in , ,

Εκδήλωση της Πόλης Ανάποδα: Το Airbnb συρρικνώνει το δικαίωμα στην στέγαση

Εκδήλωση της Πόλης Ανάποδα: Το Airbnb συρρικνώνει το δικαίωμα στην στέγαση

Την ανάγκη κινητοποίησης και διεκδίκησης των κατοίκων της Θεσσαλονίκης απέναντι στα υψηλά ενοίκια και την βραχυχρόνια μίσθωση ανέδειξε η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης στο δημαρχείο της Θεσσαλονίκης από το δημοτικό σχήμα «Η Πόλη Ανάποδα» στο πλαίσιο καμπάνιας που έχει ξεκινήσει.

Το δημοτικό σχήμα που εκπροσωπείται στο Δημοτικό Συμβούλιο συγκεντρώνει τις τελευταίες εβδομάδες υπογραφές με αίτημα να συζητηθεί στο ΔΣ το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της πόλης λόγων των υψηλών ενοικίων απαιτώντας από την διοίκηση του δήμου να πιέσει την κυβέρνηση για την λήψη συγκεκριμένων μέτρων περιορισμού της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Όπως ενημέρωσαν τα μέλη του σχήματος έχουν ήδη συγκεντρωθεί 500 υπογραφές κατοίκων της Θεσσαλονίκης και η συλλογή συνεχίζεται.

Να πιέσει για μέτρα περιορισμού ο Δήμος Θεσσαλονίκης

Όπως ανέφερε ο αρχιτέκτονας, μέλος του δημοτικού σχήματος «Η Πόλη Ανάποδα», Κώστας Σαμδάνης, το ζήτημα της βραχυχρόνιας μίσθωσης και των υψηλών ενοικίων εντάσσεται σε ένα πολυδιάστατο ζήτημα που αφορά την πρόσβαση στην στέγαση, την αστεγία κ.α., ενώ μεταξύ άλλων επιφέρει μεταβολές στον ιστό της πόλης μέσω της επικράτησης του τουριστικού χαρακτήρα, αλλοιώνοντας την φυσιογνωμία της κάθε γειτονιάς.

Παράλληλα ο κ. Σαμδάνης στάθηκε στο ζήτημα των εργασιακών δικαιωμάτων των ανθρώπων που απασχολούνται στον τομέα της βραχυχρόνιας μίσθωσης καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αυτών εργάζεται χωρίς ασφάλιση.

Σε σχέση με την πρόταση που καταθέτει «Η Πόλη Ανάποδα» προς το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης ο κ. Σαμδάνης ανέφερε ότι «ζητάμε με βάση το άρθρο 5 του Κανονισμού Λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου, να θέσει το θέμα στην επόμενη συνεδρίασή του,

-να πάρει συγκεκριμένες αποφάσεις, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, που να προστατεύουν τους ενοικιαστές από την ανεξέλεγκτη αύξηση των ενοικίων,

-να ζητήσει από την κεντρική διοίκηση να ενεργοποιήσει για την περιοχή της Θεσσαλονίκης τους κατάλληλους περιορισμούς της βραχυχρόνιας μίσθωσης, μια δυνατότητα που προβλέπεται από το 4472/17 (άρθρο 111, παρ. 8).*

*4472/17 άρθρο 111, παρ. 8

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού μπορεί, για λόγους που σχετίζονται με την προστασία της κατοικίας, να καθοριστούν γεωγραφικές περιοχές, όπου θα ισχύουν περιορισμοί στη διάθεση ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση ως εξής:

α. Να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο (2) ακινήτων ανά Α.Φ.Μ. δικαιούχου εισοδήματος.

β. Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις ενενήντα (90) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος […]. Υπέρβαση της διάρκειας του προηγούμενου εδαφίου επιτρέπεται, εφόσον το συνολικό εισόδημα του εκμισθωτή ή του υπεκμισθωτή, από το σύνολο των ακινήτων που διαθέτει για μίσθωση ή υπεκμίσθωση, δεν ξεπερνά τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ κατά το οικείο φορολογικό έτος».

