολλά προβλήματα που φαίνονται όταν λειτουργεί.

Θυμήθηκα αυτές τις εικόνες καθώς παρακολουθώ τη συζήτηση για το νέο λύκειο. Το παλιό μπελαρούς των εξετάσεων σουλουπώνεται με παρεμβάσεις “τεχνικού” χαρακτήρα για να σύρει την σκουριασμένη καρότσα της εκπαίδευσης και τα ξεχαρβαλωμένα μαθήματα. Η εστίαση είναι και πάλι στο διαγωνιστικό σύστημα που οδηγεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτός ο θόρυβος περιθωριοποιεί κάθε ουσιαστική κουβέντα, σκεπάζει κάθε ερώτημα. Μα το ζητούμενο είναι να μπουν τα παιδιά στο πανεπιστήμιο… (και μετά, φυσικά, να βγουν…).

Ο πολλαπλασιασμός των εξετάσεων έχει τα γνωστά αποτελέσματα, γνωστά από την ιστορία της εκπαίδευσης, αλλά και λογικά επακόλουθα: το βάρος μετατοπίζεται ακόμα περισσότερο στη διαδικασία, στο περιτύλιγμα· η αγορά τροφοδοτείται με νέους αγχωμένους και ανασφαλείς πελάτες· και βέβαια όχι μόνο η αγορά της βοήθειας να μπουν οι νέοι στο πανεπιστήμιο, αλλά και η αγορά βοηθημάτων μνήμης, αντοχής, ηρεμίας, μια αγορά για την οποία μικρός λόγος γίνεται… (και στο λεξικό Τριανταφυλλίδη ένα από τα τρία παραδείγματα που δείχνουν τη χρήση και τη σημασία του “αγχώνω” είναι το εξής: “Είναι αγχωμένος με τις εξετάσεις”). Και η εκπαιδευτική διαδικασία στοχεύει όλο και λιγότερο στη γνώση, η συζήτηση περιορίζεται. Οι σχέσεις αλλοιώνονται όλο και περισσότερο. Οι ρόλοι γίνονται άτεγκτοι, ξύλινοι, επιβάλουν το ψέμα. Η εικόνα του μαθητή που παίρνει πίσω το γραπτό του και στέκεται μόνο στον αριθμό που αποτυπώνει (;) το αποτέλεσμα στοιχειώνει το “μάθημα”. Δεν γίνεται μάθημα. Διάβασμα συγκεκριμένων σελίδων που είναι η ύλη για το τεστ, για το διαγώνισμα, για τις εξετάσεις, για τον διαγωνισμό. Η αίθουσα διδασκαλίας γίνεται όλο και περισσότερο χώρος πειθάρχησης, ιδεολογικής βίας, καθήλωσης και εμπέδωσης της αναιτιολόγητου ελέγχου. Η αμφισβήτηση δεν έχει θέση, ο διάλογος είναι προσχηματικός και αφορά την τεχνολογία των “σωστών” απαντήσεων. Και άλλα, που δεν ομολογούν μόνο όσοι εθελοτυφλούν ή έχουν συμφέρον ιδιοτελούς αντίληψης.

Και πίσω πάντα αυτό το τόσο ψεύτικο: βοηθάμε τους μαθητές να μπουν στο πανεπιστήμιο… (Και γιατί δεν μπαίνουν όλοι όσους βοηθάμε…; Σσσσ… θα μας πάρουν χαμπάρι. Εξάλλου, φταίνε οι ίδιοι τους για την αποτυχία. Το θύμα πρέπει να εμπεδώσει ενοχικά την ευθύνη). Και γιατί δεν μπαίνουν όλοι; Γιατί δεν δοκιμάζουμε επιτέλους έναν τρόπο ελεύθερης εισόδου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Αλλά, ας σταματήσω, ακούγεται ήδη το μπελαρούς του γείτονα και δεν θα ακούγομαι πλέον…

 Βασίλης Συμεωνίδης

simeonidis22@yahoo.gr

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Για το φαινόμενο των γαμοθέσεων εργασίας. Του David Graeber

Τη μετάταξη 6.000 γιατρών του ΕΟΠΥΥ στο ΕΣΥ μελετά η κυβέρνηση