Η ιστορία της Μελίνας Τουτσογλίδου, της απολυμένης εργάτριας από το Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) στη Σίνδο, το εργοστάσιο του Νικήτα Οικονομάκη, άνοιξε ένα μεγάλο θέμα που αφορά τη μεγάλη μπίζνα των αστικών απορριμμάτων αλλά και τις συνθήκες εργασίας φτωχών μισθοσυντήρητων που οι εργοδότες τους αντιμετωπίζουν στην κυριολεξία ως ανακυκλώσιμα υλικά.
Γράφει η Σταυρούλα Πουλημένη για το stokokkino.gr
Χωρίς δικαιώματα, χωρίς τη δυνατότητα συνδικαλισμού κάτω από το καθεστώς του φόβου της απόλυσης, οι εργαζόμενοι στην ανακύκλωση προσπαθούν, πραγματικά, να επιβιώσουν πίσω από την ταινία της διαλογής εντελώς απροστάτευτοι από τους μεγάλους κινδύνους που ενέχει η αυτή εργασία.
Η καταγγελία της Μελίνας Τουτσογλίδου για τις κακές συνθήκες υγιεινής αλλά και την τακτική της εργοδοσίας να αλλάζει επωνυμία να απολύει και να επαναπροσλαμβάνει με διαφορετικές και πιο υποβαθμισμένες, κάθε φορά, συμβάσεις τους ίδιους εργαζομένους προκάλεσε τον αιφνιδιαστικό έλεγχο του τεχνικού κλιμακίου της Επιθεώρησης Εργασίας που διαπίστωσαν σωρεία παραβάσεων της εργατικής νομοθεσίας και πλημμελή προστασία των εργαζομένων.
Δυστυχώς τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα και από το πόρισμα των Επιθεωρητών, σύμφωνα με τις περιγραφές των τεσσάρων απολυμένων του εργοστασίου. Να σημειωθεί ότι η αρχική εταιρεία ΑΝΑ.ΕΜΠΟ του Νικήτα Οικονομάκη επειδή έχει οφειλές στο κράτος, έκανε προσλήψεις μέσω εργολαβικών εταιρειών με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να αδυνατούν να κατοχυρώσουν δικαιώματα (αποζημίωσης κ.α.)
Τέσσερις ήταν μέχρι σήμερα οι εταιρείες που πέρασαν από το εργοστάσιο η ΑΝΑ.ΕΜΠΟ, η ΛΕΜΑ, η ΜΑΝΑSIEV και τώρα η ΣΑΛΗΣ. Στην τελευταία αλλαγή επωνυμίας τέσσερις εργαζόμενοι αρνήθηκαν να υπογράψουν δίμηνη σύμβαση και απολύθηκαν. Το stokokkino.gr τους συνάντησε στην Επιθεώρηση Εργασίας μετά την τριμερή συνάντηση που είχαν για την διεκδίκηση δεδουλευμένων και επιδομάτων αδείας από την εταιρεία MANASIEV ύψους 500 με 2.000 ευρώ αντίστοιχα. Να σημειωθεί ότι η MANASIEV συνιστά εταιρεία ενοικίασης εργαζομένων που δραστηριοποιείται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Βουλγαρία και την Ρουμανία «μεταφέροντας» εργαζόμενους σε εργοστάσια που δεν διακρίνονται φυσικά για το πόσο καλά συμπεριφέρονται στους εργαζόμενους τους.
Ο Μάριος Δαρατζής εργάστηκε 15 μήνες στο εργοστάσιο ανακύκλωσης στη Σίνδο.
«Οι αλλαγές στις συμβάσεις από εταιρεία σε εταιρεία γίνονταν ως εξής: Ερχόταν ο Οικονομάκης ή εκπρόσωπός του και μας έλεγε όποιος δεν υπογράφει φεύγει. Τόσο δημοκρατικά. Συγκεκριμένα μας φώναζαν έναν έναν στο γραφείο για να μας πείσουν» τονίζει και συνεχίζει «Οι περισσότεροι από εμάς δεν ξέραμε καν ότι αυτό που υπογράφαμε ήταν η παραίτησή μας. Άλλους τους έβαζαν να υπογράφουν την ώρα που δούλευαν μέσα στα σκουπίδια».
Τέτοιες συνθήκες δεν έχω ξαναδεί
«Είκοσι χρόνια έχω εργαστεί σε διάφορες δουλειές ως εργάτης, χειριστής γερανού, οικοδόμος, βαφέας, τα έχω κάνει όλα, τόσο τραγικές συνθήκες εργασίας δεν έχω ξαναδεί» σχολιάζει ο Μπαρντόκ Τσαρτάι. «Δεν υπάρχει καν η έννοια των συνθηκών υγιεινής. Ήμασταν περικυκλωμένοι στην κυριολεξία από σκουπίδια. Πατούσαμε στα γυαλιά με παπούτσια που σκίζονται. Τα γάντια με τα οποία πιάναμε τα σκουπίδια ήταν μιας χρήσης και όχι ειδικά, με αποτέλεσμα να χαλούν με το παραμικρό και ο κίνδυνος τραυματισμού να είναι καθημερινός. Δουλεύαμε με σκισμένα ρούχα και όταν ζητούσαμε φόρμες εργασίας που δικαιούμαστε δεν μας έδιναν ποτέ» συνεχίζει.
