Τρόφιμα περασμένης διατηρησιμότητας: αυτή είναι η εκδοχή ορισμένων θεωρητικών της αγοράς για να αποφύγουν την ωμη πραγματικότητα του ξινισμένου γιαουρτιού και του κομμένου γάλακτος. Δεν αντέχουν στην ιδέα να μη βγει κέρδος από προϊόντα που για κάποιο λόγο δεν άφησαν κέρδος στα αφεντικά τους. Και βέβαια οι λόγοι που αυτά τα προϊόντα έμειναν στο ράφι λίγο τους απασχολούν.
Μήπως πιστεύουν ότι η εμπορική δραστηριότητα τα τελευταία τρία χρόνια πνέει τα λοίσθια εξαιτίας της τεμπελιάς των εργαζομένων και των ανέργων να βγουν να πάνε να ψωνίσουν; Ειτε γι’ αυτό, είτε επειδή αφουγκράζονται πάντα τις κοινωνικές ανάγκες, οι φιλεύσπλαχνοι νεοφιλελεύθεροι διέταξαν τα καταστήματα να ανοίγουν και Κυριακές, βοηθώντας έτσι τους ανέργους να αγοράσουν με αέρα κοπανιστό κεφαλογραβιέρα ή τη χιλιάρα μηχανή που τους έλειπε τόσα χρόνια. Άλλο αν, μοναδικοί ευνοούμενοι αυτής της εξέλιξης είναι οι ιδιοκτήτες μεγάλων εμπορικών συγκροτημάτων, αφού αμείβοντας με τον ίδιο πενιχρό μισθό τους εργαζόμενους τους, τώρα τους υποχρεώνουν να δουλεύουν μια μέρα παραπάνω.
Ακούγεται ήδη στ’ αυτιά μου η φωνή των «λογικών» της αγοράς για την απίστευτη σπατάλη του πετάγματος των τροφίμων. Η φωνή που προσπαθεί να σκεπάσει το ψέμα της απίστευτης φτώχειας που δημιούργησε η «λογική» της αγοράς, με την εκτίναξη της ανεργίας σε ύψη που δεν είχαν καταγράφει ποτέ ως τώρα, αλλά και τις μειώσεις των μισθών σε τέτοιο σημείο που σε λίγο η εικόνα του ψαξίματος στα σκουπίδια θα αποκτήσει μόνιμο και μαζικό χαρακτήρα. Όποτε γιατί να μην τρώμε τα ληγμένα; Αφού σε λίγο θα τρώμε από τα σκουπίδια. Η Μαρία Αντουανέτα σηκώθηκε από τον τάφο της, κι αντί για παντεσπάνι, μας προτείνει ληγμένα τρόφιμα.
Oι διάδοχοί της φαίνεται πως δεν αναρωτιούνται -ίσως και να φοβούνται να αναρωτηθούν- τι θα συμβεί όταν οι πεινασμένοι εξαντλήσουν τα ληγμένα, τα σκουπίδια, την υπομονή τους. Τι θα συμβεί όταν, εξαντλημένοι από την καθήλωση σε μια ζωή χωρίς προοπτική, διεκδικήσουν την αξιοπρέπεια, την κοινωνική ισότητα, την εξάλειψη της εκμετάλλευσης – τη ζωή τους, σε τελική ανάλυση.
Ίσως πάλι εκεί ψηλά στην πυραμίδα όπου βρίσκονται, να μη νιώθουν τους κραδασμούς της κοινωνίας που γονατίζει. Αλλά κάποια στιγμή δεν θα αρκούν ούτε οι εκπρόσωποι των κυβερνητικών ΜΜΕ για να κρατήσουν τις συνειδήσεις σε κώμα, ούτε οι μάγοι των αριθμών που βαφτίζουν το ρήγμα του Τιτανικού σκουριά που διορθώνεται μ’ ένα απλό βάψιμο.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, γνωρίζουν τη ιστορία των συγκρούσεων, των κοινωνικών συγκρούσεων: γι’ αυτό και καθημερινά ντύνουν με φαιά ρούχα αυτή την αναιμική αστική δημοκρατία, ώστε την κρίσιμη ώρα να βρουν τους χρήσιμους εθελοντές του ναζισμού συμμάχους στην προσπάθειά τους να επικρατήσουν.
Για να γυρίσω όμως στην αρχή. Η ύπαρξη των κοινωνικών τάξεων δεν είναι μια διαβάθμιση ή ένα εδάφιο στις πολιτικές επιστήμες που δεν μας ενδιαφέρει ή το θεωρούμε μια ξύλινη και βαρετή κουβέντα. Είναι αυτή η πραγματικότητα που σήμερα είναι πιο ξεκάθαρη από ποτέ. Οι γονατισμένοι, οι πεσμένοι, οι πρεκάριοι, οι μετανάστες, οι άνθρωποι που ζουν στα πεζοδρόμια, οι τοξικοεξαρτημένοι, οι περισσότεροι εργαζόμενοι, όσοι είναι στα θεμέλια αυτής της πυραμίδας, βιώνουν την εκμετάλλευση, την απαξίωση, την εξαθλίωση. Βιώνουν την κατάρριψη του μύθου της ευμάρειας της «ελεύθερης» αγοράς, τον μύθο των «ίσων» ευκαιριών, της ατομικής επιλογής, της ατομικής άξιας που θα τους έκανε πλούσιους. Τον μύθο, εν τέλει, του καπιταλισμού που χρειάζεται τους πολλούς για να περνούν καλά οι λίγοι. Τα ληγμένα είναι οι τελευταίες «προσφορές» των μεγαλοαστών σ΄ όλους αυτούς. Η επομένη πρόσφορα θα είναι ο κάδος, ο αυταρχισμός και η φαιά «δημοκρατία» της αγοράς.
Αναδημοσίευση από Rednotebook