Τη Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου, στις 20:30 στο Πέτρινο Σχολείο θα προβληθεί «Το χρονικό μιας καταστροφής», μία ταινία του Άκη Κερσανίδη και της Χρύσας Τζελέπη για το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη.
Προλογίζει ο Μανόλης Μανωλεδάκης, επίκουρος καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας.
Θα προηγηθεί μικρή μουσική εισαγωγή με την Ελισάβετ Καφετζή και τον Μιχάλη Τραχαλιό.
Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με μικρή συναυλία- αφιέρωμα στους Θεοδωράκη, Λεοντή, Λοΐζο κά. με την ευγενική συμμετοχή καλλιτεχνών της Μουσικής Σκηνής Θεσσαλονίκης
Συνοδεύει η Χορωδία του 3ου Γυμνασίου Χορτιάτη
Την εκδήλωση για τη συμπλήρωση των 69 χρόνων από το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη διοργανώνει η Κίνηση Πολιτών Χορτιάτη σε συνεργασία με το 3ο Γυμνάσιο Χορτιάτη υπό την αιγίδα του Δήμου Πυλαίας- Χορτιάτη.
Παράλληλα, θα εκτεθούν έργα μαθητών του δημοτικού Σχολείου Χορτιάτη του εργαστήριο Εικαστικών του Φώτη Παπαδόπουλου.
«Τράνταζε σαν από σεισμό συθέμελα ο Χορτιάτης, και ακόντιζε μηνύματα με κόκκινη βαφή», γράφει στο ποίημά του «Θεσσαλονίκη ΙΙ» ο Νίκος Καββαδίας. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1944 η δρεπανοφόρος Άτροπος Μοίρα επέλεξε τον Χορτιάτη να ακοντίσει τα δικά της αιματοβαμμένα μηνύματα. Να θερίσει 149 μίσχους, να κόψει με μια απότομη κίνηση τα χρώματα της ίριδας που ρίζωναν στους πρόποδες του Χορτιάτη και να αφήσει μόνο μαύρο και κόκκινο, καπνό και αίμα.
Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1944 ο Χορτιάτης πλήρωσε βαρύ τίμημα για την αντιστασιακή του δράση. Πλήρωσε με 149 αθώες ζωές και τη σχεδόν εκ βάθρων καταστροφή του, διότι δεν έσκυψε το κεφάλι στον κατοχικό ζυγό, δεν έπλευσε στα δύσκολα χρόνια κόστα-κόστα, ούτε έμεινε στα ρηχά, μα έστρεφε το ακρόπρωρό του στα ανοικτά, μπήκε στις τρικυμίες με υψωμένη την αντιστασιακή παντιέρα.
Ο θάνατος ενός γερμανού στρατιώτη – χημικού σε μια τυχαία ένοπλη συμπλοκή στο Ρωμαϊκό Υδραγωγείο (Καμάρα), μεταξύ ανταρτών του ΕΛΑΣ, που είχαν στήσει ενέδρα για άλλο λόγο και Γερμανών, που συνόδευαν προπορευόμενο (κατά μια ώρα περίπου…) όχημα της εταιρείας Ύδρευσης και μετέβαιναν στις πηγές της Αγίας Παρασκευής για να τις απολυμάνουν, επίσπευσε την προαποφασισμένη και καλά οργανωμένη απόφαση των Γερμανών και των Σουμπερταίων Ταγματασφαλητών να αφανίσουν το Χορτιάτη και τους κατοίκους του.
Λίγες ώρες αργότερα από το πρωϊνό επεισόδιο, οι γερμανικές δυνάμεις συνεπικουρούμενες από ορδές ταγματασφαλιτών του Σούμπερτ, θα φτάσουν στο Χορτιάτη με 32 οχήματα έτοιμες να εφαρμόσουν το προμελετημένο τους σχέδιο. Ξεσπούν σε πράξεις παράφορης βίας, σκοτώνουν βρέφη, βιάζουν, εκτελούν εν ψυχρώ, καίνε και λεηλατούν. Συγκεντρώνουν όσους δεν έχουν εγκαταλείψει το χωριό στο φούρνο του Γκουραμάνη και το σπίτι του Νταμπούδη, μετατρέποντας τους δύο χώρους σε κρεματόρια. Ο απολογισμός θα είναι τραγικός: 149 άτομα θα καούν ζωντανά ή θα εκτελεστούν, από τα οποία τα 51 κάτω των 18 ετών.
Ο Χορτιάτης θα ζήσει ένα Ολοκαύτωμα, θα γραφεί για πάντα στις σελίδες της ιστορίας ως ένας μαρτυρικός τόπος, που μπορεί να γνώρισε τη φρίκη, την καταστροφή και το θάνατο, αλλά δεν υπέκυψε. Θα γίνει ένα διαχρονικό σύμβολο αντίστασης, αγώνα για ελευθερία και ανεξαρτησία, ιδεών και ιδανικών.
Ιστορική έδρα – Κέντρο Μνήμης της Ναζιστικής θηριωδίας
Να λοιπόν γιατί είναι απόλυτα αναγκαίο και πάντα επίκαιρο το αίτημά μας να γίνει ο Χορτιάτης το Κέντρο Μνήμης της Ναζιστικής θηριωδίας στη Βόρεια Ελλάδα.
Να γίνει διαχρονικό σύμβολο για την ανάδειξη της ανθρώπινης ζωής σαν υπέρτατη αξία, σε αντιδιαστολή με τις ιδεολογίες που την υποτιμούν εν ονόματι «ιερών» και «μεγάλων» σκοπών. Να γίνει χώρος – ύμνος για τη δίψα του ανθρώπου για ζωή και δημιουργικότητα με μόνιμες εκδηλώσεις και δράσεις που θα υπηρετούν τούτους τους στόχους.
Για να πάρει σάρκα και οστά και η διάταξη του «Καλλικράτιου» νόμου, που θεσπίζει τον Μαρτυρικό Χορτιάτη ως την Ιστορική Έδρα του Δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη.
Ιστορική έδρα, που στη Μνήμη των 149 Μαρτύρων, ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ από τους δημοτικούς «άρχοντες» να αποκτήσει ουσιαστικό περιεχόμενο, με τη δημιουργία όλων εκείνων των αναγκαίων και ωφειλόμενων χρόνια τώρα υποδομών, όπως Μουσείο Ολοκαυτώματος και νέο Μνημείο – Μαυσωλείο στους χώρους μαρτυρίου του «Φούρνου Γκουραμάνη» και της «Οικίας Νταμπούδη».
Και βέβαια να ολοκληρωθούν επιτέλους οι διαδικασίες (απαλλοτριώσεις, αγορές) για την ανάδειξη και προστασία των αιματοβαμμένων αυτών ιερών χώρων, Ιδιαίτερα της «Οικίας Νταμπούδη».
Γιατί η Μνήμη και όχι η Λήθη αρμόζει στο Ολοκαύτωμα.
Το κείμενο έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα “Χορτιάτης570”