Τα σκουπίδια έπεφταν πάνω μας
«Η ταχύτητα της ταινίας διαλογής ήταν παρά πολύ μεγάλη. Τα σκουπίδια έπεφταν πάνω μας. Δεν προλαβαίναμε να κάνουμε διαλογή. Περνούσαν από μπροστά μας ψόφια ζώα, νοσοκομειακά απόβλητα. Μας φώναζαν και μας έσπρωχναν για να κάνουμε κάτι αδύνατο, την διαλογή πιο γρήγορα. Τα μισά σκουπίδια έφευγαν από την ταινία διαλογής και η δυσοσμία ήταν κάτι παραπάνω από ανυπόφορη» λέει από την πλευρά του ο Αναστάσιος Συμεωνίδης, δύο χρόνια εργάτης στο εργοστάσιο ανακύκλωσης.
«Εγώ ξεκίνησα εργασία στις 14 Ιουνίου του 2015. Τον γιατρό εργασίας τον είδα πρώτη φορά στις 25 Αυγούστου του 2016. Ιατρείο δεν υπήρχε. Με είδε σε ένα γραφείο χωρίς να με εξετάσει» προσθέτει ο Μάριος Δαρατζής.
Στις 18 Μαϊου έγινε η πρώτη στάση εργασίας στο εργοστάσιο με αίτημα τα δεδουλευμένα και τα ένσημα. Τότε συστήθηκε και η επιτροπή εργαζομένων ακολουθώντας όλες τις νόμιμες διαδικασίες με το σωματείο ιδιωτικών υπαλλήλων.
Συναντήσαμε φόβο
«Από τους συναδέλφους μας συναντήσαμε φόβο να ασχοληθούν με τα δικαιώματά τους. Η εταιρεία χρωστούσε 2000 με 3000 ευρώ στους περισσότερους. Μόλις μάθανε ότι εγώ ασχολούμαι με τα συνδικαλιστικά και ότι μιλούσα με εργαζόμενους ξεκίνησε και η εκδικητική συμπεριφορά. Για παράδειγμα καθαρίστρια την οποία είδαν να συζητά με εμένα δεν της ανανέωσαν την σύμβαση, ήμουν κακή παρέα…» λέει η Μελίνα Τουτσογλίδου για το καθεστώς φόβου και τρομοκρατίας στο εργοστάσιο.
Η πρώτη καταγγελία που έκαναν ήταν για την απόλυση τους τον Σεπτέμβριο ως παράνομη και καταχρηστική. «Η υπόθεση κινείται δικαστικά αυτή την στιγμή και σήμερα στην Επιθεώρηση Εργασίας διεκδικούμε τα δεδουλευμένα μας και τον ιδρώτα μας» σημειώνει ο Μπ. Τσαρτάι αναφέροντας ότι πολλοί εργαζόμενοι ενώ ήταν δηλωμένοι για 8ωρο πενθήμερο εργάζονταν 6ωρο. «Τον Φεβρουάριο μας είπαν θα σας κάνουμε 6ωρους , χωρίς καν αυτό να δηλωθεί. Η σύμβαση που δεν υπογράψαμε με την καινούρια εταιρεία ΣΑΛΗΣ προβλέπει 6ωρη απασχόληση και όχι 8ωρη. Αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους πάντα ως πειραματόζωα» καταλήγει.
Να σημειωθεί ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι απολυμένοι εργαζόμενοι εκτός από το βασικό θέμα της ανεργίας είναι η στοιχειοθέτηση της αποζημίωσης τους από τις 3 υπεργολαβικές εταιρείες στις οποίες προσελήφθησαν και απολύθηκαν με αλλαγές στις συμβάσεις τους ενώ στην ουσία το έργο που παρήγαγαν ήταν σταθερό και στον ίδιο χώρο με τον εργοδότη να παραμένει ο ίδιος.
«Ως σωματείο ιδιωτικών υπαλλήλων ανοίξαμε θέμα σε όλα τα επίπεδα με όλες τις εταιρείες που εμφανίστηκαν στο εργοστάσιο. Δεν θα κάνουμε πίσω. Καλούμε επίσης τους συναδέλφους μας που εργάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες στο χώρο της ανακύκλωσης να σπάσουν τον φόβο και να έρθουν στο σωματείο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος» δηλώνει η Μελίνα Τουτσογλίδου.
Εντυπωσιακή είναι η αφωνία της διοίκησης του Δήμου Θεσσαλονίκης, αλλά και των άλλων δήμων του πολεοδομικού συγκροτήματος που έχουν επιλέξει το σύστημα ανακύκλωσης της Ελληνικής Εταιρίας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), για τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας για τις συνθήκες στο ΚΔΑΥ της Σίδνου στο οποίο κατευθύνονται καθημερινά όλα τα υλικά από τους μπλε κάδους.
Να υπενθυμίσουμε ότι το 2011 η διοίκηση Μπουτάρη πανηγυρικά ανακοίνωνε τη σύμβαση της Ελληνικής Εταιρείας Ανακύκλωσης με το «υπερσύγχρονο εργοστάσιο» του Νικήτα Οικονομάκη, τότε ακόμα εργοστάσιο της ΟΙΚΟΜΕΤ. Όλα αυτά τα χρόνια ο… εναλλακτικός, σύμφωνα με όλα τα συστημικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, δήμαρχος Θεσσαλονίκης και οι συνεργάτες του όχι μόνο δεν μπήκαν στον κόπο να δουν σε ποιες συνθήκες εργάζονται οι άνθρωποι στη διαλογή των ανακυκλώσιμων υλικών, αλλά μάλιστα τους αρνήθηκαν και το λόγο στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο. Πέρα από το τυπικό σκέλος της σύμβασης αποτελεί ηθική υποχρέωση της διοίκησης του Δήμου Θεσσαλονίκη να εξετάσει τις συνθήκες εργασίας ενός εργοστασίου –κάτεργου με το οποίο, μπορεί εμμέσως αλλά σαφέστατα, συνεργάζεται στη βάση της σύμβασης του με την ΕΕΑΑ.