Το Airbnb δεν είναι η ασθένεια αλλά το σύμπτωμα

Η αρχιτεκτόνισσα Τόνια Κατερίνη έκανε λόγο για «ένα πρόβλημα που αφορά όλες τις πόλεις και τους τόπους που έχουν τουριστική κίνηση». «Το πρόβλημα του airbnb δεν είναι η ασθένεια αλλά το σύμπτωμα» ανέφερε χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ότι «η ασθένεια είναι ο τρόπος ανάπτυξης με την μονοκαλλιέργεια του τουρισμού» στο πλαίσιο της «νεοφιλελεύθερης αντίληψης ότι η κατοικία είναι εμπόρευμα».

«Δεν υπάρχει χωρικός και κοινωνικός σχεδιασμός που να δίνει διεξόδους επανάχρησης του κτιριακού αποθέματος» διαπίστωσε η κ. Κατερίνη και ως απάντηση στο πρόβλημα πρόταξε την πρόληψη με μέτρα που θα εμποδίσουν την περαιτέρω εξάπλωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς και την δημιουργία πολιτικών που θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της κατοικίας.

Παράλληλα η κ. Κατερίνη τόνισε την ανάγκη να ανακοπεί η διαδικασία συγκέντρωσης ακινήτων σε λίγα χέρια επιχειρηματιών μέσω της διαδικασίας απόκτησης golden visa καθώς και μέσα από τον μηχανισμό των πλειστηριασμών. «Πλέον τα ακίνητα συγκεντρώνονται σε λίγα χέρια τα οποία θα διαμορφώνουν τα επόμενα χρόνια την αγορά της στέγης» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με την ίδια, στη συζήτηση για την κατοικία πρέπει να γίνει σαφής διάκριση ανάμεσα σε αυτούς που δίνουν προς ενοικίαση το ακίνητο στο οποίο ζουν και δεν αφαιρούν από την αγορά στέγης κάποιο ακίνητο και σε αυτούς που αξιοποιούν κενά ακίνητα τα οποία θα πρέπει να ενταχθούν στο θεσμικό πλαίσιο των τουριστικών καταλυμάτων για τα οποία θα φορολογούνται. Επίσης, πρέπει να υπάρξει προστασία των ενοικιαστών από βίαιες εξώσεις. Όπως σημείωσε η κ. Κατερίνη οι ενοικιαστές πολλές φορές έχουν άγνοια των δικαιωμάτων τους απέναντι στους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Παράλληλα απαραίτητος είναι ο χαρακτηρισμός κεκορεσμένων περιοχών, όπου τα ακίνητα που διατίθενται σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι πάρα πολλά. Αναγκαία είναι, σύμφωνα με την ίδια, η θεσμοθέτηση περιορισμών της golden visa, καθώς στην Ελλάδα έχουμε την φτηνότερη golden visa με μόλις 250.000 ευρώ.

Να εφαρμοστούν πολιτικές για οικονομικά προσιτή κατοικία

Ο Ανδρέας Καραδάκης, δημοτικός υπάλληλος στον Δήμο Θεσσαλονίκης περιέγραψε από την πλευρά του πως το Airbnb, ως ενός τύπου «οικονομίας διαμοιρασμού» αποτέλεσε στα χρόνια της κρίσης διέξοδο ατομικής ανθεκτικότητας για ιδιοκτήτες ενώ ταυτόχρονα αποτέλεσε σε κάποιες περιπτώσεις αιτία αναζωογόνησης των γειτονιών, ενισχύοντας την τοπική τους ανάπτυξη.

Είναι πολλές οι πόλεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό που βιώνουν το φαινόμενο της μετατροπής μεγάλο μέρος των ακινήτων τους σε τουριστικά καταλύματα, ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, η Θεσσαλονίκη δεν υποφέρει ακόμη από ένα τέτοιο τουριστικό κύμα. Αυτό δε σημαίνει, όμως, ότι πρέπει να το αφήσουμε ανεξέλεγκτο.

