Η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕMΕΣ εκκινούν το μίνι αφιέρωμά τους Γιορτές με γέλιο και προβάλλουν την Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου στις 21:00 στην αίθουσα ΒΑΚΟΥΡΑ 1 (Ιωάννου Μιχαήλ 8, τηλ. 2310233665) την ξεκαρδιστική κωμωδία του Μπίλι Γουάιλντερ Μερικοί το προτιμούν καυτό (ΗΠΑ, 1959, ασπρόμαυρη, 121). Παίζουν: Μέριλιν Μονρόε, Τζακ Λέμον, Τόνι Κέρτις, Τζορτζ Ραφτ, Πατ Ο’Μπράιαν.
Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, ενώ στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη ανάλυση του Νίνου Φένεκ Μικελίδη. Στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό.
Το προς συζήτηση θέμα στο μάθημα για τον κινηματογράφο θα είναι: Ο αμφιλεγόμενος και παραπλανητικός κόσμος του Μπίλι Γουάιλντερ και η ανατροπή των δεδομένων στις ταινίες του.
Στην Αμερική του 1929, δυο άνεργοι μουσικοί, που τυχαία γίνονται μάρτυρες της περιβόητης “Σφαγής του Αγίου Βαλεντίνου”, για να γλιτώσουν αναγκάζονται να μεταμφιεστούν σε γυναίκες και να μπουν σε μια γυναικεία ορχήστρα. Στην ορχήστρα συναντούν κι ερωτεύονται την τραγουδίστρια του γκρουπ.
Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:
«Τέλεια κωμωδία (παρ’ όλο που στο φινάλε της ακούγεται η αξέχαστη ατάκα “Κανείς δεν είναι τέλειος”), από τις πιο εμπορικές, αλλά και καλλιτεχνικά έξοχες, κωμωδίες που μας έδωσε το Χόλιγουντ. Ταινία που συνδυάζει το χιούμορ με τη σάτιρα και το μπουρλέσκο με την παρωδία των γκανγκστερικών ταινιών, γυρισμένη από το Βιεννέζο Μπίλι Γουάιλντερ, ένα μάστορα του είδους, ειδικευμένο σε πικρές, με μια δόση κυνισμού, ταινίες, καυστικές σάτιρες ενός τρόπου ζωής.
Βρισκόμαστε στην Αμερική του 1929, περίοδο του “ντιπρέσιον”, της μεγάλης δηλαδή οικονομικής κρίσης αλλά και του γκανγκστερισμού. Ο Τζο (Κέρτις) και ο Τζέρι (Λέμον) είναι δυο άνεργοι μουσικοί, που τυχαία γίνονται μάρτυρες της περιβόητης “Σφαγής του Αγίου Βαλεντίνου”, όπου ο Καπόνε (εδώ ονομάζεται Σπατς, και τον ερμηνεύει ο Ραφτ) σκότωσε εν ψυχρώ σ’ ένα γκαράζ, τα μέλη μιας αντίπαλης συμμορίας. Για να γλιτώσουν από βέβαια εκτέλεση, αναγκάζονται να δεχτούν μια δουλειά σε γυναικεία ορχήστρα κι έτσι, μεταμφιεσμένοι σε γυναίκες, φεύγουν βιαστικά για τη Φλόριντα. Στην ορχήστρα, ο Τζο, που τώρα λέγεται Τζόζεφιν, και οΤζέρι, που καλείται Δάφνη, συναντούν κι ερωτεύονται την τραγουδίστρια του γκρουπ, Σούγκαρ Κέιν (Μονρόε).
Κατ’ αρχάς υπήρχε ένα θαυμάσιο σενάριο, γραμμένο από τον Γουάιλντερ και τον τακτικό συνεργάτη του, Ι.Α.Λ. Ντάιαμοντ, σενάριο έξυπνο, εύστροφο, σφιχτοδεμένο, γεμάτο απολαυστικές ανατροπές. Ύστερα υπήρχε ένα θαυμάσιο καστ, που “έδεσε” τέλεια για να αποδώσει την εξαίσια αυτή, ανεπανάληπτη, κωμωδία. Τόσο ο Λέμον όσο και ο Κέρτις έδωσαν με τον καλύτερο, πιο απολαυστικό τρόπο τους ρόλους τους: είτε ως άνεργοι μουσικοί, που, κρυμμένοι στο γκαράζ, παρακολουθούν τη σφαγή από τον “Σπατς” (παρατσούκλι από τις γκέτες στα παπούτσια του), είτε αργότερα, μεταμφιεσμένοι σε γυναίκες, προσπαθώντας να “πείσουν” για το φύλο τους τις συναδέλφους τους στη μπάντα, χρησιμοποιώντας ένα χιούμορ που κάθε λεπτό κινδυνεύει να ξεπεράσει τα όρια και να μετατραπεί σε χονδροειδές και φτηνό. Φτάνει να θυμηθούμε την αμίμητη σκηνή όπου ο Λέμον, με το τριαντάφυλλο στο στόμα, χορεύει ταγκό με τον εκατομμυριούχο του Τζο Μπράουν. Ή εκείνη με τον Κέρτις και την Μονρόε στο καράβι, με τον Κέρτις να προσποιείται τον πάμπλουτο κληρονόμο, αλλά ανίκανο σεξουαλικά, και τη Μονρόε να αναλαμβάνει να τον κάνει “άντρα” κι όπου με κάθε καινούρια της προσπάθεια βλέπουμε το πόδι του να σηκώνεται ολοένα και πιο ψηλά (εξαιρετικό “σεξουαλικό” εύρημα του Γουάιλντερ).
