Εξαιρετικά ανησυχητικά είναι τα ευρήματα που καταγράφει έρευνα της οργάνωσης Save the Children για τις επιπτώσεις του εμφυλίου πολέμου στη Συρία στα παιδιά της χώρας. Εκατομμύρια παιδιά υποφέουν από «τοξικό στρες» (μετατραυματικό στρες) που θα μπορούσε να προκαλέσει μακρόχρονες ζημιές. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι περίπου 5,8 εκατ. παιδιά χρειάζονται βοήθεια από τον εξαετή πόλεμο που σπαράσσει τη χώρα.
Πάνω από το 70% των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα εμφανίζουν συμπτώματα «τοξικού στρες». Απώλεια ομιλίας, επιθετικότητα, αλλά και χρήση ουσιών είναι πολύ συνηθισμένες ανάμεσα σε αυτά τα παιδιά, ενώ περίπου το 48% των ενηλίκων που ερωτήθηκαν αναφέρουν ότι έχουν δει παιδιά που έχουν χάσει την ομιλία τους ή αντιμετωπίζουν προβλήματα στον λόγο τους μετά την έναρξη του πολέμου.
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε 458 παιδιά και πραγματοποιήθηκε από τον Δεκέμβρη του 2016 έως τον Φλεβάρη του 2017.
Τα στοιχεία είναι εφιαλτικά:
-Το 51% των ενηλίκων αναφέρουν ότι οι έφηβοι στρέφονται στα ναρκωτικά για να αντιμετωπίσουν το σοκ.
-Το 59% των ενηλίκων λένε ότι γνωρίζουν έφηβους ή παιδιά που έχουν στρατολογηθεί σε ένοπλες ομάδες. Σχεδόν οι μισοί γνωρίζουν παιδιά που εργάζονται σε στρατώνες ή σημειά ελέγχου.
-Ένα στα τέσσερα παιδιά κινδυνεύει να αναπτύξει σοβαρή ψυχική ασθένεια
«Ο γιος μου ξυπνάει με τρόμο μέσα στη νύχτα. Ξυπνάει ουρλιάζοντας», λέει ο Φιράς, ο πατέρας ενός τρίχρονου αγοριού.
Η έλλειψη σχολείων έχει επιδεινώσει την κρίση. Ένα στα τρία σχολεία έχει καταστραφεί ολοσχερώς, έχει χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο για τους εκτοπισμένους ή έχει μετατραπεί σε στρατιωτική βάση ή σε χώρο βασανιστηρίων, σύμφωνα με την οργάνωση.
Η έκθεση περιλαμβάνει την μαρτυρία ενός δασκάλου στην πολιορκημένη πόλη Μαντάγια, ο οποίος περιγράφει ότι οι μαθητές «ζωγραφίζουν εικόνες παιδιών που σφαγιάζονται στον πόλεμο.
Καταγράφει, ακόμη, αύξηση σε κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας, ενώ τα περισσότερα παιδιά που απάντησαν στις ερωτήσεις των συγγραφέων της έκθεσης φοβούνταν υπερβολικά να παίξουν στο ύπαιθρο, είχαν εγκαταλείψει το σχολείο ή είχαν γίνει αυτόπτες μάρτυρες του θανάτου ενός φίλου ή συγγενούς.
«Περίπου πριν από πέντε με έξι μήνες ένα παιδί 12 χρονών αυτοκτόνησε. Ποτέ δεν μας είχε συμβεί κάτι τέτοιο στο παρελθόν, ακόμη και με μεγαλύτερους ανθρώπους», αναφέρει στην έκθεση ο Σαρίφ, ένας Σύροςεργαζόμενος στον τομέα της ψυχικής υγείας.
«Ο πατέρας του σκοτώθηκε από την έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου. Προσπάθησαν να εξηγήσουν στο παιδί ότι τώρα ο πατέρας σου είναι ένας μάρτυρας και θα πάει στον Παράδεισο κι έτσι το παιδί νόμισε ότι αν πέθαινε θα συναντούσε τον πατέρα του. Κρεμάστηκε με ένα μαντίλι».
Η ψυχολόγος Μάρσια Μρόφι εξηγεί την κατάσταση που είναι γνωστή ως «τοξικό στρες» και επισημαίνει ότι «Τα σώματα αυτών των παιδιών βρίσκονται σε μια διαρκή διαδικασία fight or flight response (Σ.τ.Σ: η αντίδραση “μάχης ή φυγής” είναι ένα αμυντικό ”σύστημα” που αναπτύσσει ο άνθρωπος για την προστασία από την απειλή) και αυτά τα σωρευτικά επίπεδα τοξικού στρες έχουν αναμφισβήτητα μακροπρόθεσμες επιπτώσεις…και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια ιατρικά ζητήματα».
«Είναι υπερβολικά ανησυχητικό. Αλλά δεν αποτελεί έκπληξη δεδομένου ότι αυτά τα παιδιά ζουν σε ένα εξαιρετικά στρεσογόνο περιβάλλον. Είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίζουν μια πραγματικά αφύσικη, στρεσογόνο κατάσταση», λέει η ίδια για τα αυξανόμενα κρούσματα αυτοκαταστροφής σε μικρά παιδιά στη Συρία.
Η οργάνωση κάνει έκκληση για τη δημιουργία περισσότερων προγραμμάτων ψυχικής υγείας ανά τη Συρία, επαρκούς χρηματοδότησης για ψυχολογική βοήθεια και εκπαίδευσης για τους δασκάλους και καθηγητές.
«Τελικά τα παιδιά χρειάζονται να σταματήσει η κύρια αιτία πρόκλησης του τοξικού τους στρες–η βία που συνεχίζει να πλήττει ατιμωρητί τα χωριά και τις πόλεις της Συρίας».
Ο εμφύλιος πόλεμος έχει δημιουργήσει την χειρότερη προσφυγική κρίση στον κόσμο, καθώς περίπου πέντε εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους. Άλλα 13,5 εκατομμύρια εξακολουθούν να έχουν ανάγκη βοήθειας, ενώ σχεδόν οι μισοί είναι παιδιά.
Η εμφύλια διαμάχη έχει αφήσει πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και περισσότερους από 11 εκατομμύρια άστεγους.
Πηγή: efsyn.gr με πληροφορίες από Guardian και ΑΠΕ-ΜΠΕ