Ο Α. Καραδάκης μέσα από στοιχεία που υπάρχουν στην πλατφόρμα του Airbnb διαπίστωσε ότι παρά τον μεγάλο αριθμό ακινήτων που φαίνεται να έχουν ενταχθεί στο σύστημα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αθήνα, ακόμη υπάρχει ένα τεράστιο αναξιοποίητο κτιριακό απόθεμα. Εκτίμησε ακόμη ότι πολλά σπίτια που σήμερα βρίσκονται ενταγμένα στην πλατφόρμα του Airbnb θα επιστρέψουν σύντομα στην μακροχρόνια μίσθωση.

Όσον αφορά στη Θεσσαλονίκη, εξέφρασε την ανάγκη να υιοθετηθούν μέτρα έτσι ώστε το Airbnb να μην αποκτήσει διαστάσεις μονοκαλλιέργειας, μέτρα περιοριστικής πολιτικής και φορολογίας. Επιπλέον ο Δήμος Θεσσαλονίκης πρέπει, σύμφωνα με τον ίδιο, να εφαρμόσει πολιτικές για να διαμορφώσει συνθήκες οικονομικά προσιτής κατοικίας.

Απαλλοτρίωση των ακινήτων από τις μεγάλες εταιρείες ζητούν στο Βερολίνο

Την εμπειρία από τις πρωτοβουλίες που έχουν δημιουργηθεί στο Βερολίνο υπέρ της προστασίας των ενοικιαστών και της φτηνής ενοικίασης μετέφερε μέσω skype ο Γιώργος, μέλος της πρωτοβουλίας ενοίκων “Kotti & Co” και της καμπάνιας “Deutsche Wohnen & Co enteignen!” Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η ιδιοκατοίκηση στην Γερμανία είναι πολύ χαμηλή και ανέρχεται σε ποσοστό περίπου 20% στο Βερολίνο αλλά και σε άλλες πόλεις. Αντίστοιχα η μικροϊδιοκτησία καταλαμβάνει πολύ μικρά ποσοστά ενώ η πλειοψηφία των ακινήτων βρίσκεται στα χέρια μεγάλων εταιρειών όπως η Deutsche Wohnen, η BlackRock, τα «Νορβηγικά ασφαλιστικά ταμεία» κ.α. Σύμφωνα με τον ίδιο, 100.000 κοινωνικές κατοικίες πέρασαν σταδιακά στα χέρια της ελεύθερης αγοράς με δραματικές επιπτώσεις για τους ενοικιαστές.

Παρά το γεγονός ότι το Airbnb έχει ενταχθεί στο κρατίδιο του Βερολίνου σε ένα σύστημα ελέγχου και περιορισμού, το πρόβλημα παραμένει μεγάλο καθώς οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο αυτό παραμένουν εξαιρετικά υποστελεχωμένες. Επιπλέον, όπως σημείωσε ο Γιώργος, ακόμη και ένα δωμάτιο (και όχι ολόκληρο σπίτι) να ενταχθεί στην πλατφόρμα αυτό σημαίνει την αφαίρεσή του από τα καταλύματα μακροχρόνιας μίσθωσης δεδομένου ότι πολύς κόσμος νοικιάζει ένα μόνο δωμάτιο και όχι ολόκληρο σπίτι. Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Βερολίνο είναι και αυτή για τη διενέργεια δημοψηφίσματος με αίτημα να καταστεί νόμος η απαλλοτρίωση των ακινήτων της Deutsche Wohnen και άλλων εταιρειών από το κρατίδιο και η διαχείρισή τους να γίνεται από έναν κοινωφελή οργανισμό που θα διοικείται με αμεσοδημοκρατία και θα διέπεται από ένα αυστηρό καταστατικό έτσι ώστε να μην μπορούν να επανέλθουν σε χέρια μεγάλων εταιρειών.

Αυτό ήταν και το αίτημα που κατέβασε περίπου 40.000 άτομα στους δρόμους, ως ένα πρώτο βήμα στον σκοπό του δημοψηφίσματος. Την πρώτη μάλιστα μέρα, σύμφωνα με τον Γιώργο, συγκεντρώθηκαν 15.000 υπογραφές, αυτή την στιγμή έχουν ξεπεράσει τις 77.000 και σε δεύτερο στάδιο και αφού ελεγχθεί το προσχέδιο των προτάσεων της πρωτοβουλίας από αρμόδια υπηρεσία του κρατιδίου θα πρέπει να συγκεντρωθούν 200.000 υπογραφές. Παράλληλα δημιουργούνται νέες πρωτοβουλίες ενοικιαστών οι οποίες ανταλλάσσουν τεχνογνωσία, αλληλοϋποστηρίζονται και συντονίζονται με νέα κάθε φορά ακτιβιστικά χαρακτηριστικά.