Το ίδιο απολαυστική είναι και η Μέριλιν, σ’ έναν από τους καλύτερους ρόλους της, παρωδία των ρόλων της ξανθιάς γόησσας – αν και, στα γυρίσματα ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, καθυστερώντας να φτάσει στο πλατό και ξεχνώντας τα λόγια της, ο Κέρτις μάλιστα έφτασε στο σημείο να πει ότι φιλώντας την ήταν σαν να φιλούσες τον Χίτλερ. Ο ίδιος ο Γουάιλντερ, που μετά το “Εφτά χρόνια φαγούρα” είχε πει ότι δεν θα ξαναδούλευε μαζί της, σε κατοπινή συνέντευξή του παραδέχτηκε τη γοητεία της: “Ήταν θαυμάσιο το ότι η Μονρόε θέλησε να παίξει αυτό το ρόλο. Είχαμε μια μεγάλη, πολύ μεγάλη βόμβα σ’ εκείνο εκεί το κανόνι που μπορούσαμε να εκπυρσοκροτήσουμε. Χωρίς αυτήν δεν θα είχαμε τη σέξι πλευρά”.
Πάντως, στο πανί, η σταρ αποδείχτηκε τέλεια: γοητευτική, αθώα μαζί και σέξι, σκορπώντας τη μαγεία εκείνη που μόνο οι μεγάλες σταρ το πετυχαίνουν, προσφέροντάς μας, ταυτόχρονα και τρία αξέχαστα τραγούδια, ανάμεσά τους και το “I Wanna Be Loved By You”. Ο Γουάιλντερ βρήκε εδώ την τέλεια ροή που απαιτούσε ο ρυθμός της κωμωδίας, εξερευνώντας ταυτόχρονα σε βάθος τις κωμικές δυνατότητες που του πρόσφεραν οι χαρακτήρες, χαρίζοντάς μας μιαν από τις κωμωδίες-σταθμούς στην ιστορία του αμερικανικού κινηματογράφου.»
ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ TO «ΜΕΡΙΚΟΙ ΤΟ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΚΑΥΤΟ»
Εξάλλου, 10 λόγοι για να μη χάσετε το Μερικοί το προτιμούν καυτό είναι:
- Γιατί είναι η πιο τολμηρή αμερικανική ταινία μέχρι τότε, που διαλύει στην κυριολεξία τον κώδικα Χέιζ, κάτι που είχε ήδη εκκινήσει ο μέγας Όττο Πρέμινγκερ.
- Γιατί ο ένας ρόλος είναι καλύτερος από τον άλλον, άσχετα αν εκ των υστέρων μαθαίνουμε την τραγική αλήθεια: Η Μέριλιν να μη μπορεί να αρθρώσει τα λόγια της και ο Γουάιλντερ να εκνευρίζεται.
- Για την cameo εμφάνιση του Τζορτζ Ραφτ, που ουσιαστικά μεταφέρει στο σινεμά την πραγματική του ζωή και τους ανάλογους ρόλους του.
- Γιατί οι τολμηρές αναφορές δεν σταματούν μόνο στον τραβεστισμό, αλλά προχωρούν ξεκάθαρα στην αναφορά σε ομοφυλοφιλικό ζεύγος.
- Για την εξαιρετική ενορχήστρωση καλλιτεχνικής διεύθυνσης, φωτογραφίας και ατμόσφαιρας του μεσοπολέμου και των γκάνγκστερς.
- Για τον εμφανιζόμενο κι εδώ, επαναλαμβανόμενο πεσιμισμό του Μπίλι Γουάιλντερ. Οι δυο καρδιακοί φίλοι θα χωρίσουν εκ των πραγμάτων, ενώ στον έναν επιφυλάσσεται και χειρότερη προσωπική τύχη. Από εραστής μετατρέπεται σε γυναίκα.
- Για τον εξαιρετικό συνδυασμό κωμωδίας, τοιχογραφίας εποχής και γκανγκστερικής περιπέτειας.
- Για το φανταστικό τέλος της ταινίας που υπαινίσσεται πάρα πολλά.
- Γιατί τώρα που παρακολουθούμε την ταινία με μια νέα ματιά, διαπιστώνουμε ότι στα σπλάχνα της περικλείει όλες τις αντιφάσεις του Χόλυγουντ, το δράμα και τα τραγικά μυστικά του: Τούρτες που ανοίγουν και βγάζουν πολυβόλα, φέρετρα που πυροβολούνται και τρέχουν ουίσκι, μια αλαφιασμένη διάσημη σταρ, δυο ηθοποιοί να ανταγωνίζονται γι’αυτήν μέσα και έξω από το σενάριο, ο πόλεμος των γκάνγκστερς να κρατεί καλά και η πλούσια ζωή να κυλάει μια χαρά.
- Γιατί ενώ η ταινία είναι μια υπέροχη κωμωδία, μας γεμίζει μια παράξενη θλίψη. Αυτή ήταν η μεγάλη μαεστρία του αξέχαστου Μπίλι Γουάιλντερ.
Υ.Γ. Την Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2018 στις 21:00 η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕΜΕΣ προβάλλουν την αισθηματική κωμωδία του Τζιν Σακς Ξυπόλητοι στο πάρκο (1967).