Η μεσοπρόθεσμη ανασκόπηση της Διεθνούς Αμνηστίας αναφορικά με την προεδρία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), που εκδόθηκε σήμερα, αποκαλύπτει ελπιδοφόρα δουλειά στον τομέα της αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών, η οποία τίθεται σε προτεραιότητα, καθώς και αντιμετώπιση των διακρίσεων κατά των Ρομά. Ωστόσο, η προεδρία έχει αποτύχει να κάνει ουσιαστικά βήματα για την προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο στα σύνορα της Ευρώπης.
Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών
Η προτεραιότητα στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, περιλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, και η απόφαση να υιοθετηθούν συγκεκριμένα Συμπεράσματα επί του θέματος πριν το τέλος της θητείας της προεδρίας, αποτελούν ευπρόσδεκτα βήματα. Τα Συμπεράσματα αυτά πρέπει να δεσμεύουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. σε συγκεκριμένη και ουσιαστική δράση για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών, περιλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Μετά τη δέσμευση για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών είναι σημαντικό να υπάρξουν και σχέδια για το μέλλον της πολιτικής για τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, που αναμένονται τον Ιούνιο. «Οι εξελίξεις αυτές είναι πολύ ενθαρρυντικές», δήλωσε ο Nicolas Beger, διευθυντής του Γραφείου Ευρωπαϊκών Θεσμών της Διεθνούς Αμνηστίας. «Τώρα πρέπει η Ελλάδα να αναλάβει έγκαιρη δράση για την επικύρωση της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης και να ενθαρρύνει άλλα κράτη μέλη και την Ε.Ε. να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.»
Σεβασμός στα δικαιώματα των Ρομά
Είναι ευπρόσδεκτη η δήλωση της ελληνικής προεδρίας την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά (8 Απριλίου), η οποία υπενθυμίζει τη δέσμευση της Ε.Ε. για την πρόληψη και την καταπολέμηση των διακρίσεων κάθε μορφής εναντίον των Ρομά. Η έκκληση της προεδρίας προς τα κράτη μέλη να επαγρυπνούν και να αντιδρούν αμέσως στα εγκλήματα μίσους, διασφαλίζοντας αποτελεσματική και έγκαιρη διερεύνηση, δίωξη και προσδιορισμό του κινήτρου διακρίσεων, ήταν ιδιαίτερης σημασίας. «Ελπίζουμε τώρα ότι η προεδρία θα συνδυάσει το σημαντικό πολιτικό μήνυμα με συγκεκριμένες ενέργειες κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης θητείας της.»
Προστασία μεταναστών, προσφύγων και αιτούντων άσυλο
Η προεδρία θα έπρεπε να είχε λάβει πιο δυναμική θέση, οδηγώντας τη δράση της Ε.Ε. στην αντιμετώπιση των σημαντικών θεμάτων που αφορούν την προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων. Παρά τα αρκετά σοβαρά περιστατικά στη θάλασσα, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια ζωών ακόμα και από την έναρξη της θητείας της προεδρίας τον Ιανουάριο, η μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε. εξακολουθεί να εστιάζει στην παρεμπόδιση της εισόδου στην Ε.Ε., παρά στην προστασία. Η κράτηση μεταναστών παραμένει διαδεδομένη στην Ε.Ε. και οι συνθήκες είναι κάποιες φορές εξαιρετικά επισφαλείς.
Η ελληνική κυβέρνηση, ως προεδρία της Ε.Ε., πρέπει να επιδείξει ηγετικό ρόλο και, ιδίως, μέσα στη χώρα, να αντιμετωπίσει τους σοβαρούς ισχυρισμούς αναφορικά με τη μεταχείριση μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα της Ελλάδας. «Έχει καθυστερήσει πολύ μια σημαντική μετακίνηση στην προσέγγιση των θεμάτων μετανάστευσης», δήλωσε ο Μπέγκερ. «Η προεδρία έχει ευθύνη να αποτελέσει το παράδειγμα στα κράτη μέλη, όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη, ώστε να διασφαλίσει ότι οι υποχρεώσεις τη Ε.Ε. για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, εκπληρώνονται πλήρως.
Μετά τη Στοκχόλμη
Καλωσορίζουμε την απόφαση της ελληνικής προεδρίας να θέσει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη σχεδίων αναφορικά με τον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (κατευθύνσεις μετά τη Στοκχόλμη). Είναι κρίσιμης σημασίας η διασφάλιση από την προεδρία μιας δέσμευσης για την ανάπτυξη μιας πρωταρχικής εσωτερικής στρατηγικής για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία να τεθούν τα δικαιώματα στον πυρήνα του εσωτερικού νομικού και πολιτικού μηχανισμού και να διασφαλιστεί συνοχή στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική της Ε.Ε.