Λύση επιβίωσης για πολλούς, πρόβλημα επιβίωσης για άλλους στα νησιά

Σε παρέμβαση τους, επίσης μέσω skype, τα μέλη του δημοτικού σχήματος «Εκκίνηση» από την Κέρκυρα αναφέρθηκαν στο έντονο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι του νησιού, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες, καθώς η εύρεση κατοικίας σε μια εύλογη τιμή κοντά στο κέντρο της πόλης είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο. Όπως ανέφεραν, τα χρόνια της κρίσης η βραχυχρόνια μίσθωση ήταν μια λύση επιβίωσης για πολλούς και πολλές, ωστόσο το τελευταίο διάστημα παρατηρείται κάποιοι επιχειρηματίες να διαχειρίζονται πολλά ακίνητα στο κέντρο της Κέρκυρας. Μάλιστα, είναι πολλοί οι γιατροί και οι εκπαιδευτικοί που δεν μπορούν να βρουν σπίτι στο νησί, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν πρόβλημα οι δομές υγείας και τα σχολεία του νησιού.

Μέτρα για περιορισμό του Airbnb και στην Βαρκελώνη

Ο Δημήτρης και ο Πάνος που κατοικούν τα τελευταία χρόνια στην Βαρκελώνη ανέφεραν επίσης μέσω σύνδεσης skype ότι τα τελευταία 12 χρόνια ο ντόπιος πληθυσμός έχει μειωθεί κατά 45% στο κέντρο της πόλης, ενώ έχουν αυξηθεί κατά 30% τα ενοίκια. Οι περισσότεροι νέοι συγκατοικούν ανά 2-3 σε κάθε σπίτι, νοικιάζοντας μεμονωμένα δωμάτια. Επίσης σημείωσαν πως πάρα πολλά κτίρια έχουν περάσει στα χέρια εταιρειών.

Σημαντική στιγμή για την ανάσχεση του προβλήματος της στέγασης αποτέλεσε, σύμφωνα με τους ίδιους, η εκλογή στον δημαρχιακό θώκο της Άντα Κολάου, η οποία προέρχεται από το κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς. Όπως ανέφεραν το 2014 η διοίκηση του δήμου της Βαρκελώνης σταμάτησε να δίνει άδειες σε νέα Airbnb, πράγμα που σημαίνει ότι όσα νέα σπίτια έχουν καταχωρηθεί στην πλατφόρμα από εκείνη την στιγμή είναι παράνομα. Μάλιστα το 2017 ο δήμος απέκτησε μετά από πολλές πιέσεις πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών του airbnb έτσι ώστε να μπορεί να ελέγχει ποια σπίτια έχουν την σχετική άδεια. Σε αυτά που δεν έχουν, επιβάλλονται αρκετά μεγάλα πρόστιμα, ενώ οι επιτόπιοι έλεγχοι κλιμακίων του δήμου είναι πολύ συχνοί.

Στα συμπεράσματα της εκδήλωσης επισημάνθηκε μεταξύ άλλων η ανάγκη να εκφραστεί το δικαίωμα στην κατοικία ως ένα κοινωνικό αγαθό μακρυά από όρους εμπορευματοποίησης και να συνδεθεί ο αγώνας αυτός με τους αγώνες ενάντια στους πλειστηριασμούς και την καταπολέμηση της κοινωνικής αστεγίας.

Ιάσων Μπάντιος, Σταυρούλα Πουλημένη

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Συγκέντρωση αλληλεγγύης σε απολυμένο εργαζόμενο σε εστιατόριο της Θεσσαλονίκης

Χωρίς έξοδο κινδύνου το ΚΥΤ της Μόριας – Κινδυνεύουν και οι εργαζόμενοι στο Γραφείο Ασύλου